Στρατηγική επιλογή φαίνεται πλέον ότι αποτελεί για την Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) η βιώσιμη ανάπτυξη και η υιοθέτηση ESG κριτηρίων και προτύπων. Η Στρατηγική Αειφορίας της ΕΤΑΔ βασίζεται σε τρεις βασικούς πυλώνες, οι οποίοι αφορούν τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, την προστασία της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων και τη συνεισφορά στην προστασία υδάτινων πόρων.
Αναλυτικότερα, λαμβάνοντας υπόψη τη Στρατηγική Βιωσιμότητας 2022- 2024 του Υπερταμείου, η ΕΤΑΔ προχώρησε το 2022 στην εκπόνηση του δικού της Στρατηγικού Σχεδίου διαμορφώνοντας ένα πρώτο πλάνο βραχυπρόθεσμων δράσεων, με στόχο τον μετριασμό των εκπομπών των Επιχειρηματικών ακινήτων του χαρτοφυλακίου της, ενώ παράλληλα προγραμμάτισε για το 2024, την επικαιροποίηση της Στρατηγικής της για την οριοθέτηση των κλιματικών στόχων για το 2030 και το 2040.
Στο πλαίσιο αυτό η εταιρεία αναγνωρίζει πως η επιτάχυνση της κλιματικής αλλαγής θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε μια σειρά μεταβατικών και φυσικών κινδύνων που θα κληθεί να αντιμετωπίσει στο άμεσο μέλλον. Γι’ αυτόν το λόγο προχώρησε στην αναγνώριση των κινδύνων που μπορεί να προκαλέσουν περιορισμό ή διακοπή της λειτουργίας των Επιχειρηματικών της Μονάδων (π.χ. μείωση της διάρκειας λειτουργίας των χιονοδρομικών κέντρων), με στόχο τη σταδιακή λήψη μέτρων προσαρμογής. Η εναρμόνιση ακόμη με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και με τη Συμφωνία του Παρισιού για μια κλιματικά ουδέτερη Ευρώπη έως το 2050, αποτελεί βασικό μέλημα της ΕΤΑΔ.
Επίσης, ένας από τους σημαντικότερους στόχους που τέθηκε στη Στρατηγική Αειφορίας της ΕΤΑΔ αποτελεί η μείωση των άμεσων και έμμεσων εκπομπών CO₂ κατά τουλάχιστον 15% μέχρι το 2024. Συγκεκριμένα, η ΕΤΑΔ από το 2021 πραγματοποιεί καταγραφή των άμεσων και έμμεσων εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου, ενώ εντός του επόμενου διαστήματος προγραμματίζει την καταγραφή και των έμμεσων εκπομπών οι οποίες σχετίζονται με την αλυσίδα αξίας της.
Παράλληλα, η Εταιρεία προχώρησε το 2022 στον καθορισμό κριτηρίων για την επιλογή των Επιχειρηματικών Μονάδων στις οποίες πρόκειται να πραγματοποιήσει ενεργειακές επιθεωρήσεις, ενώ προγραμματίζει μέχρι το 2024 να αναπτύξει σύστημα διαχείρισης της ενέργειας το οποίο θα είναι σύμφωνο με το ISO 50001:2018, καθώς επίσης και να υλοποιήσει τα πρώτα έργα ενεργειακής αναβάθμισης
Ακόμη, το 2022 απέκτησε δύο θέσεις φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων στην Ακτή Βουλιαγμένης, ενώ έχει δρομολογήσει την εγκατάσταση ανάλογων θέσεων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων στα Χιονοδρομικά Κέντρα Παρνασσού και Βόρα-Καϊμάκτσαλαν. Επίσης, στο στρατηγικό της σχεδιασμό έχει δεσμευτεί για τη σταδιακή αντικατάσταση του εταιρικού στόλου οχημάτων της με ηλεκτρικά οχήματα. Η Εταιρεία έχει επίσης πραγματοποιήσει παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας και συγκεκριμένα προχώρησε στη μερική αντικατάσταση των συμβατικών λαμπτήρων φθορισμού με νέους, αυξημένης ενεργειακής απόδοσης, τεχνολογίας LED.
Η ΕΤΑΔ θεωρεί πως η χρήση καινοτόμων συστημάτων ΑΠΕ μπορεί να συμβάλει σημαντικά στο μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Έτσι το 2022 προχώρησε στην καταγραφή των αγροτεμαχίων του χαρτοφυλακίου της, τα οποία παρουσιάζουν ευνοϊκές συνθήκες για την πραγματοποίηση έργων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ, καθώς επίσης και στην ανάπτυξη πλάνου αξιοποίησης αυτών μέσω μισθώσεων, παραχωρήσεων και πωλήσεων.
Κατανάλωση Ενέργειας
Η συνολική κατανάλωση ενέργειας της ΕΤΑΔ αποτελεί ένα σημαντικό δείκτη επίδοσης που πρέπει να καταγράφεται και να παρακολουθείται σύμφωνα με το Στρατηγικό της Σχέδιο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη 2022-2024, με απώτερο στόχο την περαιτέρω εξοικονόμηση ενέργειας. Για το έτος 2022, η συνολική κατανάλωση ενέργειας ανήλθε στα 33.827.075 MJ, ενώ το 2021 υπολογίστηκε στα 28.322.867 MJ. Παρατηρήθηκε επομένως μια αύξηση της τάξης του 19,43% στην κατανάλωση ενέργειας από το 2021 στο 2022. Η αυξημένη κατανάλωση ενέργειας το 2022, οφείλεται στον περιορισμό λειτουργίας πολλών Επιχειρηματικών Μονάδων εξαιτίας της COVID-19 που υπήρξε το έτος 2021.
Σχέδια και Δράσεις για τη Βιοποικιλότητα
Η ΕΤΑΔ έχει αναπτύξει και εφαρμόζει σχέδια και δράσεις για την προστασία της βιοποικιλότητας, συμμορφούμενη πλήρως στις περιοχές λειτουργίας των Επιχειρηματικών της Μονάδων, με όλες τις δεσμεύσεις που έχουν θεσπιστεί από την εθνική νομοθεσία. Αναλυτικότερα, η ΕΤΑΔ για όλες τις Μονάδες, εκπονεί Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) και εφαρμόζει τους συγκεκριμένους όρους λειτουργίας τους, οι οποίοι περιλαμβάνονται στις Αποφάσεις Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ).
Δεδομένου ότι αρκετές Επιχειρηματικές Μονάδες της ΕΤΑΔ βρίσκονται σε ειδικό καθεστώς προστασίας, όπως το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000, στις συμβάσεις μίσθωσης/παραχώρησης λαμβάνονται μια σειρά όρων/δεσμεύσεων και υποχρεωτικών εγκρίσεων, με στόχο την αποτροπή της ρύπανσης και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
Ειδικότερα:
- Ζητείται η έγκριση του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος & Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) ή του φορέα διαχείρισης της εκάστοτε προστατευόμενης περιοχής για τις περιπτώσεις που είναι απαραίτητη, πριν τη σύναψη σύμβασης μίσθωσης ή παραχώρησης.
- Για τις συμβάσεις μίσθωσης ή παραχώρησης ακινήτων της ΕΤΑΔ που βρίσκονται σε προστατευόμενες περιοχές, περιλαμβάνονται όροι για την τήρηση της ειδικής, για το ακίνητο, νομοθεσίας, για την προστασία του περιβάλλοντος (π.χ. παλαιοί αιγιαλοί κ.λπ.).
Παράλληλα, η ΕΤΑΔ για την καλύτερη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών και των δασικών εκτάσεων, αλλά και για την ορθή λήψη αποφάσεων, έχει καταγράψει μια σειρά παραμέτρων, οι οποίες παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα και τις οποίες λαμβάνει υπόψη στο στρατηγικό της σχεδιασμό
Δράσεις Αντιμετώπισης Ρύπανσης
Κατά το 2022, η ΕΤΑΔ κατέγραψε ένα περιστατικό περιβαλλοντικής σημασίας. Ειδικότερα, αντιμετωπίστηκε ένα πρόβλημα ρύπανσης στην παραλία της Βουλιαγμένης. Για την αντιμετώπιση της ρύπανσης εγκαταστάθηκε πλωτό αντιρρυπαντικό φράγμα. Αντιρρυπαντικό φράγμα υπάρχει επίσης εγκατεστημένο στη Μαρίνα Θεσσαλονίκης και στο Κάμπινγκ Φαναρίου στην Κομοτηνή.
Επιπλέον, η εταιρεία πραγματοποιεί, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, δειγματοληψίες και φυσικοχημικές αναλύσεις για τον έλεγχο της ποιότητας των υδάτων στις Επιχειρηματικές της Μονάδες, όπως στην Ακτή Βουλιαγμένης και το Κάμπινγκ Φαναρίου για τη διατήρηση της Γαλάζιας Σημαίας και μικροβιολογικές αναλύσεις στις Ιαματικές Πηγές. Επίσης, λειτουργεί σύστημα βιολογικής επεξεργασίας στο Κάμπινγκ Ασπροβάλτας, ενώ έχει ενεργές συμβάσεις για την περισυλλογή και μεταφορά λυμάτων από δεξαμενές ελλιμενιζόμενων σκαφών, αλλά και για τη συλλογή και διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων που μπορεί να ρυπάνουν τους υδάτινους αποδέκτες, όπως πετρελαιοειδών αποβλήτων και αποβλήτων ελαίων από πλοία, στη Μαρίνα Θεσσαλονίκης.
Κατανάλωση Νερού
Η ΕΤΑΔ έχει εντάξει στο στρατηγικό της σχεδιασμό την προστασία των υδάτινων πόρων. Στο πλαίσιο αυτό καταγράφει τις ποσότητες νερού που αντλεί για τη λειτουργία των Επιχειρηματικών της Μονάδων από τις κατά τόπους εταιρείες ύδρευσης και προγραμματίζει το επόμενο διάστημα την εκπόνηση μελετών για τη βελτίωση της κυκλικότητας του νερού, μέσα από τη χρήση επεξεργασμένου ή βρόχινου νερού, για την κάλυψη των μη πόσιμων αναγκών, όπως της χρήσης νερού για άρδευση και πυρόσβεση.
Αναλυτικότερα, στον προγραμματισμό της ΕΤΑΔ περιλαμβάνεται η καταμέτρηση του νερού που απαιτείται για την άρδευση των περιβαλλόντων χώρων που διαχειρίζεται και προέρχεται από γεωτρήσεις. Επίσης, προγραμματίζεται να διερευνηθούν τρόποι για την καταμέτρηση του νερού που προέρχεται από λιώσιμο πάγων και τροφοδοτεί δεξαμενές της ΕΤΑΔ για ανάγκες αποχέτευσης στα Χιονοδρομικά Κέντρα (Βόρα, Παρνασσού), καθώς και του αντλούμενου νερού στις Ιαματικές Πηγές που διοχετεύεται είτε προς εξυπηρέτηση των ιαματικών εγκαταστάσεων, είτε άλλων ξενοδοχειακών μονάδων (π.χ. Αιδηψός).
Η μέτρηση των εν λόγω ποσοτήτων θα επιτρέψει στην ΕΤΑΔ να αποκτήσει μια πλήρη εικόνα της κατανάλωσης νερού, προκειμένου σε επόμενο στάδιο και σύμφωνα με τον στρατηγικό σχεδιασμό 2022-2024 να εξειδικευτούν μέτρα για τον περιορισμό της (π.χ. χρήση αισθητήρων διαρροής, χρονοπρογραμματισμός βανών λειτουργίας δικτύων γεώτρησης και αντλιοστασίων, κλπ.), αλλά και για την ορθότερη επαναχρησιμοποίησή του.