Είναι γεγονός πως σήμερα πλένουμε τα ρούχα μας περισσότερο από ποτέ, χάρη στην τεχνολογική πρόοδο που καθιστά ευκολότερη και φθηνότερη την πλύση των ρούχων. Μάλιστα, το μέσο νοικοκυριό στην Ευρώπη πλένει έως και πέντε φορτία ρούχων την εβδομάδα και τα μεγαλύτερα μηχανήματα σημαίνουν ότι καταναλώνεται περισσότερη ενέργεια και νερό. Η πρόσβαση σε πλυντήρια ρούχων έχει επίσης αυξηθεί, αυξάνοντας από το 30% των νοικοκυριών του κόσμου το 2010 στο 80% το 2024, αναφέρει δημοσίευμα του euronews.

Η ευκολία του να πετάξεις κάτι στον κάδο του πλυντηρίου και η ανησυχία για το αν θα μας θεωρήσουν καθαρούς, μας κάνουν να πλένουμε τα ρούχα μας ακόμη και όταν δεν είναι πραγματικά βρώμικα.

Όμως, από τα μικροπλαστικά που αποβάλλουν τα ρούχα μας μέχρι την ενέργεια ή το νερό που καταναλώνουν τα πλυντήρια, ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος των ρούχων μας έχει επίσης αυξηθεί.

Από όλες τις παγκόσμιες εκλύσεις μικροπλαστικών, το 16 έως 35% προέρχεται από το πλύσιμο συνθετικών ινών. Ένα φορτίο ρούχων από πολυεστέρα μπορεί να αποβάλει 700.000 μικροπλαστικές ίνες, σύμφωνα με την ερευνητική υπηρεσία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Τώρα, νέα έρευνα διαπίστωσε ότι, αν και οι περισσότεροι άνθρωποι τείνουν προς φιλικές προς το περιβάλλον επιλογές ζωής, δεν θα το κάνουν σε βάρος του να θεωρηθούν βρώμικοι.

Γιατί πλένουμε τα ρούχα μας περισσότερο από ποτέ;

Μια έρευνα σε 2.000 άτομα από επιστήμονες στη Σουηδία διαπίστωσε ότι ο φόβος μας να θεωρηθούμε βρώμικοι υπερτερεί της επιθυμίας μας να κάνουμε φιλικές προς το περιβάλλον επιλογές ζωής.

«Παρόλο που τα μηχανήματα έχουν γίνει πιο ενεργειακά αποδοτικά, ο μεγαλύτερος αντίκτυπος στο κλίμα είναι το πόσο συχνά επιλέγουμε να πλένουμε – και ποτέ δεν πλέναμε τόσο πολύ όσο σήμερα», λέει ο Έρικ Κλιντ (Erik Klint), διδακτορικός φοιτητής στο Τμήμα Ανάλυσης Περιβαλλοντικών Συστημάτων του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Chalmers στη Σουηδία.

«Ταυτόχρονα, οι περισσότεροι από εμάς φαίνεται να μην ενδιαφέρονται να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους στο πλύσιμο για να μειώσουν τις επιπτώσεις στο κλίμα».

Ο Κλιντ είναι ο επικεφαλής αυτής της μελέτης που δημοσιεύθηκε πρόσφατα και η οποία έριξε μια νέα ματιά στις συνήθειες πλυσίματος. Εξετάζει δύο βασικούς παράγοντες που μπορεί να μας επηρεάζουν: την περιβαλλοντική μας ταυτότητα και το πόσο επιρρεπείς είμαστε σε αισθήματα αηδίας.

«Η μελέτη δείχνει ότι όσο μεγαλύτερη είναι η ευαισθησία μας στην αηδία, τόσο περισσότερο πλένουμε, ανεξάρτητα από το αν εκτιμούμε ιδιαίτερα την περιβαλλοντική μας ταυτότητα. Το αίσθημα της αηδίας απλώς κερδίζει έναντι της περιβαλλοντικής συνείδησης», λέει.

Οι ερευνητές γνώριζαν ήδη από προηγούμενες έρευνες ότι πολλοί άνθρωποι δεν συνδέουν τις συνήθειες πλυσίματος με το περιβάλλον. Και αφού είδαν ότι οι εκστρατείες για την αλλαγή της συμπεριφοράς των ανθρώπων είχαν ως επί το πλείστον αποτύχει, θέλησαν να μάθουν το γιατί.

Πώς θα αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα

Ο Κλιντ πιστεύει ότι οι εκστρατείες που αποσκοπούν στο να μας κάνουν να σκεφτούμε τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των ρούχων μας έχουν λάθος προσέγγιση.

«Δεν έχει σημασία πόσο λογικά και ερευνητικά τεκμηριωμένα επιχειρήματα έχεις, αν έρχονται σε αντίθεση με τις διαφορετικές κινητήριες δυνάμεις των ανθρώπων, όπως η επιθυμία να νιώσουν την αίσθηση ότι ανήκουν σε μια ομάδα, δεν θα λειτουργήσουν».

Η αηδία οδηγεί τη συμπεριφορά μας τόσο έντονα επειδή είναι ένα εξελικτικά εξαρτημένο συναίσθημα που λειτουργεί ως προστασία από μολύνσεις ή επικίνδυνες ουσίες. Σε συνδυασμό με τη ντροπή ή τον αποκλεισμό από το φόβο ότι οι άνθρωποι δεν θέλουν να συναναστρέφονται με κάποιον που δεν φροντίζει την υγιεινή του, το αίσθημα της αηδίας επηρεάζει έντονα τη συμπεριφορά μας.

Αντί να προσπαθούμε να πείσουμε τους ανθρώπους να πλένουν λιγότερο τα ρούχα τους, λέει ο Κλιντ, η έρευνα αυτή υποδεικνύει ότι οι εκστρατείες θα πρέπει να επικεντρωθούν στους ψυχολογικούς παράγοντες που κρύβονται πίσω από τις συνήθειες των ανθρώπων. Αυτό περιλαμβάνει την εξεύρεση τρόπων ενθάρρυνσης των ανθρώπων να μην δημιουργούν πολλά άπλυτα εξ αρχής, όπως το να χρησιμοποιούν τα ρούχα περισσότερες φορές πριν καταλήξουν στο καλάθι του πλυντηρίου.

«Αλλά και την αντικατάσταση της χρήσης του πλυντηρίου με άλλες ενέργειες, όπως ο αερισμός των ρούχων, το βούρτσισμα των ρύπων ή η αφαίρεση μεμονωμένων λεκέδων με το χέρι. Ένας τρόπος θα μπορούσε να είναι η ανάδειξη των οικονομικών επιχειρημάτων εδώ, καθώς τα ρούχα φθείρονται όταν περνούν από το πλυντήριο», λέει ο Κλιντ.

Διαβάστε ακόμη