Τα νοικοκυριά στρέφονται ολοένα και περισσότερο στις αντλίες θερμότητας, μια τεχνολογία που κερδίζει συνεχώς έδαφος. Πρακτικά, οι αντλίες θερμότητας αξιοποιούν την ενέργεια του περιβάλλοντος για να παρέχουν θέρμανση τον χειμώνα και ψύξη το καλοκαίρι, προσφέροντας σημαντικά οφέλη τόσο στους καταναλωτές όσο και στο περιβάλλον. Μάλιστα, οι αντλίες θερμότητας είναι έως και 300%-500% πιο αποδοτικές από τα παραδοσιακά συστήματα θέρμανσης με ορυκτά καύσιμα, οδηγώντας σε σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας και χαμηλότερους λογαριασμούς. Ένα ακόμη σημαντικό χαρακτηριστικό τους είναι η χρήση ηλεκτρισμού ως πηγή ενέργειας, γεγονός που μειώνει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2).
Αντλίες θερμότητας: Τα οφέλη
Ένα από τα πιο ελκυστικά πλεονεκτήματα των αντλιών θερμότητας είναι η ικανότητά τους να μειώνουν τους λογαριασμούς ενέργειας των νοικοκυριών. Τα συστήματα αυτά είναι ενεργειακά αποδοτικά, καθώς παράγουν περισσότερη θερμότητα από την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνουν, οδηγώντας σε χαμηλότερο κόστος λειτουργίας σε σύγκριση με τις παραδοσιακές μεθόδους θέρμανσης. Επιπλέον, σε αντίθεση με τα συστήματα που βασίζονται σε πετρέλαιο ή φυσικό αέριο, οι αντλίες θερμότητας δεν απαιτούν την παράδοση και αποθήκευση καυσίμου στο σπίτι. Αυτό είναι ιδιαίτερα επωφελές για τα σπίτια σε περιοχές χωρίς αέριο, καθώς εξαλείφεται η ανάγκη για δεξαμενές καυσίμων και μειώνεται το σχετικό κόστος.
Οι αντλίες θερμότητας θεωρούνται ευρέως ως μια λύση για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές άνθρακα στη θέρμανση των νοικοκυριών, όταν τροφοδοτούνται με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αυτό τις καθιστά μια καθαρότερη, πιο φιλική προς το περιβάλλον εναλλακτική λύση σε σχέση με τα συμβατικά συστήματα θέρμανσης που καίνε ορυκτά καύσιμα, σύμφωνα με το www.vaillant.co.uk. Άλλο ένα σημαντικό όφελος είναι πως οι αντλίες θερμότητας είναι γνωστές για την αθόρυβη λειτουργία τους, γεγονός που τις καθιστά κατάλληλες για εγκατάσταση σε διάφορα σημεία του σπιτιού χωρίς να προκαλούν θόρυβο. Επιπλέον, οι αντλίες θερμότητας συνεργάζονται καλά με ενδοδαπέδια θέρμανση και θερμαντικά σώματα και μπορούν εύκολα να ενσωματωθούν σε συστήματα ελέγχου του κλίματος, συμπεριλαμβανομένων των ρυθμίσεων έξυπνου σπιτιού.
Πολλοί άνθρωποι θα ήθελαν να συμμετάσχουν στο κύμα της αντλίας θερμότητας, αλλά δεν είναι σίγουροι εάν οι συσκευές είναι οι κατάλληλες για το σπίτι τους. Μια ανησυχία είναι ότι δεν θα λειτουργήσουν σε παλιά κτίρια. Αλλά η EPHA λέει ότι οι αντλίες θερμότητας είναι κατάλληλες για κάθε τύπο κτιρίου, υπό την προϋπόθεση ότι το υπάρχον σύστημα θέρμανσης ή ψύξης είναι συμβατό.
Τα μειονεκτήματα
Δύο από τα βασικά μειονεκτήματα των αντλιών θερμότητας είναι το αρχικό κόστος αγοράς και η δυσκολία στην εγκατάσταση. Σχετικά με το κόστος, μπορεί να είναι υψηλότερο από αυτό ενός παραδοσιακού συστήματος φυσικού αερίου, αν και σε πολλές χώρες προσφέρονται επιδοτήσεις για να το μειώσουν. Στην Ελλάδα, ο προϋπολογισμός του νέου προγράμματος επιδότησης αντλιών θερμότητας που αναμένεται να φέρει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), ανέρχεται σε 60 εκατ. ευρώ, και θα προβλέπει επιδότηση έως 50% στην αγορά μιας αντλίας θερμότητας. Όπως έχει γράψει και το energygame.gr, ο σχεδιασμός του ΥΠΕΝ προβλέπει ότι το πρόγραμμα θα είναι διαθέσιμο μέχρι το τέλος του 2024, δίνοντας τη δυνατότητα στους πολίτες να επενδύσουν σε πιο αποδοτικά και οικολογικά συστήματα θέρμανσης και ψύξης.
Όσον αφορά στην εγκατάσταση αντλίας θερμότητας, αυτή μπορεί να είναι μια ιδιαίτερα απαιτητική διαδικασία. Πριν προχωρήσει η τοποθέτηση, ο υπεύθυνος για την εγκατάσταση πρέπει να αξιολογήσει διάφορους παράγοντες, όπως τη μεταφορά θερμότητας και την ποιότητα της μόνωσης στο σπίτι, την τοπική γεωλογική κατάσταση, καθώς και τις συγκεκριμένες ανάγκες του νοικοκυριού για θέρμανση και ψύξη. Τον ρόλο των αντλιών θερμότητας για το ηλεκτρικό δίκτυο έχει συμπεριλάβει στο σχέδιο ανάπτυξής του για την περίοδο 2024-2028 και ο ΔΕΔΔΗΕ, ο οποίος προβλέπει ότι το πλήθος των κατοικιών που αναμένεται να αναβαθμισθούν ενεργειακά με αντλίες θερμότητας έως το 2030 θα φτάσει τις 438.000 κατοικίες, ενώ το αντίστοιχο πλήθος κτιρίων υπηρεσιών τα 170.000 κτίρια. Μάλιστα, σύμφωνα με την εκτίμηση των ενεργειακών αναγκών για τις κατοικίες που θα αντικαταστήσουν τα συμβατικά συστήματα θέρμανσης με αντλίες υπολογίστηκε στις 0,2 TWh κατ’ έτος.
Επιπλέον, όπως έχουν τονίσει πηγές της αγοράς στο energygame.gr, οι αντλίες θερμότητας είναι ωφέλιμες όταν συνδυάζονται με άλλα μέτρα εξοικονόμησης. «Πρώτα θερμομονώνουμε το κτίριο, μειώνοντας τις απώλειες, και μετά τοποθετούμε μια σωστά διαστασιολογημένη αντλία θερμότητας, την οποία αφήνουμε να λειτουργήσει στις κατάλληλες θερμοκρασίες, όπως ορίζονται από τον κατασκευαστή», αναφέρουν. Αξίζει, ως τεχνολογία, υπό την προϋπόθεση ότι θα χρησιμοποιηθεί σωστά, συμπληρώνουν. Εν τοις πράγμασι, «οι αντλίες θερμότητας χωρίς θερμομονώσεις είναι καταδικασμένες να λειτουργούν με πολύ μικρές αποδόσεις. Αποδίδουν διαφορετικά, ανάλογα με την τοποθεσία και τις κλιματολογικές, εξωτερικές συνθήκες, αλλά και τις εσωτερικές συνθήκες», επισημαίνουν οι πηγές.
Τι γίνεται στην Ευρώπη
Στην Ευρώπη, η υιοθέτηση των αντλιών θερμότητας αποτελεί ένα σημαντικό στοίχημα για την επίτευξη των στόχων μείωσης των εκπομπών άνθρακα και την απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα. Ωστόσο, η πρόοδος δεν είναι τόσο ικανοποιητική όσο αναμενόταν. Σύμφωνα με στοιχεία του πρώτου εξαμήνου του 2024, οι πωλήσεις αντλιών θερμότητας στην Ευρώπη μειώθηκαν κατά 47%, με μόλις 765.000 μονάδες να πωλούνται στις 13 μεγαλύτερες ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Γερμανίας και της Σουηδίας, σε σύγκριση με 1,44 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Η πτώση αυτή αποδίδεται στη μείωση των επιδοτήσεων και στις χαμηλότερες τιμές φυσικού αερίου, που μείωσαν το κίνητρο για τους καταναλωτές να εγκαταλείψουν τους λέβητες αερίου.
Το πρόβλημα είναι ότι, παρά τις φιλοδοξίες της ΕΕ να εγκαταστήσει τουλάχιστον 10 εκατ. αντλίες θερμότητας μέχρι το 2027, η υιοθέτησή τους έχει παρεμποδιστεί από το υψηλό κόστος, την έλλειψη εξειδικευμένων εγκαταστατών και τις ασταθείς πολιτικές επιδότησης. Επιπλέον, σε χώρες όπως η Γερμανία, που επιθυμούσε να ηγηθεί της μετάβασης, η εισαγωγή νέων νόμων για την αντικατάσταση των παλαιών συστημάτων με αντλίες θερμότητας προκάλεσε μαζικές αντιδράσεις και τελικά την αναθεώρηση των κυβερνητικών προτάσεων.
Διαβάστε ακόμη
