Μια πολυετή διαδικασία μελετών, απαλλοτριώσεων, κ.λπ. εκκρεμεί μέχρι να ξεκινήσουν οι κατασκευαστικές εργασίες στο κεντρικό τμήμα του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), από τον Κίσσαμο Χανίων μέχρι το Ηράκλειο, μετά την επιλογή της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ως προσωρινού αναδόχου για τη μεγάλη σύμβαση παραχώρησης. Με τη χθεσινή δημοσίευση του Πρακτικού Εξέτασης των Φακέλων της Β’ Φάσης μετράει αντίστροφα η δεκαήμερη περίοδος για την υποβολή τυχόν προσφυγών.
Στη συνέχεια, θα ακολουθήσει η διαδικασία οριστικοποίησης των συμβατικών εγγράφων, η ανάδειξη οριστικού αναδόχου, ο προσυμβατικός έλεγχος νομιμότητας και η έγκριση της σύμβασης παραχώρησης από το Ελεγκτικό Συνέδριο και κατόπιν (μεταξύ άλλων) η υπογραφή της σύμβασης και η κύρωσή της από τη Βουλή. Μετά την κύρωση της σύμβασης, και με την έναρξη της παραχώρησης, θα ξεκινήσει η περίοδος της μελέτης του έργου κι ακολούθως, όταν οριστικοποιηθούν οι μελέτες και αφού έχουν ολοκληρωθεί οι απαραίτητες απαλλοτριώσεις ώστε να καταστεί διαθέσιμος ο χώρος εκτέλεσης του έργου, θα ξεκινήσουν οι εργασίες κατασκευής. Υπενθυμίζεται ότι η περίοδος της παραχώρησης είναι 35 έτη, εκ των οποίων έως πέντε (5) έτη (έως 60 μήνες) είναι η περίοδος μελετών – κατασκευών.
Με δεδομένο πως το τελικό σχήμα που θα αναλάβει την κατασκευή και διαχείριση του ΒΟΑΚ θα είναι μια διευρυμένη κοινοπραξία στην οποία θα συμμετέχουν και άλλοι κατασκευαστικοί όμιλοι πέραν της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ που επικράτησε στο διαγωνισμό, τους επόμενους μήνες πρέπει να γίνουν και οι απαραίτητες νομικές ενέργειες. Να συσταθεί δηλαδή η κοινοπραξία παραχώρησης που θα υπογράψει τη σύμβαση (αν η είσοδος των νέων μετόχων γίνει πριν υπογραφεί η σύμβαση), αλλά και η κοινοπραξία κατασκευής του μεγάλου έργου.
Το κατασκευαστικό κόστος του έργου υπολογίζεται σε περίπου 1,8 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με την προσφορά που κατέθεσε η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η αιτούμενη κατά την περίοδο μελετών-κατασκευών χρηματοδοτική συμβολή του Δημοσίου ανέρχεται στα 693 εκατ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές), ενώ η επιδότηση κατά την περίοδο λειτουργίας (δικαίωμα απόληψης σκιώδους διοδίου) αντιστοιχεί σε ποσοστό 64,62% επί των επιβαλλόμενων στους χρήστες διοδίων τελών.
Η μάχη για τη σύμβαση παραχώρησης του ΒΟΑΚ υπήρξε σκληρή τους τελευταίους μήνες, με παρεμβάσεις και από το Μέγαρο Μαξίμου. Πρόκειται για την τελευταία μεγάλη σύμβαση παραχώρησης οδικού άξονα στην Ελλάδα και μία από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Επίσης, πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο που δημοπρατήθηκε τις τελευταίες δεκαετίες, με φυσικό αντικείμενο που προσεγγίζει τα δύο δισ. ευρώ, υψηλότερο από το περίπου 1,5 δισ. για το πρώτο τμήμα της γραμμής 4 του μετρό Αθήνας. Η σύμβαση παραχώρησης περιλαμβάνει σκιώδη διόδια, δηλαδή επιδότηση κάθε διέλευσης από το κράτος. Το συνολικό μήκος του τμήματος που θα παραχωρηθεί, από τον Κίσσαμο Χανίων μέχρι το Ηράκλειο, φτάνει τα 194,5 χιλιόμετρα και περιλαμβάνει 26 σήραγγες μονού κλάδου συνολικού μήκους σχεδόν 35 χιλιομέτρων και 11 χιλιόμετρα γεφυρών.
Περιθώρια καθυστερήσεων δεν υπάρχουν, αφού η κυβέρνηση έχει εντάξει το έργο στο Ταμείο Ανάκαμψης, από το οποίο θα λάβει 200 εκατ. ευρώ. Για να λάβει αυτά τα κεφάλαια η χώρα μας πρέπει μέχρι το καλοκαίρι του 2026 (σε 2,5 χρόνια από σήμερα δηλαδή) να έχει κατασκευαστεί το 15% του έργου. Ένα άλλο τμήμα των κεφαλαίων (τουλάχιστον 600 εκατ.) θα καλυφθεί από το Δημόσιο, ενώ τουλάχιστον 700 εκατ. ευρώ θα είναι η συμμετοχή του παραχωρησιούχου. Με ξεχωριστές εργολαβίες προχωρούν άλλα δύο τμήματα του ΒΟΑΚ, χωρίς μέχρι σήμερα να έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος ούτε σε αυτά τα έργα. Το τμήμα Χερσόνησος – Νεάπολη, μήκους 22,4 χιλιομέτρων, υλοποιείται με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) και ανάδοχο την κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – Intrakat. Το τμήμα Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος (προϋπολογισμού 169 εκατ.) έχει ανατεθεί ως δημόσιο έργο στην ΑΚΤΩΡ.
