Τις δυνατότητες που έχει ο εξορυκτικός κλάδος στη χώρα μας επισημαίνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων κ. Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου σε συνέντευξή του στο energygame.gr επισημαίνοντας πως «η ενίσχυση της βασικής έρευνας μέσα από τις δομές της ΕΑΓΜΕ καθώς και η βελτίωση του θεσμικού πλαισίου ώστε να ενθαρρύνονται οι ιδιώτες να προχωρήσουν σε περαιτέρω ερευνητικές δραστηριότητες είναι βέβαιον ότι θα έχουν πολύ θετικά αποτελέσματα για τη χώρα μας». Παράλληλα, αναφέρει πως η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει την πιο ακριβή ηλεκτρική ενέργεια στον πλανήτη, ενώ «το κόστος εργασίας, το κόστος κοινωνικής ασφάλισης, οι φορολογικές επιβαρύνσεις και η υποχρέωση εφαρμογής συγκεκριμένων τεχνολογιών, είναι μερικά από τα στοιχεία κόστους στα οποία η Ε.Ε. υστερεί, έναντι των χωρών που σήμερα κυριαρχούν στην παραγωγή ορυκτών».
Αναλυτικά η συνέντευξη
1) Σήμερα η Ευρώπη εξαρτάται κατά τουλάχιστον 50% από τρίτες χώρες για την εισαγωγή κρίσιμων πρώτων υλών που απαιτούνται για «πράσινες» τεχνολογίες. Ποια εμπόδια αντιμετωπίζει η εξορυκτική βιομηχανία στην Ευρώπη;
Η εξάρτηση της Ευρώπης από τρίτες χώρες για την εισαγωγή κρίσιμων πρώτων υλών αυξήθηκε δραματικά τα τελευταία 30 χρόνια. Ο λόγος ήταν ότι παρά την αύξηση της ζήτησης, η παραγωγή συνεχώς συρρικνώνεται, διότι -απλούστατα – δεν είναι ανταγωνιστική. Πριν από οτιδήποτε άλλο, οφείλουμε να τονίσουμε για άλλη μια φορά το προφανές. Η ανταγωνιστικότητα δεν είναι απόλυτο μέγεθος αλλά σχετικό. Συγκρίνεσαι με αυτά τα οποία εφαρμόζει – ή δεν εφαρμόζει – αυτός που σε ανταγωνίζεται και όχι με το τι ιδεατά θα έπρεπε να γίνεται. Το κόστος εργασίας, το κόστος κοινωνικής ασφάλισης, οι φορολογικές επιβαρύνσεις και η υποχρέωση εφαρμογής συγκεκριμένων τεχνολογιών, είναι μερικά από τα στοιχεία κόστους στα οποία η ΕΕ υστερεί, έναντι των χωρών που σήμερα κυριαρχούν στην παραγωγή ορυκτών. Τις δύο τελευταίες δεκαετίες, η ευρωπαϊκή περιβαλλοντική πολιτική αλλά και μερικές – κραυγαλέες – αστοχίες σε στρατηγικές επιλογές, προσέθεσαν στη λίστα και το κόστος ενέργειας. Η ΕΕ σήμερα έχει την πιο ακριβή ηλεκτρική ενέργεια στον πλανήτη. Παράλληλα, το συνεχώς επεκτεινόμενο – ποιοτικά αλλά και ποσοτικά- κανονιστικό πλαίσιο, πέρα από την άμεση επίπτωση του στο κόστος παραγωγής, δημιουργεί και εγγενείς δυσχέρειες. Η υποχρέωση χρήσης συγκεκριμένων τεχνολογιών για παράδειγμα, μειώνει την αποδοτικότητα του εξοπλισμού και τη λειτουργικότητα του συστήματος παραγωγής και, σε πολλές περιπτώσεις, εμποδίζει την πλήρη αξιοποίηση των κοιτασμάτων. Τέλος, η προσπάθεια να μην υπάρχουν «δυσαρεστημένοι» από τη λειτουργία μιας εξορυκτικής δραστηριότητας, πέρα από την κοστολογική επιβάρυνση που δημιουργεί, προκαλεί και διαφόρων ειδών ανάγκες για συμβιβασμούς, οι οποίοι δεν θα δικαιολογούνταν σε καμία περίπτωση αν τα κριτήρια ήταν αυστηρά επιστημονικά και τεχνολογικά. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς απέναντι σε ποιους προσπαθεί να σταθεί ανταγωνιστικά η ευρωπαϊκή βιομηχανία, για να κατανοήσει ότι ο αγώνας είναι εξαρχής εντελώς άνισος.
2) Στην Ελλάδα υπάρχει ένας σημαντικός όγκος ορυκτού πλούτου που δεν έχει αξιοποιηθεί. Ποιες περιοχές συγκεντρώνουν επενδυτικό ενδιαφέρον;
Υπάρχουν διάφορες περιοχές στις οποίες το υπέδαφος είναι πλούσιο. Ορισμένες από αυτές είναι γνωστές, όπως για παράδειγμα η Στερεά Ελλάδα, η Κεντρική Μακεδονία, διάφορες περιοχές των Κυκλάδων. Υπάρχουν άλλες, οι οποίες υπήρξαν κέντρα μεταλλευτικής δραστηριότητας στο παρελθόν και μπορούν να επαναδραστηριοποιηθούν, όπως για παράδειγμα η Χίος και η Θράκη, ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενδιαφέρον όπως για παράδειγμα οι Μολάοι. Ως κλάδος, έχουμε επανειλημμένα τονίσει, ότι η χώρα μας είναι ευνοημένη από τη φύση και σε ότι αφορά το υπέδαφος. Υπάρχουν αρκετές περιοχές στις οποίες οι ενδείξεις είναι ενθαρρυντικές. Σε άλλες, η παρατηρητικότητα και η περιέργεια ενός επιστήμονα, μπορεί να φέρει στην επιφάνεια κάποιο ορυκτό που δεν ήταν ευρύτερα γνωστό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση του Ατταπουλγίτη στην περιοχή Κοζάνης και Γρεβενών. Η ενίσχυση της βασικής έρευνας μέσα από τις δομές της ΕΑΓΜΕ καθώς και η βελτίωση του θεσμικού πλαισίου ώστε να ενθαρρύνονται οι ιδιώτες να προχωρήσουν σε περαιτέρω ερευνητικές δραστηριότητες είναι βέβαιον ότι θα έχουν πολύ θετικά αποτελέσματα για τη χώρα μας.
3) Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ετοιμάζει τροποποιήσεις στον μεταλλευτικό κώδικα. Ποιες αλλαγές θεωρείτε ότι πρέπει να γίνουν;
Η Ελλάδα διαθέτει έναν αξιόλογο μεταλλευτικό κώδικα, ο οποίος στην πάροδο των 4 δεκαετιών που ισχύει έχει αποδείξει εκ των πραγμάτων ότι καλύπτει τις βασικές ανάγκες νομοθετικών ρυθμίσεων για τα ορυκτά. Στο σημείο αυτό αξίζει να διευκρινίσουμε για όσους δεν είναι γνώστες του χώρου, ότι το βασικό πρόβλημα με τον ορυκτό πλούτο είναι η διαφοροποίηση της ιδιοκτησίας και των δικαιωμάτων επί του εδάφους σε σχέση με τα δικαιώματα στο υπέδαφος. Όπως και στα περισσότερα μέρη του κόσμου, στη χώρα μας το δικαίωμα στο υπέδαφος ανήκει στο κράτος και εκχωρείται με συγκεκριμένες διαδικασίες, ανεξάρτητα από το ποιος είναι ο ιδιοκτήτης του υπερκείμενου εδάφους. Όπως είναι προφανές, αυτό δημιουργεί σε πολλές περιπτώσεις συγκρούσεις συμφερόντων. Η αναθεώρηση του μεταλλευτικού κώδικα, κατά τη γνώμη μας είναι μια ευκαιρία να διευκρινιστούν κάποια σημεία στη σχέση με τις συγκρούσεις αυτών των συμφερόντων. Η διατύπωση σαφών κανόνων σε σχέση με το πώς αποζημιώνεται το ένα δικαίωμα έναντι του άλλου, θα βοηθήσει σημαντικά στο να εκλείψουν διαμάχες, οι οποίες καθυστερούν την αξιοποίηση και των δύο κατηγοριών πόρων. Την ίδια στιγμή θα πρέπει να επαναξιολογηθούν τα δικαιώματα μεταλλειοκτησίας για παραχωρήσεις οι οποίες κατά την ορολογία είναι είτε «αποθεματικές» είτε «αργούσες».
4) Πρόσφατα είδαμε την ενδιαφέρουσα πρόταση του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων για τη δημιουργία σχολής χειριστών στη Δυτική Μακεδονία. Πόσο σοβαρό είναι το πρόβλημα της έλλειψης χεριών στον κλάδο;
Η έλλειψη προσωπικού έχει δύο διαστάσεις, την ποσοτική και την ποιοτική. Παρότι σε ένα βαθμό φαίνεται να υπάρχει αλληλεπίδραση, η κρίσιμη έλλειψη είναι η ποιοτική. Δεν μπορούμε να πούμε αυτή τη στιγμή ότι στον κλάδο μας υπάρχουν κενές θέσεις εργασίας, μπορούμε όμως με βεβαιότητα να πούμε ότι σε πολλές περιπτώσεις θα θέλαμε προσωπικό με πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά, γνώσεις και δεξιότητες, από αυτό που σήμερα απασχολούμε. Σαν κλάδος οφείλουμε να αναγνωρίσουμε την ευθύνη μας, καθώς δεν έχουμε επικοινωνήσει επαρκώς τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες που προσφέρουμε στους νέους ανθρώπους για να επιδιώξουν να κάνουν καριέρα κοντά μας. Την ίδια στιγμή πρέπει να επισημάνουμε ότι κάποιες αποφάσεις της πολιτείας, τόσο σε ότι αφορά τον τύπο των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όσο και σε ότι αφορά το περιεχόμενο της προσφερόμενης εκπαίδευσης, δεν βοηθούν ώστε οι νέοι άνθρωποι να ακολουθήσουν πεδία τα οποία έχουν πολύ περισσότερες δυνατότητες απασχολησιμότητας στο μέλλον. Ο εξορυκτικός κλάδος προσφέρει αρκετές χιλιάδες θέσεις εργασίας, συνήθως εκτός των αστικών κέντρων. Οι περισσότερες από αυτές απαιτούν υψηλή εξειδίκευση και προσφέρουν πολύ αξιόλογες αμοιβές. Ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων έχει διαμορφώσει στρατηγική με στόχο να έχουμε πολύ περισσότερους υποψήφιους συναδέλφους στο εγγύς μέλλον.
Διαβάστε ακόμη
