«Ο τομέας των μετάλλων και της εξόρυξης αναμένεται να αποτελέσει πεδίο σκληρού ανταγωνισμού τα επόμενα χρόνια», ανέφερε η McKinsey σε έκθεσή της τον Απρίλιο. Η πρόσφατη άνοδος στις τιμές αλουμίνας στο Χρηματιστήριο Συμβολαίων Μελλοντικής Εκπλήρωσης της Σαγκάης την Παρασκευή 11/10, αναζωπύρωσε τις ανησυχίες για πιθανή διαταραχή της εφοδιαστικής αλυσίδας. Σύμφωνα με το Reuters, σημειώθηκε άλμα άνω του 6% λόγω ανησυχιών για διακοπή της προμήθειας βωξίτη από τη Γουινέα, σε μια ήδη στενή αγορά. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώθηκε αργότερα μέσα στην ημέρα από την Emirates Global Aluminium (EGA), η οποία ανακοίνωσε ότι οι εξαγωγές βωξίτη από τη θυγατρική της, Guinea Alumina Corporation (GAC), έχουν ανασταλεί από τα τελωνεία. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αστάθειας και αβεβαιότητας στην παραγωγή βωξίτη προστίθενται αξία (risk premium) σε όσους παράγουν βωξίτη, και ως αποτέλεσμα, οι κρίσεις δημιουργούν ευκαιρίες για ορισμένους παίκτες στην αγορά. Η τιμή έχει εκτιναχθεί κατά 35% φέτος και οδεύει για τέταρτη συνεχόμενη ετήσια άνοδο. Το συμβόλαιο αλουμίνας του Νοεμβρίου που αποτελεί το πλέον διαπραγματεύσιμο συμβόλαιο στο Χρηματιστήριο Συμβολαίων Μελλοντικής Εκπλήρωσης της Σαγκάης σημείωσε άνοδο έως και 6,4% στα 4.630 γουάν (655,20 δολάρια) ανά μετρικό τόνο, ένα υψηλό ρεκόρ από τότε που ξεκίνησε το συμβόλαιο τον Ιούνιο.

Ο αυξανόμενος ανταγωνισμός μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας με «λεία» τις κρίσιμες πρώτες ύλες, καθώς και η ευρύτερη γεωπολιτική αστάθεια, αναδεικνύουν με έντονο τρόπο την ανάγκη για ενεργειακή ανεξαρτησία. «Ο λόγος που ανεβαίνει το αλουμίνιο αυτή τη στιγμή είναι γιατί αρχίζει να λείπει ο βωξίτης» είχε αναφέρει σε παλαιότερες δηλώσεις του ο Ευάγγελος Μυτιληναίος. Και συμπλήρωσε πως «οι κινήσεις που έκανε ο όμιλος αγοράζοντας την Imerys και η κίνηση στην Γκάνα που εξασφαλίζει 300 εκατ. τόνους βωξίτη της καλύτερης ποιότητας που υπάρχει βάζει την εταιρεία σε ισχυρή θέση». Όταν τον Φεβρουάριο του 2024 ολοκληρώθηκε και τυπικά η εξαγορά της Imerys Βωξίτες από την Metlen, η συγκεκριμένη κίνηση εδραίωσε περαιτέρω τη θέση του Ομίλου που αποτελεί τον μοναδικό παίκτη στην εξόρυξη βωξίτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 κρατών – μελών. Η μετονομασία σε «Ευρωπαϊκοί Βωξίτες», άνοιξε τις πόρτες για τη διεθνή αγορά. Οι «Ευρωπαϊκοί Βωξίτες» και θυγατρική «Δελφοί Δίστομο», με αντικείμενο την εξόρυξη βωξίτη στη Φωκίδα, που απαρτίζουν τον κλάδο Μεταλλουργίας. Tο εργοστάσιο αλουμινίου της Metlen «Αλουμίνιον της Ελλάδος» είναι ένας από τους ισχυρούς πυλώνες της ελληνικής βιομηχανίας και έχει καθιερωθεί ως ένας από τους ισχυρότερους εκπροσώπους του κλάδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με ετήσια δυναμικότητα παραγωγής που ξεπερνά τους 190.000 τόνους σε αλουμίνιο και τους 860.000 τόνους σε αλουμίνα. Στον τομέα της ανακύκλωσης αλουμινίου (δευτερόχυτο), η παραγωγική δυναμικότητα ανέρχεται σε περίπου 65.000 τόνους ετησίως.

Ο βωξίτης εξευγενίζεται σε αλουμίνα, το κύριο συστατικό για την παραγωγή αλουμινίου και η Γουινέα είναι ο νούμερο 2 παραγωγός της σπάνιας γαίας στον κόσμο, μετά την Αυστραλία. Χάρη στις ιδιότητες του βωξίτη, το αλουμίνιο έχει γίνει το υλικό επιλογής για παραγωγούς καθαρής τεχνολογίας σε εφαρμογές όπως ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μπαταρίες, ηλεκτρικά συστήματα, αποδοτικές πηγές συσκευασίας, ενεργειακά αποδοτικά κτίρια και καθαρή κινητικότητα. Ο βωξίτης έχει χαρακτηρισθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως στρατηγική πρώτη ύλη, κρίσιμη για την ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση, γεγονός που αναδεικνύει τη σημασία αυτής της συμφωνίας, καθώς συμβάλλει σε πλήθος έργων που προάγουν παγκοσμίως την προσπάθεια κατά της κλιματικής αλλαγής.

Οι πόροι, ο εφοδιασμός και η πενιχρή παραγωγή των «πράσινων» μετάλλων στην Ευρώπη και στον δυτικό κόσμο δεν είναι αρκετοί για να καλύψουν την έκρηξη που θα σημειώσει ο κλάδος μέχρι το 2050. Όπως είχε δηλώσει ο Ευάγγελος Μυτιληναίος ο λόγος για τον οποίο ανεβαίνει το αλουμίνιο αυτή τη στιγμή είναι διότι αρχίζει παγκοσμίως να λείπει ο βωξίτης. Οι ρίζες του προβλήματος βρίσκονται όπως είπε ο κ. Μυτιληναίος στην Κίνα. Η εν λόγω χώρα προέβη σε υπερεκμετάλλευση των κοιτασμάτων. «Για να φτάσουν από την παραγωγή των 5 εκατ. τόνων σε 45 εκατ. τόνους ‘φάγανε’ τα καλύτερα κοιτάσματα και τώρα αυτά χρόνο με το χρόνο φτωχαίνουν. Έχουμε φτωχύνει κατά 13% σε περιεκτικότητα αλουμίνας, άρα χρειάζεται περισσότερος βωξίτης», σχολίασε. Επιστέγασμα αυτή της νέας συνθήκης που διαμορφώνεται είναι το γεγονός ότι η Κίνα φτάνει στο σημείο να χρειάζεται εισαγωγές. «Όταν η Κίνα βγαίνει να αγοράσει αυτό κάτι σημαίνει για την εν λόγω αγορά. Στην εξίσωση ο κ. Μυτιληναίος έβαλε μία ακόμα παράμετρο. Όπως σημείωσε το 74% των εισαγωγών της Κίνας, γίνονται από τη χώρα της Δυτικής Αφρικής, Γουινέα. Η εν λόγω χώρα χαρακτηρίζεται από γεωπολιτική αστάθεια γεγονός που προκαλεί μία αβεβαιότητα για το μέλλον των εισαγωγών. «Αυτό σημαίνει ότι η αγορά αρχίζει και βάζει risk premium στο βωξίτη και σε αυτόν που τον έχει και γι’ αυτό αγοράζουμε βωξίτη», ανέφερε ο κ. Μυτιληναίος.

Η στρατηγική της Metlen στον δρόμο για την αναζήτηση αλουμινίου

Υπενθυμίζεται πως η Metlen Energy & Metals έχει βάλει πόδι στα πλούσια κοιτάσματα βωξίτη της Γκάνας στη Δυτική Αφρική θωρακίζοντας περαιτέρω τη βιωσιμότητα και την ανάπτυξη της καθετοποιημένης παραγωγής αλουμίνας και αλουμινίου που ενισχύθηκε σημαντικά μετά την εξαγορά της Imerys Βωξίτες. Η άδεια παραχώρησης στην Γκάνα και τα σχέδια ανάπτυξης μονάδας παραγωγής αλουμίνας εντάσσονται στον ευρύτερο στρατηγικό σχεδιασμό της εταιρείας σε ό,τι αφορά τη μεταλλευτική της δραστηριότητα, δίνοντας έμφαση στην ασφάλεια εφοδιασμού, τη διεύρυνση των πηγών προμήθειας βωξίτη και την ισχυροποίηση της παρουσίας της σε όλα τα στάδια της αλυσίδας αξίας της βιομηχανίας αλουμινίου. Ο βωξίτης έχει χαρακτηριστεί από την ΕΕ στρατηγική πρώτη ύλη, κρίσιμη για την ψηφιακή και ενεργειακή μετάβαση. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Mytilineos είναι η μοναδική πλήρως καθετοποιημένη εταιρεία παραγωγής βωξίτη, αλουμίνας και πρωτόχυτου αλουμινίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ένας από τους σημαντικότερους παίκτες παγκοσμίως. Παράλληλα, «τρέχει» το επενδυτικό σχέδιο του ομίλου για την παραγωγή γαλλίου από βωξίτη. Πρόκειται για μία επένδυση ύψους 350 εκατ. ευρώ που αφορά τρία κρίσιμα μέταλλα το αλουμίνιο, το βωξίτη και το γάλλιο. Το διακύβευμα για την εταιρεία είναι τώρα να βρει τρόπους να μειώσει το κόστος παραγωγής του γαλλίου, κάτι που θα της δώσει τη δυνατότητα να επεκταθεί και σε νέα δραστηριότητα, όπως της παραγωγής ημιαγωγών. «Η εταιρεία διαθέτει ερευνητικό τμήμα που κάνει πολύ καλή δουλειά και βοηθά πολύ τη δραστηριότητα της εταιρείας. Ο κλάδος μεταλλουργίας του ομίλου το 2023 κατέγραψε πωλήσεις 941,6 εκατομμυρίων ευρώ, αυξημένες από 817,4 εκατομμύρια ευρώ το 2022, με EBITDA 248,4 εκατομμύρια ευρώ έναντι 269,2 εκατομμυρίων ευρώ το προηγούμενο έτος.

Σύμφωνα με την έκθεση της McKinsey με τίτλο «Ο κρίσιμος ρόλος του εμπορίου εμπορευμάτων σε περιόδους αβεβαιότητας», οι αγορές εμπορευμάτων αντιμετωπίζουν σημαντικά επίπεδα αβεβαιότητας, παρά το γεγονός πως το εμπόριο εμπορευμάτων απέφερε πάνω από 100 δισεκατομμύρια δολάρια κέρδη προ φόρων και τόκων (EBIT) το 2023, που μεταφράζεται σε περισσότερα από 150 δισεκατομμύρια δολάρια σε μικτό περιθώριο κέρδους. Δεδομένης αυτής της δυναμικής, η επιτυχία τα επόμενα χρόνια θα εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από την ικανότητα διαχείρισης και αντίδρασης σε απρόβλεπτες συνθήκες της αγοράς. Τα εμπορεύματα είναι φυσικά αγαθά ή προϊόντα που αγοράζονται, πωλούνται και ανταλλάσσονται σε μεγάλες ποσότητες στις αγορές. Περιλαμβάνονται σε αυτά οι πρώτες ύλες. Οι παίκτες με βαθιά και λεπτομερή κατανόηση των αγορών θα είναι καλύτερα τοποθετημένοι για να εξάγουν αξία σχολιάζει η έκθεση. «Ο τομέας των μετάλλων και της εξόρυξης αναμένεται να γίνει πιο σημαντικός τα επόμενα χρόνια, καθώς η ζήτηση θα αυξηθεί παράλληλα με την εξάπλωση των τεχνολογιών ενεργειακής μετάβασης. Αυτή η ζήτηση θα μπορούσε να δώσει ώθηση σε νέες γεωπολιτικές δυνάμεις και να αλλάξει τις δυναμικές του εμπορίου όπως τις γνωρίζουμε. Οι μεγάλοι παίκτες στον τομέα της εξόρυξης, όπως και οι παίκτες στον τομέα του πετρελαίου και των πετρελαιοειδών, αναμένεται να συμμετάσχουν περισσότερο σε εμπορικές δραστηριότητες, αυξάνοντας τον ανταγωνισμό», καταλήγει.

Διαβάστε ακόμη