Δέκα χρόνια μετά τη Συμφωνία του Παρισιού, το μέλλον της κλιματικής τεχνολογίας δεν μοιάζει τόσο φωτεινό όσο θα περίμενε κανείς. Το 2024 καταγράφηκε ένα ιστορικό ρεκόρ, με τις επενδύσεις για την ενεργειακή μετάβαση να ξεπερνούν για πρώτη φορά τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια. Παρά ταύτα, η κλιματική ατζέντα φαίνεται να έχει περάσει σε δεύτερη μοίρα στη διεθνή πολιτική σκηνή. Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, με την υπόσχεση να ξηλώσει την πράσινη πολιτική του προκατόχου του, σε συνδυασμό με την επιβολή μαζικών δασμών σε εισαγωγές και τις γεωπολιτικές αναταράξεις, έχει αποσπάσει την προσοχή των κυβερνήσεων από την κλιματική κρίση. Μέσα σε αυτό το ρευστό περιβάλλον, οι επενδυτικές τάσεις αλλάζουν. Το ενδιαφέρον της επενδυτικής κοινότητας μετατοπίζεται ραγδαία από την κλιματική τεχνολογία προς την τεχνητή νοημοσύνη. Ωστόσο, ορισμένες νεοφυείς επιχειρήσεις (startups) εξακολουθούν να επιβιώνουν- και ορισμένες ίσως τελικά να ευδοκιμήσουν.
Οι φετινοί νικητές των βραβείων BloombergNEF Pioneers, ένας θεσμός που επιβραβεύει τις πιο ελπιδοφόρες startup με καινοτόμες τεχνολογίες για τη μείωση του άνθρακα, δείχνουν πού μπορεί να οδηγηθεί η επόμενη φάση της πράσινης καινοτομίας. Από έξυπνες λύσεις στη βιομηχανική θέρμανση και την ανακύκλωση πολυεστέρα, έως φορητές μπαταρίες, δορυφορική επιτήρηση κινδύνων και ρομποτικές κυψέλες για την προστασία μελισσών. Μέσα από 230 υποψηφιότητες, 12 startup ξεχώρισαν για τη δυνατότητά τους να μειώσουν δραστικά τις εκπομπές, να προσαρμοστούν στην κλιματική απειλή και να επιταχύνουν τη μετάβαση σε ένα βιώσιμο ενεργειακό μοντέλο – ακόμα και χωρίς κρατικές επιδοτήσεις.
Την ίδια στιγμή, ο πλέον παραμελημένος τομέας της κλιματικής τεχνολογίας -η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή- αρχίζει να λαμβάνει την προσοχή που του αξίζει. Αν και μεταξύ 2019 και 2020 απορρόφησε μόλις το 7,5% της συνολικής χρηματοδότησης, η αυξανόμενη συχνότητα πυρκαγιών, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και οι καύσωνες έχουν καταστήσει επιτακτική την ανάγκη προετοιμασίας. Σύμφωνα με τον Mark Daly, επικεφαλής τεχνολογίας και καινοτομίας της BNEF, «οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της προσαρμογής είναι στην πραγματικότητα πιο ώριμες από άλλους τομείς».
Σταθερό έδαφος φαίνεται να βρίσκει και ο τομέας της αποθήκευσης ενέργειας. Η ζήτηση για καλύτερες και φθηνότερες μπαταρίες αυξάνεται, καθώς το ενδιαφέρον για τα ηλεκτρικά οχήματα και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας διατηρείται έντονο — παρά τις γεωπολιτικές προκλήσεις. Ο Andy Leach της BNEF αναφέρει ότι οι μπαταρίες ιόντων λιθίου θα συνεχίσουν να κυριαρχούν, με τις στερεάς κατάστασης να αποτελούν υπόσχεση για τα πολυτελέστερα EVs. Εναλλακτικές όπως οι μπαταρίες ιόντων νατρίου ενδέχεται να τροφοδοτήσουν φθηνότερα μοντέλα.
Η στρατηγική πολλών επενδυτών κινείται πλέον με χρονικό ορίζοντα μαραθωνίου. Ο Brook Porter της G2 Ventures σημειώνει ότι η δική τους προσέγγιση βασίζεται στην υποστήριξη εταιρειών που δεν εξαρτώνται από κρατικές επιδοτήσεις — ακόμη και αυτές του Inflation Reduction Act, από τις οποίες μόλις το 3% των εσόδων του χαρτοφυλακίου τους επηρεάζεται.
Στον τομέα της βιομηχανίας, η οποία ευθύνεται για το 25% των παγκόσμιων εκπομπών, startup όπως η AtmosZero από το Κολοράντο και η Rondo από την Καλιφόρνια φέρνουν επαναστατικές λύσεις στην παραγωγή θερμότητας με καθαρό τρόπο. Η γαλλική Ever Dye καταργεί τη χρήση ζεστού νερού στη βαφή υφασμάτων, ενώ η Circ στη Βιρτζίνια δίνει δεύτερη ζωή σε πολυεστερικά ρούχα αποδομώντας πολυεστερικές ίνες από πολυβαμβακερά μείγματα.
Στον τομέα της αποθήκευσης ενέργειας, η κινεζική Hytzer Energy εργάζεται πάνω σε μπαταρίες στερεάς κατάστασης με διπλό ηλεκτρολύτη, ενώ η γερμανική Instagrid προσφέρει φορητές λύσεις αποθήκευσης που αντικαθιστούν ρυπογόνες γεννήτριες ντίζελ, ήδη χρησιμοποιούμενες σε κινηματογραφικά γυρίσματα και εργοτάξια.
Η προσαρμογή στο κλίμα βρίσκει έκφραση σε εταιρείες όπως η AiDash, η οποία χρησιμοποιεί δορυφορικές εικόνες και AI για την ανάλυση κινδύνων στα δίκτυα ηλεκτροδότησης, και η BeeWise, που προστατεύει τις αποικίες μελισσών από τις ακραίες καιρικές συνθήκες με τη βοήθεια ρομποτικών κυψελών. Η InnerPlant, επίσης από την Καλιφόρνια, αναπτύσσει φυτά που εκπέμπουν οπτικά σήματα σε περιπτώσεις προσβολής από έντομα ή μύκητες, προσφέροντας στους αγρότες προειδοποιήσεις σε πραγματικό χρόνο.
Τέλος, στην κατηγορία των «wildcards» τεχνολογιών που δεν εντάσσονται εύκολα σε κάποια από τις τρεις βασικές κατηγορίες ξεχώρισαν καινοτομίες με έμφαση στην παραγωγή θερμότητας για βαριά βιομηχανία. Η Binding Solutions Ltd. από το Ηνωμένο Βασίλειο μετατρέπει σιδηρομετάλλευμα σε σφαιρίδια χωρίς χρήση φούρνου. Η Cambridge Electric Cement μετατρέπει δομικά απόβλητα σε νέα παρτίδα τσιμέντου. Η φινλανδική Coolbrook, τέλος, επιτυγχάνει θερμοκρασίες έως 1.700°C με χρήση μόνο ηλεκτρικής ενέργειας και αεροδυναμικής τεχνολογίας, με εφαρμογές στη χαλυβουργία και την παραγωγή πετροχημικών.
Μέσα σε ένα γεωπολιτικά ασταθές περιβάλλον και με την κλιματική πολιτική να αντιμετωπίζει εμπόδια, οι φετινοί πρωτοπόροι αποδεικνύουν ότι η καινοτομία συνεχίζει να βρίσκει διέξοδο. Είτε πρόκειται για ανακύκλωση, είτε για νέες μορφές αποθήκευσης ενέργειας, είτε για τεχνολογίες προσαρμογής, η μετάβαση μπορεί να συνεχιστεί – έστω και χωρίς την πολιτική στήριξη που γνώρισε το προηγούμενο διάστημα.
Διαβάστε ακόμη
