Το Reuters αποκαλύπτει ότι ένα δίκτυο λαθρεμπορίου πετρελαίου αποφέρει 1 δισεκατομμύριο δολάρια ετησίως στο Ιράν και τους συμμάχους του, από την ανάληψη των καθηκόντων του Μοχάμεντ Σία αλ-Σουντανί ως πρωθυπουργού το 2022.
Το παράνομο δίκτυο εκμεταλλεύεται την κυβερνητική πολιτική, σύμφωνα με την οποία το Ιράκ παρέχει μαζούτ σε εργοστάσια ασφάλτου σε ιδιαίτερα επιδοτούμενες τιμές, εμπλέκοντας ένα δίκτυο εταιρειών, ομάδων και ατόμων στο Ιράκ, το Ιράν και τα κράτη του Κόλπου, όπως αναφέρουν πέντε άτομα και τρεις εκθέσεις δυτικών μυστικών υπηρεσιών.
Στο πλαίσιο του προγράμματος, 500.000 έως 750.000 τόνοι από μαζούτ (HFO), συμπεριλαμβανομένου του μαζούτ υψηλού θείου (HSFO) – που ισοδυναμεί με 3,4 έως 5 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου – εξάγονται κάθε μήνα κυρίως προς την Ασία, αποκαλύπτουν δύο από τις πηγές στο πρακτορείο.
Η Βαγδάτη είναι σύμμαχος τόσο της Ουάσινγκτον όσο και της Τεχεράνης εδώ και χρόνια, αλλά η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ θα αλλάξει τις ισορροπίες. Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ αναμένεται να ακολουθήσει σκληρή γραμμή απέναντι στις προσπάθειες του Ιράν να παρακάμψει τις αμερικανικές κυρώσεις και έτσι οι δραστηριότητες στο Ιράκ αναμένεται να τεθούν υπό αυξανόμενο έλεγχο.
Πώς γίνεται το λαθρεμπόριο πετρελαίου
Το Reuters περιγράφει στις παρακάτω γραμμές πώς γίνεται το λαθρεμπόριο πετρελαίου με τα τρισεκατομμύρια κέρδη
Ένας από τους τρόπους που το πετρέλαιο φεύγει λαθραία από το Ιράκ είναι η ανάμιξή του με παρόμοιο προϊόν από το Ιράν. Μετά το μίγμα πωλείται ως «ιρακινό» πετρέλαιο. Έτσι, η Τεχεράνη αποφεύγει τις σκληρές αμερικανικές κυρώσεις για τις εξαγωγές πηγών ενέργειας από τη χώρα.
Άλλος τρόπος είναι η εξαγωγή πετρελαίου που προοριζόταν αρχικά για το πρόγραμμα Πετρέλαιο αντί Τροφίμων του ΟΗΕ. Με πλαστά έγγραφα αποκρύπτεται η προέλευσή του.
Το Ιράν επωφελείται άμεσα από την πρώτη οδό. Το ιρανικό πετρέλαιο πωλείται συνήθως με έκπτωση λόγω των κυρώσεων, αλλά μπορεί να το πουλήσει σε υψηλότερη τιμή αν περάσει ως ιρακινό. Η δεύτερη οδός ωφελεί τις υποστηριζόμενες από το Ιράν πολιτοφυλακές στο Ιράκ που ελέγχουν το σύστημα λαθρεμπορίου.
Τρεις πηγές υπολόγισαν πως με τους δύο αυτούς τρόπους, τα κέρδη υπολογίζονται από 1 έως πάνω από 3 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο.
Το παράνομο εμπόριο πάντως θέτει σε κίνδυνο κυρώσεων από τις ΗΠΑ τους ιρακινούς θεσμούς και αξιωματούχους.
Οι ιρακινοί ηγέτες βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην υποστήριξη των ισχυρών σιιτικών ομάδων που υποστηρίζονται από το Ιράν για να παραμείνουν στην εξουσία, γεγονός που τους δυσκολεύει να πατάξουν τις παράνομες δραστηριότητες, όπως το λαθρεμπόριο, τονίζουν οι ίδιες πηγές.
Στο ραντάρ της Ουάσινγκτον το λαθρεμπόριο
Το επικερδές αυτό λαθρεμπόριο και οι διασυνδέσεις με το Ιράν και τα άτομα που υπόκεινται σε αμερικανικές κυρώσεις βρίσκονται ήδη στο στόχαστρο της Ουάσινγκτον.
Το θέμα τέθηκε σε συζητήσεις μεταξύ Αμερικανών αξιωματούχων και του Σουντανί, όταν ο Ιρακινός πρωθυπουργός επισκέφθηκε τις Ηνωμένες Πολιτείες τον Σεπτέμβριο.
Αναφορικά με αυτό, αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε: «Αν και δεν σχολιάζουμε συγκεκριμένες συζητήσεις, μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι το Υπουργείο έχει τονίσει με τους Ιρακινούς ομολόγους μας τις βλάβες του παράνομου εμπορίου και την υποστήριξή μας για τη διαφανή διάθεση του πετρελαίου στην αγορά».
Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών δεν απάντησε σε ερώτηση του Reuters εάν για αυτό το λόγο αναμένονται κυρώσεις κατά Ιρακινών. Οι αμερικανικές κυρώσεις κατά του Ιράν αποτελούν κυρίως απάντηση στο πυρηνικό του πρόγραμμα και στην υποστήριξή του σε ομάδες σε όλη τη Μέση Ανατολή που οι ΗΠΑ θεωρούν τρομοκρατικές οργανώσεις, όπως η Χαμάς στη Γάζα, η Χεζμπολάχ στον Λίβανο και οι Χούθι στην Υεμένη.
Στο επίκεντρο του δικτύου λαθρεμπορίου βρίσκεται η ιρακινή σιιτική ομάδα Asaib Ahl al-Haq (AAH), παραστρατιωτική δύναμη και πολιτικό κόμμα που υποστηρίζει τον Σουντανί και είναι βασικό μέλος του μπλοκ που τον πρότεινε για πρωθυπουργό, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες.
Παρ’ ότι το λαθρεμπόριο πετρελαίου υπήρχε πολύ πριν από την ανάληψη της εξουσίας από τον Σουντανί τον Οκτώβριο του 2022, έχει αυξηθεί σε πολυπλοκότητα από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του.
Οι ιρακινές εξαγωγές πετρελαίου εκτιμάται πως μπορεί να φθάσουν σε ιστορικό υψηλό πάνω από 18 εκατομμύρια τόνους φέτος, υπερδιπλάσιες των εξαγωγών του 2021, σύμφωνα με το Reuters.
Κεντρικό ρόλο στην επιχείρηση λαθρεμπορίου διαδραματίζει η ιρακινή σιιτική ομάδα Asaib Ahl al-Haq (AAH), μια παραστρατιωτική δύναμη και ένα πολιτικό κόμμα που ήταν ένας από τους πρώτους υποστηρικτές του Σουντανί και βασικό μέλος του μπλοκ που τον πρότεινε για πρωθυπουργό, σύμφωνα με τα πέντε άτομα με γνώση του θέματος και τις τρεις εκθέσεις.
Τα ευρήματα των εκθέσεων που είδε το Reuters βασίζονται σε ένα ευρύ φάσμα πηγών στο Ιράκ και στις κυβερνητικές υπηρεσίες του, οι οποίες δεν κατονομάζονται.
Το γραφείο του Σουντανί και η AAH και ο ηγέτης της Qais al-Khazali δεν απάντησαν σε ερωτήσεις του Reuters. Με την υποστήριξη του Σώματος Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν (IRGC), η AAH εντάχθηκε στον μηχανισμό ασφαλείας του Ιράκ το 2018 και διαθέτει πλέον και 16 μέλη του κοινοβουλίου.
Διαβάστε ακόμη
