Οι κρίσιμες πρώτες ύλες είναι χωρίς αμφιβολία απαραίτητες για την τεχνολογική ανάπτυξη αλλά και την πράσινη μετάβαση. Το στοίχημα είναι όμως να παράγονται στην Ευρώπη, ώστε να απεξαρτηθεί από άλλες χώρες. Υπενθυμίζεται πως ο στόχος της Κομισιόν είναι να υπάρχει μέχρι το 2030 αυτάρκεια σε κρίσιμες πρώτες ύλες σε ποσοστό 10-15%, με πηγές της αγοράς να υποστηρίζουν πως μόνο αν δοθεί άμεση προτεραιότητα στην υλοποίηση σχετικών επενδύσεων μπορούμε να πιάσουμε τους στόχους. Πρόσφατα, ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του ΥΠΕΝ, Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης μιλώντας στο CRM Board, στις Βρυξέλλες τόνισε την ανάγκη δημιουργίας ενός ειδικού Ταμείου για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες.

Η χώρα μας έχει αποδεδειγμένα πλούσια κοιτάσματα σε πολλές περιοχές, όμως το επενδυτικό ρίσκο, σε συνάρτηση με τις καθυστερήσεις στην αδειοδότηση αποτελούν τα μεγάλα «αγκάθια». Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναμένεται το επόμενο διάστημα να καταρτίσει μια εθνική στρατηγική για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου. Στόχος να γίνουν αλλαγές στον Μεταλλευτικό Κώδικα στην κατεύθυνση της απλοποίησης της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, ενώ έμφαση θα δοθεί και στην αξιοποίηση των κρίσιμων πρώτων υλών. Το υπουργείο Ενέργειας έχει συγκροτήσει μια ειδική ομάδα για το παραπάνω εγχείρημα. Η νέα στρατηγική θα είναι αποτέλεσμα διαβούλευσης με τους αρμόδιους φορείς και τους εκπροσώπους του εξορυκτικού κλάδου.

Ποιες περιοχές της Ελλάδας συγκεντρώνουν ενδιαφέρον για επενδύσεις σε κρίσιμες πρώτες ύλες

Ανάμεσα στις περιοχές που συγκεντρώνουν ενδιαφέρον είναι το Κιλκίς, λόγω των μεταλλευμάτων χαλκού, χρυσού και αντιμονίου. Πριν περίπου από μια δεκαετία είχε προκηρυχθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας διαγωνισμός για τη μίσθωση μεταλλευτικών χώρων, ο οποίος δεν προχώρησε ποτέ, λόγω τοπικών αντιδράσεων. Ψηλά στο ενδιαφέρον βρίσκονται και τα Κιμμέρια της Ξάνθης, με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να κινείται προς την πραγματοποίηση διαγωνισμού εκμίσθωσης.

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΕΑΓΜΕ, ο δημόσιος Μεταλλευτικός Χώρος Κιμμερίων καταλαμβάνει συνολική έκταση 237 τετραγωνικών χιλιομέτρων και η μεταλλοφορία είναι μαγνητίτης, σιδηροπυρίτης, χαλκοπυρίτης και μολυβδαινίτης, με μικρά ποσοστά συμμετοχής σεελίτη. Να τονιστεί πως στη Βόρεια Ελλάδα το ενδιαφέρον στρέφεται  στην αξιοποίηση του χαλκού, ενός μετάλλου βασικού για την ενεργειακή μετάβαση. Στις Σκουριές έχει εντοπιστεί ένα κοίτασμα με πιθανά και βεβαιωμένα αποθέματα που υπολογίζονται σε 740.000 τόνους. Στόχος της Eldorado Gold είναι μέχρι τέλος του χρόνου να έχει ξεκινήσει η εμπορική παραγωγή του νέου μεταλλείου χαλκού και χρυσού που κατασκευάζει, με το έργο να έχει ήδη ολοκληρωθεί σε ποσοστό 82%. Εκτιμάται, πάντως, πως εξαιτίας της ανάπτυξης της ηλεκτροκίνησης και των ΑΠΕ, η παγκόσμια ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί πάνω από 90% σε σχέση με σήμερα.

Το αντιμόνιο και το γερμάνιο

Την ίδια ώρα, ενδιαφέρον καταγράφεται από εταιρείες, σε σχέση με τον διαγωνισμό έρευνας και εκμετάλλευσης για το αντιμόνιο, στην περιοχή της Κεράμου στην βόρεια Χίο. Η πρώτη φάση του διαγωνισμού αφορά στην υποβολή μη δεσμευτικών προσφορών μέχρι τις 10 Μαρτίου, ενώ η δεύτερη φάση περιλαμβάνει την πρόσκληση υποβολής δεσμευτικών προσφορών εντός του δευτέρου τριμήνου του 2025 για την εκμίσθωση των δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης μεταλλευτικών ορυκτών, σε τμήμα εκτάσεως 9,02 km2 του Δημόσιου Μεταλλευτικού Χώρου της Χίου.

Το αντιμόνιο είναι ένα ορυκτό που χρησιμοποιείται μεταξύ άλλων, στην αμυντική βιομηχανία και στις τεχνολογίες της πράσινης μετάβασης και η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις δύο χώρες της Ευρώπης (μαζί με την Ιταλία) που κατέχει κοιτάσματα αντιμονίου, πλην όμως αναξιοποίητα μέχρι σήμερα. Το αντιμόνιο έχει αυξημένη ζήτηση παγκοσμίως, με τη τιμή του να προσεγγίζει τις 40.000 δολάρια, ανα μετρικό τόνο. Σύμφωνα με πληροφορίες, πάνω από 10 εταιρείες ελληνικές έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον στο διαγωνισμό και σύμφωνα με πηγές της αγοράς φαίνεται πως θα υπάρχει ενδιαφέρον και για την ουσία του πράγματος που είναι το σκέλος των ερευνών. Πιο συγκεκριμένα, σε αυτό το στάδιο οι ενδιαφερόμενοι θα μπουν στο data room προκειμένου να συλλέξουν τις απαραίτητες πληροφορίες και τα στοιχεία που σχετίζονται με τη συγκεκριμένη περιοχή και στη συνέχεια όποιες από αυτές επιθυμούν θα προχωρήσουν στις δεσμευτικές προσφορές.

Το 2025 θα είναι όμως χρονιά εξελίξεων και για τη Λακωνία, σε σχέση με το γερμάνιο. Οι ερευνητικές γεωτρήσεις είναι σε εξέλιξη, τα αποτελέσματα των οποίων θα αποτυπωθούν σε μελέτη. Ήδη είναι στα χέρια του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας τα πρώτα συμπεράσματα. Να σημειωθεί πως με δυναμικό τρόπο στην αγορά των κρίσιμων πρώτων υλών αναπτύσσεται η Metlen, με την επένδυση ύψους 295,5 εκατομμυρίων ευρώ. Στόχος μέσα από την επέκταση της υπάρχουσας μονάδας στον Άγιο Νικόλαο είναι η επίτευξη συνολικής παραγωγικής δυναμικότητας, 2 εκατ. τόνων βωξίτη, σε ετήσια βάση, 1.265.000 τόνων αλουμίνας (από 865.000 τόνους σήμερα) και 50 ΜΤ γαλλίου, για πρώτη φορά.

Διαβάστε ακόμη