Παρά το γεγονός ότι Αθήνα δέχεται πληθώρα τουριστών ο ΟΑΣΑ προσπαθεί επί του παρόντος να βρει τα πατήματα του. Πέρυσι είχαμε 266 εκατ. επικυρώσεις εισιτηρίων, αυξημένες κατά περίπου 12% σε σχέση με το 2022 που είχαν ανέλθει σε 238 εκατ. επικυρώσεις, αλλά πολύ λιγότερες από τις επικυρώσεις του 2019.
Τότε οι Αθηναίοι και οι τουρίστες είχαν επικυρώσει 356 εκατ. εισιτήρια και κάρτες συνολικής αξίας 167 εκατ. ευρώ. Πέρυσι οι επικυρώσεις ανήλθαν σε 266 εκατ. συνολικής αξίας 127 εκατ. ευρώ. Βεβαίως η εφαρμογή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 6% στα εισιτήρια του ΟΑΣΑ λόγω πανδημίας μείωσε οριακά τα έσοδα, αλλά σίγουρα δεν μπορεί να δικαιολογηθεί η μεγάλη μείωση των εσόδων και των επικυρώσεων εισιτηρίων μέχρι σήμερα από τα προπανδημικά επίπεδα.
Σε επίπεδο επικυρώσεων εισιτηρίων εμφανίζεται μια μείωση 25% το 2023 σε σχέση με το 2019, ενώ σε επίπεδο εσόδων εμφανίζεται μείωση 24% το 2022 (δεν υπάρχουν ακόμη στοιχεία για το 2023) σε σχέση με το 2019. Σε αυτό θα πρέπει να συνυπολογιστεί ότι η Αθήνα πέρυσι πλημμύρισε τουρίστες αφού μόνον οι ξένοι τουρίστες που επισκέφθηκαν την πρωτεύουσα εκτιμώνται σε περισσότερο από 6 εκατομμύρια με περισσότερες από 35 εκατ. διανυκτερεύσεις.
Ο επικεφαλής του ΟΑΣΑ Γιώργος Σπηλιόπουλος, επικαλέστηκε χθες σε συνέντευξη τύπου την τηλεργασία ως παράγοντα μείωσης των εσόδων του οργανισμού, αλλά και τη δημιουργία νεών σταθμών μετρό, που μειώνουν τον αριθμό των επικυρώσεων εισιτηρίων. Μάλιστα χαρακτήρισε χαμηλότερη του αναμενόμενου την εισιτηριοδιαφυγή, την οποία εκτίμησε κοντά στο 5% στα μέσα σταθερής τροχιάς (ΣΤΑΣΥ) και στο 10% έως 15% στα λεωφορεία-τρόλεϊ (ΟΣΥ).
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΑΣΑ, η εισιτηριοδιαφυγή δεν είναι πολύ διαφορετική στην Ελλάδα απ’ ότι στο εξωτερικό και ότι οι έλεγχοι που έχουν γίνει μέχρι σήμερα επιβεβαιώνουν αυτά τα μεγέθη. Ειδικά στο μετρό η εισιτηριοδιαφυγή είναι ακόμη μικρότερη από 5% όπως έδειξαν οι τελευταίοι έλεγχοι.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της ΣΤΑΣΥ, Θανάση Κοτταρά, στο α’ τρίμηνο του 2024 έγιναν 1,29 εκατ. έλεγχοι και οι οποίοι έδειξαν περίπου 31.000 παραβάσεις, δηλαδή σε ποσοστό 2,4%. Με αυτό ως δεδομένο, το εκτιμώμενο ύψος της εισιτηριοδιαφυγής στην ΣΤΑΣΥ είναι κοντά στο 5%, ποσοστό που βρίσκεται κοντά στα ευρωπαϊκά επίπεδα.
Το 5% εισιτηριοδιαφυγής στα μέσα σταθερής τροχιάς είναι εύλογο καθώς οι παραβάτες που μετακινούνται χωρίς εισιτήριο είναι σε συγκεκριμένες ώρες που γνωρίζουν ότι δεν υπάρχει αυστηρός ή και καθόλου έλεγχος. Στα μέσα μη-σταθερής τροχιάς, η εισιτηριοδιαφυγή είναι μεγαλύτερη, καθώς είναι πιο εύκολη η διαφυγή σε περίπτωση παράβασης και δεύτερον σε πάρα πολλές περιοχές είναι δύσκολη η προμήθεια εισιτηρίου.
Σε αφετηρίες μακριά από την Αθήνα είναι δύσκολο να αποκτήσει κάποιος εισιτήριο και για το λόγο αυτό επιβιβάζεται χωρίς εισιτήριο. Επίσης όπως επεσήμανε ο κ. Σπηλιόπουλος, σε πολλές περιπτώσεις οι επιβάτες δεν επικυρώνουν το εισιτήριο, ειδικά στην μετεπιβίβαση από μέσο σταθερής τροχιάς σε άλλο μέσο μη-σταθερής τροχιάς. «Έχουμε βρει πολλούς που δεν επικυρώνουν το εισιτήριό τους στην αλλαγή του μέσου μεταφοράς», είπε χαρακτηριστικά.
Για το 2024 η διοίκηση του ΟΑΣΑ και το υπερταμείο που είναι ο βασικός του μέτοχος, εκτιμά ότι οι επικυρώσεις εισιτηρίων θα φτάσουν στα 300 εκατομμύρια. Θα σημειωθεί έτσι νέα αύξηση του αριθμού επικυρώσεων κατά 13%. Ωστόσο ακόμη και δύο χρόνια μετά την λήξη της πανδημίας οι επικυρώσεις εισιτηρίων του ΟΑΣΑ θα είναι κατά 15% μικρότερες από εκείνη του 2019.
Με άλλα λόγια ο ΟΑΣΑ εκτιμάται ότι θα φτάσει εκ νέου στα προπανδημικά επίπεδα το 2025 ή το 2026, κι εφόσον δεν υπάρξουν έκτακτα γεγονότα που μπορεί να πλήξουν την κίνηση στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας.