Την πράσινη διάσταση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το νέο ΕΣΠΑ, ανέδειξε ο υπουργός Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, μιλώντας σήμερα στο 14th Annual Capital Link Sustainability Forum, με τίτλο «Βιωσιμότητα – Επενδύσεις & Ανάπτυξη». Τα ευρωπαϊκά κονδύλια και η έγκαιρη αξιοποίησή τους αποκτούν μία άλλη σημασία υπό την ομπρέλα ενός γεωπολιτικού τοπίου που καθιστά αναγκαία τη πράσινη μετάβαση, αφού ο πλανήτης φαίνεται να στέλνει τα δικά του μηνύματα. ο πρώτος πυλώνας της Πράσινης Ανάπτυξης παρουσιάζει καλές επιδόσεις αφού καταγράφεται απορροφητικότητα κοντά στο 36%.
Όπως σημείωσε ο κ. Χατζηδάκης αναφερόμενος στο νέο ΕΣΠΑ, το 30% των κονδυλίων προβλέπει πράσινες δράσεις που αντιστοιχούν σε έως 7 δισ. ευρώ για περιβαλλοντικές επενδύσεις, τα οποία η χώρα πρέπει να προωθήσει και να αξιοποιήσει, είτε σε δράσεις του Δημοσίου, είτε σε δράσεις που αφορούν στην πράσινη επιχειρηματικότητα. Παράλληλα, υπογράμμισε ότι το 40% των δανείων από πλευράς προϋπολογισμού που παρέχονται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης πρέπει υποχρεωτικά να αφορούν σε έργα πράσινης μετάβασης.
Ο Κωστής Χατζηδάκης υπενθύμισε ότι η Ελλάδα μπήκε δυναμικά στο χώρο της πράσινης μετάβασης το 2019: «Ο ίδιος ο πρωθυπουργός είχε μιλήσει τότε στην συνέλευση του ΟΗΕ. Ξεκινήσαμε να δρούμε σε πολλά και διαφορετικά επίπεδα: απολιγνιτοποίηση, ηλεκτροκίνηση, εθνικό σχέδιο αναδασώσεων, ολοκληρωμένη διαχείριση των αποβλήτων κ.ά. Επίσης προωθήθηκε η διάδοση των ΑΠΕ σε πολλούς και διαφορετικούς τομείς».
Με βάση το ΕΣΕΚ προβλέπεται ότι πρέπει να έχουμε πράσινες επενδύσεις που θα προσεγγίζουν το ύψος ενός ΑΕΠ, περί τα 192 δισ. ευρώ έως το 2030. Μιλάμε για μεγάλης κλίμακας παρεμβάσεις που δείχνουν και τη σοβαρότητα του θέματος και τις προκλήσεις τόσο για το κράτος όσο και για τον επιχειρηματικό και τον ιδιωτικό τομέα, υπογράμμισε.
Αναφερόμενος στην Εθνική Στρατηγική για την Πράσινη Χρηματοδότηση, η οποία, αποτελεί τον οδικό χάρτη για την κινητοποίηση πόρων από δημόσιες και ιδιωτικές πηγές για τη χρηματοδότηση επενδύσεων στον πράσινο μετασχηματισμό της οικονομίας, στάθηκε σε τρία κομβικά στοιχεία:
- Στην περαιτέρω ενσωμάτωση της πράσινης διάστασης στον κρατικό προϋπολογισμό: Πρόκειται για μία κίνηση που έχει ήδη τεθεί σε ισχύ από το 2024. Στο πλαίσιο του green budgeting εξετάζεται για κάθε κατηγορία δαπάνης η θετική, αρνητική ή ουδέτερη επίδραση στο περιβάλλον.
- Στην υιοθέτηση των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ, όπως και των κριτηρίων ESG από τη δημόσια διοίκηση σε όλο το φάσμα των λειτουργιών της.
- Στη διαμόρφωση ενός ξεκάθαρου, διαφανούς και αξιόπιστου πλαισίου για την υλοποίηση πράσινων επενδυτικών έργων με χρηματοδότηση μέσω των τραπεζών ή της κεφαλαιαγοράς.
Η υψηλή διείσδυση των ΑΠΕ αναδεικνύει αυτόματα την ανάγκη για χρηματοδότηση έργων διασύνδεσης και αποθήκευσης, τα οποία και μπορούν να λύσουν τον «γόρδιο δεσμό» που αντιμετωπίζει το σύστημα. Σε αυτό το τοπίο, σημαντικό εργαλείο για την υλοποίηση των έργων ΑΠΕ συνεχίζει να αποτελεί το Ταμείο Ανάκαμψης. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι, από τις 4 δισ. ευρώ συμβάσεις ΤΑΑ που έχουν υλοποιηθεί, περίπου το 1 δισ. ευρώ έχει κατευθυνθεί σε έργα ΑΠΕ, πολλά εκ των οποίων δεν θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν χωρίς τους πόρους αυτούς. Συνολικά βέβαια, 30,5 δισ. ευρώ έργα από το Ταμείο Ανάκαμψης θα πρέπει να υλοποιηθούν από τις ελληνικές επιχειρήσεις μέχρι το 2026, με το 38% από αυτά να προορίζονται για τον τομέα της πράσινης μετάβασης και το 20% για την ψηφιακή οικονομία.
Η Ελλάδα, από κοινού με άλλες χώρες του Νότου και κάποιες της Αν. Ευρώπης έχουν βασιστεί σε αυτά τα χρήματα για να πετυχαίνουν υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης. Η Ελλάδα έχει μειώσει τη χρήση άνθρακα κατά 80% στην ηλεκτροπαραγωγή, έχει πετύχει μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 43% σε σχέση με το 2005 και αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών (η χώρα κατατάσσεται στην 7η θέση παγκοσμίως με βάση το ποσοστό της ηλεκτροπαραγωγής που προέρχεται από ήλιο και άνεμο και στην 5η θέση όσον αφορά την κατά κεφαλήν δυναμικότητα). Ωστόσο, αυτές οι επενδύσεις και αυτή η στροφή κοστίζει και με ευρωπαϊκά κονδύλια να αποτελούν μία σανίδα σωτηρίας, αλλά όχι πανάκεια.
