Σοβαρές προκλήσεις καλείται να διαχειριστεί ο αγροτικός τομέας στη Ρουμανία, η οποία έχει έρθει αντιμέτωπη με τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, αφού οι καλλιέργειες πλήττονται από ξηρασίες, πλημμύρες και άλλες ακραίες καιρικές συνθήκες. Η χώρα αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς και εξαγωγείς καλαμποκιού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με την ανάγκη για επενδύσεις σε αρδευτικά συστήματα να γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ. Η γεωργία στη Ρουμανία και τη γειτονική Βουλγαρία εξαρτάται περισσότερο από το κλίμα σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ, ενώ περίπου το 23% του εργατικού δυναμικού απασχολείται στον τομέα αυτό.
Οι ζημίες στη γεωργία έχουν ήδη φτάσει τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ φέτος, και οι ειδικοί προειδοποιούν ότι αυτή είναι μόνο η αρχή. Η Ευρώπη θερμαίνεται ταχύτερα από κάθε άλλη ήπειρο, με τους αγρότες να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των συνεπειών της κλιματικής κρίσης. Σύμφωνα με το Bloomberg, η συνολική παραγωγή σιτηρών στην ΕΕ το 2024 αναμένεται να μειωθεί τουλάχιστον κατά 7% σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας, καθώς η ξηρασία στη Ρουμανία και οι συνεχείς βροχές στη Γαλλία και τη Γερμανία έχουν καταστρέψει πολλές καλλιέργειες.
Για πολλούς αγρότες στη Ρουμανία, αυτή είναι η τέταρτη συνεχόμενη χρονιά με κατεστραμμένες καλλιέργειες, κυρίως καλαμποκιού και ηλιόσπορων. Οι ζημιές από την ξηρασία είναι τόσο σοβαρές που ορισμένοι έχουν εγκαταλείψει την καλλιέργεια καλαμποκιού. Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, η Ρουμανία χάνει κάθε χρόνο 1.000 εκτάρια γης εξαιτίας της ερημοποίησης.
Σε αυτό το πλαίσιο, η ρουμανική κυβέρνηση προσπαθεί να αναζωογονήσει μεγάλα αρδευτικά έργα, όπως το κανάλι Σιρέτ-Μπαράγκαν, το οποίο είχε ξεκινήσει να κατασκευάζεται κατά τη διάρκεια της κομμουνιστικής περιόδου αλλά είχε εγκαταλειφθεί μετά την πτώση του καθεστώτος. Το κανάλι αυτό, εάν ολοκληρωθεί, θα μπορούσε να παρέχει αρδευτικό νερό σε χιλιάδες εκτάρια γης σε μια από τις πιο ξηρές, αλλά παράλληλα γόνιμες περιοχές της χώρας. Παρόλο που το έργο θεωρείται καίριας σημασίας, η πρόοδός του είναι αργή. Μέχρι το 1994 είχαν ολοκληρωθεί μόνο 11 χιλιόμετρα από τα 191 που προβλέπονταν. Μετά από κάποιες εργασίες αποκατάστασης, ένα τμήμα 5 χιλιομέτρων τέθηκε σε λειτουργία το 2018, εξυπηρετώντας περίπου 7.000 εκτάρια καλλιεργήσιμης γης. Ωστόσο, η έλλειψη χρηματοδότησης και η πολιτική αστάθεια συνεχίζουν να θέτουν εμπόδια στην ολοκλήρωση του. Η κυβέρνηση της Ρουμανίας έχει προσπαθήσει να προσελκύσει επενδύσεις από χώρες όπως η Κίνα, οι ΗΠΑ και τα κράτη της Μέσης Ανατολής, ενώ οι συνομιλίες για νέα έργα αρδευτικών εγκαταστάσεων συνεχίζονται.
Το σχέδιο της Ρουμανίας και η υποστήριξη της ΕΕ
Η συνολική στρατηγική της Ρουμανίας είναι να επεκτείνει τις αρδευτικές εγκαταστάσεις της για να καλύψει περίπου 2,2 εκατομμύρια εκτάρια γης, σε σχέση με τα 1,6 εκατομμύρια που εξυπηρετούνται σήμερα. Ωστόσο, αυτό εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει μόνο το ένα τέταρτο της συνολικής καλλιεργήσιμης γης της χώρας. Οι περιορισμένοι πόροι και η ανταγωνιστική ζήτηση για νερό, είτε για αγροτική είτε για αστική χρήση, δημιουργούν πρόσθετες προκλήσεις. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο σε αυτό, παρέχοντας στήριξη μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (CAP). Ειδικά με την κλιματική αλλαγή να επηρεάζει ολοένα και περισσότερο τον αγροτικό τομέα, η προσαρμογή των πολιτικών και των επιδοτήσεων για την άρδευση και τη διαχείριση των υδάτινων πόρων είναι αναγκαία. Η επιτυχής εκμετάλλευση ευρωπαϊκών κονδυλίων μπορεί να ενισχύσει τις επενδύσεις και να υποστηρίξει την ανάκαμψη του τομέα.
Η Ρουμανία, αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα των επενδύσεων, έχει ήδη ξεκινήσει προσπάθειες για προσέλκυση διεθνών κεφαλαίων. Η συνεργασία με χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα και τα κράτη της Μέσης Ανατολής βρίσκεται στο επίκεντρο, καθώς η κυβέρνηση προσπαθεί να εξασφαλίσει χρηματοδότηση για τα μεγάλα αρδευτικά έργα. Αυτές οι διεθνείς συνεργασίες ενδέχεται να βοηθήσουν στην επιτάχυνση της ολοκλήρωσης των έργων και να καλύψουν τα κενά που υπάρχουν στη χρηματοδότηση.
Σε αυτό το κλίμα, τοπικοί παράγοντες αναζητούν καινοτόμες λύσεις. Ο δήμαρχος της πόλης Μπουζάου, Κωνσταντίν Τομά, ετοιμάζει ένα πιλοτικό έργο που θα χρησιμοποιεί ανακυκλωμένο νερό από τα συστήματα αποχέτευσης για την άρδευση γεωργικών εκτάσεων, μια λύση που θα μπορούσε να είναι κρίσιμη για περιοχές με περιορισμένους υδάτινους πόρους. Παράλληλα, μικρότερα αρδευτικά έργα, όπως το φράγμα στον ποταμό Βεντέα στη νότια Ρουμανία, προσφέρουν στους αγρότες κάποιες λύσεις για την κάλυψη μέρους των αναγκών τους.
Παρότι ορισμένοι αγρότες, κατάφεραν να προσαρμοστούν, όπως αναφέρει το Bloomberg, αρδεύοντας το 80% των καλλιεργειών τους, οι περισσότεροι αντιμετωπίζουν ακόμα σοβαρές προκλήσεις. Όλοι παραδέχονται ότι το θεμελιώδες πρόβλημα παραμένει η έλλειψη συνεκτικών επιλογών άρδευσης. Όπως επισημαίνουν οι αγρότες, η Ρουμανία χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο άρδευσης με σταθερούς επενδυτικούς στόχους που να μην αλλάζουν με κάθε κυβερνητική αλλαγή.
Η ανάγκη για επενδύσεις σε αρδευτικές υποδομές δεν είναι μόνο θέμα εθνικής οικονομίας, αλλά και ζήτημα επισιτιστικής ασφάλειας για την Ευρώπη. Οι Ρουμάνοι αγρότες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της κλιματικής κρίσης, με τη βιωσιμότητα της γεωργίας να εξαρτάται από την αποτελεσματική διαχείριση των υδάτινων πόρων. Οι μεγάλες καθυστερήσεις και οι ανεπαρκείς υποδομές θέτουν σε κίνδυνο το μέλλον της γεωργίας, αλλά και την ικανότητα της χώρας να παραμείνει ένας από τους σημαντικότερους προμηθευτές τροφίμων της Ευρώπης. Η αποτελεσματική δράση και η λήψη στρατηγικών αποφάσεων είναι πλέον πιο αναγκαίες από ποτέ, με τη συνδρομή τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και διεθνών επενδυτών να κρίνεται καθοριστική.
Διαβάστε ακόμη
