Στην αφετηρία για την πράσινη μετάβαση η ελληνική χημική βιομηχανία υστερεί λόγω της αποεπένδυσης κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, στις δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη, το χαμηλό επίπεδο των οποίων αποτελεί διαχρονικό πρόβλημα της ελληνικής μεταποίησης, στο υψηλό κόστος συμμόρφωσης με τις κανονιστικές ρυθμίσεις, το οποίο καθίσταται απαγορευτικό από ένα μέγεθος επιχείρησης και κάτω, ενώ η υψηλή συγκέντρωση των αγορών ενέργειας και πρώτων υλών καθιστά τις επιχειρήσεις ευάλωτες.

Αυτό είναι ένα από τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης του ΙΟΒΕ για τον Οδικό Χάρτης της Μετάβασης για τη Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα, που παρουσιάστηκε στην εκδήλωση που πραγματοποίησε ο Σύνδεσμος Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ).

Η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής χημικής βιομηχανίας πλήττεται από το αυξημένο κόστος ενέργειας και πρώτων υλών, τον αθέμιτο ανταγωνισμό από εισαγόμενα προϊόντα που δεν πληρούν τα πρότυπα ασφάλειας και βιωσιμότητας της ΕΕ, ενώ επιδεινώνεται τόσο από το μικρό μέγεθος των επιχειρήσεων όσο και από το χαμηλό επίπεδο επενδύσεων και παραγωγικότητας.

Στην έκθεση υπογραμμίζεται πως, αρχικά, κρίνεται αρχικά ως επιτακτική η κατανομή σε εθνικό επίπεδο των αναλογούντων για την τρέχουσα προγραμματική περίοδο ευρωπαϊκών πόρων με τρόπο που να ανταποκρίνεται στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των μεταποιητικών επιχειρήσεων εξωστρεφών κλάδων και τα πιεστικά χρονοδιάγραμμα συμμόρφωσης, όπως αυτά που αντιμετωπίζει η εγχώρια χημική βιομηχανία.

Όπως επισημαίνει το ΙΟΒΕ, η βιώσιμη ανταγωνιστικότητα μπορεί να ενισχυθεί με τη δημιουργία αγοράς ουσιών και υλικών SSbD, την υιοθέτηση κυκλικών βιομηχανικών διεργασιών, τις επενδύσεις σε αντίστροφα logistics καθώς και με τη βελτίωση των συνεργασιών, ιδίως των ΜμΕ, στις αλυσίδες αξίας και με άλλες βιομηχανίες εντάσεως ενέργειας για την αύξηση της κυκλικότητας, της αποδοτικότητας των πόρων και της ενεργειακής απόδοσης.

Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, ορισμένες από τις ενδεικτικές βραχυπρόθεσμες δράσεις στο πλαίσιο των αναγκών της ελληνικής χημικής βιομηχανία είναι, μεταξύ άλλων, οι εξής:

  • Προκήρυξη έργου «Εξωστρεφής Μετάβαση» από τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας (ΓΓΒ) του υπουργείου Ανάπτυξης.
  •  Προκήρυξη έργου «Κυκλική οικονομία» από τη ΓΓΒ και συμπερίληψη της χημικής ανακύκλωσης
  • Βελτιώσεις στο νέο καθεστώς Μεταποίησης του Αναπτυξιακού Νόμου, με μέτρα όπως η αύξηση του πλαφόν στα κτιριακά έργα από 45% σε 60%.
  •  Υπεραποσβέσεις 200% σε δαπάνες εκπαίδευσης — κατάρτισης του ανθρώπινου δυναμικού των βιομηχανιών.
  • Παράταση της ισχύος των υπεραποσβέσεων 200% για πράσινες και ψηφιακές δαπάνες πέραν του 2025.
  • Προσαρμογή του νομοθετικού πλαισίου για το υδρογόνο και την αμμωνία, καθώς και ενίσχυση υποδομών για την αμμωνία ως «energy carrier».