Η μετάβαση των νησιωτικών περιοχών σε βιώσιμα ενεργειακά συστήματα είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις και ταυτόχρονα ευκαιρίες για την Ευρώπη, που επιδιώκει να επιτύχει τους στόχους της για καθαρές μορφές ενέργειας και μείωση των εκπομπών άνθρακα. Τα ευρωπαϊκά νησιά, ιδιαίτερα τα μη διασυνδεδεμένα, αντιμετωπίζουν μοναδικές προκλήσεις λόγω της περιορισμένης πρόσβασης σε δίκτυα και υποδομές, καθώς και της εξάρτησης από παραδοσιακές, ρυπογόνες πηγές ενέργειας. Στο πλαίσιο αυτό, η πρόσφατη μελέτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπό τον τίτλο «Μελέτη για τις πολιτικές σύνδεσης και τη διαχείριση ενεργειακών συστημάτων υπό συνθήκες ασύγχρονης παραγωγής στα μη διασυνδεδεμένα νησιά», επιχειρεί να αντιμετωπίσει τις τεχνικές και ρυθμιστικές προκλήσεις που συναντούν τα ευρωπαϊκά νησιά. Μέσω στρατηγικών κατευθυντήριων γραμμών, η μελέτη καταδεικνύει πώς τα νησιά μπορούν να εξελιχθούν σε πρότυπα βιώσιμης ενεργειακής μετάβασης, προσφέροντας λύσεις και ευκαιρίες για απανθρακοποίηση και εξηλεκτρισμό.
Η Ελλάδα, με τα πολλά και διάσπαρτα νησιά της, βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της πρωτοβουλίας. Η μελέτη, αποτελώντας μέρος της πρωτοβουλίας GReco Islands, λειτουργεί ως ένας οδικός χάρτης που προσφέρει στρατηγικές και κατευθυντήριες γραμμές για τη βιώσιμη ανάπτυξη και τον εξηλεκτρισμό των ελληνικών νησιών. Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της μελέτης είχε το Δίκτυο Αειφόρων Νήσων (ΔΑΦΝΗ), το οποίο συντόνισε τη διαδικασία καταγραφής της τρέχουσας κατάστασης, διοργανώνοντας παράλληλα διαβουλεύσεις με φορείς όπως η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), ο Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) και ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ). Ο Κώστας Κομνηνός, Γενικός Διευθυντής του ΔΑΦΝΗ, σημείωσε ότι η συμβολή του οργανισμού ήταν καθοριστική, τονίζοντας πως η συλλογική δράση των νησιών αποτελεί το κλειδί για την επίτευξη των στόχων.
Η μελέτη αυτή διατυπώνει μια σειρά προτάσεων για την εύρυθμη, ευέλικτη και βιώσιμη διαχείριση των ενεργειακών συστημάτων των νησιών. Ορίζει την ανάγκη για έξυπνη διασύνδεση κρίσιμων υποδομών, όπως μονάδες αφαλάτωσης και σταθμοί ηλεκτροκίνησης, με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), ενώ υπογραμμίζει τη σημασία δημιουργίας κεντρικών μονάδων αποθήκευσης στα μη διασυνδεδεμένα νησιά για πλήρη αξιοποίηση των ανανεώσιμων πόρων. Παράλληλα, η μελέτη προτείνει τη δημοπράτηση υβριδικών σταθμών ΑΠΕ σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση και την εφαρμογή προηγμένων συστημάτων πρόβλεψης φορτίου και καιρικών συνθηκών, για τη βέλτιστη λειτουργία των ενεργειακών υποδομών.
Η πρωτοβουλία «Καθαρή Ενέργεια για τα Νησιά της ΕΕ» αναλύει τους περιορισμούς και τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται στα μη διασυνδεδεμένα νησιά, αναπτύσσοντας κατευθυντήριες γραμμές για κράτη-μέλη όπως η Γαλλία, η Ελλάδα, η Ισπανία, η Ιταλία, η Ολλανδία και η Πορτογαλία. Τα ευρήματα της μελέτης παρουσιάστηκαν στις 15 Μαρτίου 2024, σε εκδήλωση που διοργανώθηκε από το ΔΑΦΝΗ και τέθηκε υπό την αιγίδα των Υπουργείων Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Οικονομικών, ενώ εκπρόσωποι φορέων, ακαδημαϊκοί και επιχειρηματίες συνέβαλαν με τις παρατηρήσεις τους στην τελική διαμόρφωση της μελέτης.
Η προσπάθεια για καθαρή και αποδοτική ενέργεια στα νησιά της Ευρώπης αποκτά έτσι σαφές πλαίσιο, μέσω συγκεκριμένων οδηγιών προς τις ρυθμιστικές και πολιτικές αρχές σε εθνικό και τοπικό επίπεδο. Με κοινή στρατηγική και τη συνεργασία όλων των ενδιαφερομένων, τα νησιά της Ευρώπης μπορούν να διαδραματίσουν καταλυτικό ρόλο στη διαμόρφωση ενός καθαρότερου και βιωσιμότερου ενεργειακού μέλλοντος.
Διαβάστε ακόμη
