Μια πρόσφατη επιστημονική ανακάλυψη στον Ειρηνικό Ωκεανό έχει ανατρέψει ό,τι ξέραμε για την παραγωγή οξυγόνου και τις επιπτώσεις της στην προέλευση της ζωής. Οι ερευνητές με επικεφαλής τον καθηγητή Andrew Sweetman έπεσαν πάνω σε ένα φαινόμενο που αψηφά την τρέχουσα επιστημονική συναίνεση: μεταλλικοί όζοι σε σχήμα πατάτας στον πυθμένα της θάλασσας, χιλιάδες μέτρα κάτω από την επιφάνεια και σε απόλυτο σκοτάδι, παράγουν οξυγόνο.
Όπως αναφέρει το CNBC, αυτή η παραγωγή «σκοτεινού οξυγόνου» (dark oxygen) ανατρέπει εντελώς την καθιερωμένη αντίληψη ότι μόνο οι ζωντανοί οργανισμοί, κυρίως τα φυτά και τα φύκια, μπορούν να δημιουργήσουν οξυγόνο μέσω της φωτοσύνθεσης, μιας διαδικασίας που εξαρτάται από το ηλιακό φως.
Η έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε στο Nature Geoscience, διεξήχθη κατά τη διάρκεια μιας αξιολόγησης των πιθανών περιβαλλοντικών επιπτώσεων της εξόρυξης σε μεγάλα βάθη της θάλασσας. Οι ίδιοι οι υπό έρευνα όζοι, διάσπαρτοι στη ζώνη Clarion-Clipperton μεταξύ Χαβάης και Μεξικού, είναι περιζήτητοι για τα πλούσια κοιτάσματά τους σε κρίσιμα ορυκτά όπως κοβάλτιο, νικέλιο, χαλκό και μαγγάνιο – απαραίτητα συστατικά για μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων, ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά.
Η διαδικασία ανακάλυψης περιελάμβανε την ανάλυση αυτών των οζιδίων μεγέθους πατάτας, αποκαλύπτοντας ένα εκπληκτικά «πολύ υψηλό» ηλεκτρικό φορτίο. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό το φορτίο θα μπορούσε να είναι υπεύθυνο για τη διάσπαση των μορίων του θαλασσινού νερού σε υδρογόνο και οξυγόνο μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται ηλεκτρόλυση του θαλασσινού νερού. Αυτό ουσιαστικά μετατρέπει τους ίδιους τους όζους σε μια μορφή φυσικής μπαταρίας που λειτουργεί στα σκοτεινά βάθη.
Ο καθηγητής Sweetman αναγνωρίζει τα πολυάριθμα αναπάντητα ερωτήματα που γεννά αυτή η ανακάλυψη, ιδίως όσον αφορά τις επιπτώσεις για την εξόρυξη σε μεγάλα βάθη της θάλασσας.
Η διαμάχη γύρω από την εξόρυξη σε βαθιά ύδατα εντείνεται υπό το φως αυτής της ανακάλυψης. Η χρηματοδότηση της έρευνας από την The Metals Co., μια καναδική εταιρεία που στοχεύει να ξεκινήσει την εξόρυξη στη ζώνη Clarion-Clipperton στα τέλη του 2025, εγείρει ανησυχίες για πιθανή μεροληψία. Η εξόρυξη περιλαμβάνει τη χρήση βαρέων μηχανημάτων για την εξόρυξη πολύτιμων ορυκτών από τον πυθμένα του ωκεανού, μια πρακτική με δυνητικά καταστροφικές περιβαλλοντικές συνέπειες.
Περιβαλλοντικές ομάδες, όπως η Deep Sea Conservation Coalition, αντιτίθενται σθεναρά στην εξόρυξη σε βαθιά ύδατα τονίζοντας το ενδεχόμενο καταστροφής του οικοσυστήματος και εξαφάνισης ειδών. Η Sofia Tsenikli, επικεφαλής της παγκόσμιας εκστρατείας του Συνασπισμού, θεωρεί την ανακάλυψη αυτή ως περαιτέρω απόδειξη για την επιβολή μορατόριουμ (παύση ενεργειών) σε τέτοιου είδους πρακτικές. «Η ανακάλυψη ότι μια διαδικασία που σχετίζεται με πολυμεταλλικά οζίδια παράγει οξυγόνο, σε μια περιοχή που αποτελεί στόχο της βιομηχανίας εξόρυξης βαθέων υδάτων, παρέχει περαιτέρω στήριξη στην επείγουσα ανάγκη για μορατόριουμ», δήλωσε η ίδια. «Η έρευνα αυτή υπογραμμίζει πόσα ακριβώς έχουμε ακόμη να ανακαλύψουμε και να μάθουμε για τα βαθιά ύδατα και εγείρει περισσότερα ερωτήματα σχετικά με το πώς η εξόρυξη θα μπορούσε να επηρεάσει τη ζωή και τις διαδικασίες της».
Η επιστημονική κοινότητα παλεύει με την απροσδόκητη αποκάλυψη της παραγωγής «σκοτεινού οξυγόνου» από οζίδια σε βαθιά ύδατα. Η ανακάλυψη αυτή απαιτεί την επανεκτίμηση της κατανόησής μας για την προέλευση του οξυγόνου και την πιθανότητα εμφάνισης ζωής απουσία ηλιακού φωτός. Επιπλέον, αναζωπυρώνει τη συζήτηση σχετικά με τις ηθικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της εξόρυξης σε βαθιά ύδατα, προτρέποντας για μια πιο προσεκτική προσέγγιση πριν από τη δυνητική διατάραξη αυτών των ευαίσθητων οικοσυστημάτων.
Διαβάστε ακόμη
