Οι παγκόσμιες επενδύσεις στην καθαρή ενέργεια έσπασαν κάθε ρεκόρ το περασμένο έτος, φτάνοντας τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με το BloombergNEF. Όμως πίσω από αυτόν τον εντυπωσιακό αριθμό, κρύβεται μια έντονη γεωγραφική ανισορροπία: οι περισσότερες επενδύσεις κατευθύνονται στις ανεπτυγμένες χώρες, αφήνοντας τις αναπτυσσόμενες με ένα μικρό -συχνά ανεπαρκές- μερίδιο. Κι όμως, είναι αυτές ακριβώς οι αναδυόμενες αγορές που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη για καθαρές ενεργειακές λύσεις, προκειμένου να ανταποκριθούν στις αυξανόμενες κλιματικές προκλήσεις και να εξασφαλίσουν ένα βιώσιμο μέλλον.
Ένα από τα κύρια εμπόδια που εμποδίζουν τις επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα στις αναδυόμενες αγορές είναι ο ”αντιληπτός κίνδυνος”. Οι διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών, η πολιτική αστάθεια και οι άγνωστες αγορές προκαλούν στους επενδυτές την αίσθηση ή εκτίμηση ότι υπάρχει σημαντικός κίνδυνος, ακόμη και αν αυτός δεν είναι πάντα πραγματικός ή αποδεκτός. Ως αποτέλεσμα, οι επενδυτές διστάζουν να δεσμεύσουν κεφάλαια σε έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε αυτές τις περιοχές. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στις χώρες της Λατινικής Αμερικής, της Αφρικής και σε ορισμένες περιοχές της Ασίας, όπου οι ιδιώτες επενδυτές θεωρούν ότι δεν διαθέτουν την τεχνογνωσία να διαχειριστούν αυτούς τους κινδύνους.
Πώς θα λυθεί το πρόβλημα
Ο Avinash Persaud, ειδικός σύμβουλος του προέδρου της Διαμερικανικής Τράπεζας Ανάπτυξης (IDB), διερευνά τρόπους αντιμετώπισης αυτών των προκλήσεων και απελευθέρωσης ιδιωτικών κεφαλαίων για έργα καθαρής ενέργειας στις αναπτυσσόμενες χώρες. Ειδικότερα, ο Persaud προτείνει μια πιθανή λύση: την προσφορά εγγυήσεων συναλλαγματικών ισοτιμιών. Πολλοί ιδιώτες επενδυτές, ιδίως από πλουσιότερες χώρες, διστάζουν να επενδύσουν σε αγορές με ασταθή νομίσματα λόγω των κινδύνων από τις διακυμάνσεις των ισοτιμιών. Μια εγγύηση που θα προσφέρει προστασία από αυτές τις μεταβολές θα μπορούσε να προσφέρει σταθερότητα στην αξία της επένδυσης, περιορίζοντας τις απώλειες που προκαλούνται από τις ξαφνικές αυξήσεις ή μειώσεις στις ισοτιμίες του νομίσματος. Μια τέτοια λύση θα μπορούσε να κάνει τις επενδύσεις σε αυτές τις αγορές πιο ελκυστικές για τους επενδυτές, προσφέροντας τους μεγαλύτερη ασφάλεια και μειώνοντας την αβεβαιότητα που συνδέεται με τις ασταθείς αγορές.
Για να τεθεί σε εφαρμογή αυτή η ιδέα, η IDB συνεργάστηκε με την κυβέρνηση της Βραζιλίας για να ξεκινήσει μια διευκόλυνση ρευστότητας συναλλάγματος, σχεδιασμένη να παρέχει αυτού του είδους την προστασία, σύμφωνα με το Bloomberg. Η πρωτοβουλία αυτή αποσκοπεί στη στήριξη των έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη Βραζιλία, διασφαλίζοντας την κάλυψη των συναλλαγματικών κινδύνων, διευκολύνοντας τους επενδυτές να συμμετέχουν στα έργα αυτά χωρίς το φόβο ότι θα χάσουν λόγω των συναλλαγματικών διακυμάνσεων.
Μια άλλη προσέγγιση που διερευνάται είναι να επιτραπεί στους ξένους επενδυτές να επενδύσουν μέσω τοπικών τραπεζών. Πολλές τράπεζες στη Λατινική Αμερική και την Ινδία κατέχουν ήδη σημαντικά χαρτοφυλάκια έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που εκτελούνται, με δάνεια που αποφέρουν έσοδα. Αντί να χρηματοδοτούν απευθείας νέα έργα, οι ξένοι επενδυτές θα μπορούσαν να αγοράσουν αυτά τα περιουσιακά στοιχεία που εκτελούν από τις τράπεζες, παρέχοντας τα αναγκαία κεφάλαια. Αυτό θα βοηθούσε τις τοπικές τράπεζες να συνεχίσουν να δανείζουν έργα ανανεώσιμης ενέργειας, ενώ ταυτόχρονα θα προσέφερε στους διεθνείς επενδυτές μια ασφαλέστερη επενδυτική ευκαιρία χαμηλότερου κινδύνου.
Παρά τις υποσχόμενες αυτές λύσεις, υπάρχουν ακόμη εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν, ιδίως με μέσα όπως τα πράσινα ομόλογα. Ενώ τα πράσινα ομόλογα έχουν σχεδιαστεί για τη χρηματοδότηση φιλικών προς το περιβάλλον έργων, οι αποδόσεις αυτών των επενδύσεων συχνά δεν είναι σημαντικά καλύτερες από τις παραδοσιακές επενδύσεις. Το «greenium», ή πράσινο ασφάλιστρο, είναι συνήθως πολύ μικρό, και καθώς τα επιτόκια έχουν αυξηθεί, η ζήτηση για πράσινες επενδύσεις έχει μειωθεί. Ωστόσο, οι ειδικοί πιστεύουν ότι μόλις σταθεροποιηθούν τα επιτόκια, θα υπάρξει νέο ενδιαφέρον για τα πράσινα ομόλογα και άλλα μέσα βιώσιμης χρηματοδότησης.
Ενώ ο ιδιωτικός τομέας διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια στα πλούσια κράτη, πρέπει να γίνουν περισσότερα για να ενθαρρυνθούν οι επενδύσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες. Με την αντιμετώπιση των κινδύνων που συνδέονται με τις διακυμάνσεις των νομισμάτων και τη δημιουργία επενδυτικών ευκαιριών μέσω τοπικών τραπεζών και περιουσιακών στοιχείων που αποδίδουν, η παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση θα μπορούσε να δει την πολυπόθητη ανάπτυξη στις αναδυόμενες αγορές. Το κλειδί έγκειται στην απομείωση του κινδύνου των επενδύσεων και στο να γίνουν οι ευκαιρίες αυτές πιο ελκυστικές για τους ιδιώτες επενδυτές.
Διαβάστε ακόμη