Παρά τις αυξανόμενες ανησυχίες για την πλαστική ρύπανση και τις δεσμεύσεις για «πράσινη μετάβαση», μια νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο Tsinghua ρίχνει φως σε μια δυσάρεστη πραγματικότητα: η παγκόσμια ανακύκλωση που αφορά τα πλαστικά παραμένει στάσιμη, με λιγότερο από το 10% των πλαστικών που παράχθηκαν το 2022 να προέρχονται από ανακυκλωμένα υλικά.
Η μελέτη, που δημοσιεύεται στο περιοδικό Communications Earth & Environment, τονίζει ότι μόνο το 9% των 437 εκατομμυρίων τόνων πλαστικού που κατασκευάστηκαν εκείνο το έτος ήταν ανακυκλωμένο υλικό, ποσοστό που παρουσιάζει μικρή βελτίωση τα τελευταία χρόνια. Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής πλαστικού εξακολουθεί να βασίζεται σε παρθένα ρητίνη που παράγεται από πρώτες ύλες που βασίζονται σε ορυκτά καύσιμα, επιδεινώνοντας τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.
Η έκθεση υπογραμμίζει, επίσης, ότι το 98% των παρθένων πλαστικών κατασκευάζεται από ορυκτά καύσιμα – 44% από άνθρακα, 40% από πετρέλαιο και 8% από ορυκτό αέριο – υπογραμμίζοντας τη στενή σχέση των πλαστικών με τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο μεγαλύτερος κατά κεφαλήν καταναλωτής πλαστικών στον κόσμο, ανέφεραν ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά ανακύκλωσης παγκοσμίως, μόλις 5%, ειδικά μετά την απαγόρευση της Κίνας το 2018 για τις εισαγωγές πλαστικών αποβλήτων που διατάραξε τα διεθνή κανάλια ανακύκλωσης.
Παράλληλα με τη στασιμότητα της ανακύκλωσης, η έκθεση σημειώνει μια αλλαγή στις μεθόδους διάθεσης πλαστικών αποβλήτων: ενώ η υγειονομική ταφή έχει μειωθεί, η αποτέφρωση αυξάνεται. Το 2022, το 40% των πλαστικών αποβλήτων κατέληγε σε χώρους υγειονομικής ταφής, ενώ το 34% αποτεφρώθηκε – μια διαδικασία που, αν και χρησιμοποιείται για την ανάκτηση ενέργειας σε χώρες όπως η Ιαπωνία, η Κίνα και τα κράτη της ΕΕ, εγείρει σημαντικές περιβαλλοντικές και υγειονομικές ανησυχίες λόγω των τοξικών εκπομπών, αναφέρει δημοσίευμα του euronews.
Πολλαπλά συστημικά εμπόδια εξακολουθούν να εμποδίζουν την πρόοδο της ανακύκλωσης. Σε αυτά περιλαμβάνονται η πολυπλοκότητα των τύπων πλαστικού, ζητήματα μόλυνσης από τρόφιμα και σήμανση, καθώς και οικονομικά αντικίνητρα, καθώς το παρθένο πλαστικό παραμένει φθηνότερο από τα ανακυκλωμένα εναλλακτικά προϊόντα. Για αυτούς τους λόγους, οι ερευνητές υποστηρίζουν την ανάγκη για πιο βιώσιμες πρακτικές σχεδιασμού και επενδύσεις σε υποδομές για τη βελτίωση της ανακυκλωσιμότητας.
Πλησιάζουν οι διαπραγματεύσεις της συνθήκης για τα πλαστικά
Καθώς οι χώρες παγκοσμίως ετοιμάζονται να καθίσουν ξανά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τον Αύγουστο για μια διεθνή συνθήκη κατά της πλαστικής ρύπανσης, η μελέτη λειτουργεί ως ηχηρό καμπανάκι: δεν μπορούμε να βασιζόμαστε στην ανακύκλωση για να λύσουμε μια κρίση που γεννιέται καθημερινά με κάθε νέο κιλό παρθένου πλαστικού. Όπως υπογραμμίζει η Delphine Lévi Alvarès, διευθύντρια παγκόσμιας εκστρατείας για τα πετροχημικά στο Κέντρο Διεθνούς Περιβαλλοντικού Δικαίου, τα πλαστικά δεν είναι τίποτα λιγότερο από ορυκτά καύσιμα σε άλλη μορφή — και αν θέλουμε πραγματικά να αλλάξουμε πορεία, η μείωση της παραγωγής τους δεν είναι απλώς επιθυμητή, αλλά απολύτως αναγκαία.
Διαβάστε ακόμη