Στις 3 Απριλίου 2024, στο πλαίσιο του Ημερών «Connecting Europe Days » (Συνδέοντας τις Ημέρες της Ευρώπης), η ΕΕ υιοθέτησε την Ευρωπαϊκή Διακήρυξη για την Ποδηλασία, η οποία αναγνωρίζει το ποδήλατο ως ένα βιώσιμο, προσβάσιμο και οικονομικά αποδοτικό μέσο μεταφοράς, το οποίο προσφέρει σημαντικά οφέλη στην οικονομία της ΕΕ.
Οι 8 δεσμεύσεις της ευρωπαϊκής διακήρυξης για την Ποδηλασία
Η Διακήρυξη περιγράφει συγκεκριμένες δεσμεύσεις, μεταξύ των οποίων:
- Η ανάπτυξη ασφαλών και διασυνδεδεμένων δικτύων ποδηλασίας εντός των αστικών περιοχών
Προτεραιότητα θα αποτελέσει η υιοθέτηση και ενίσχυση πολιτικών και στρατηγικών για την ποδηλασία σε όλα τα σχετικά επίπεδα διακυβέρνησης. Επίσης σημαντική είναι και η ενθάρρυνση επιχειρήσεων, οργανισμών και ιδρυμάτων να προωθήσουν την ποδηλασία μέσω συστημάτων διαχείρισης της κινητικότητας, όπως κίνητρα για τη μετάβαση στην εργασία με ποδήλατο, την παροχή εταιρικών (e-)ποδηλάτων, κατάλληλων χώρων στάθμευσης και εγκαταστάσεων για ποδήλατα και τη χρήση υπηρεσιών παράδοσης με βάση το ποδήλατο.
- Ενθάρρυνση μιας οικονομικά προσιτής και υγιούς κινητικότητας
Αυτή η δέσμευση περιέχει τη λήψη μέτρων για την καλύτερη πρόσβαση στην ποδηλασία για άτομα με αναπηρία ή άτομα με μειωμένη κινητικότητα, όπως και τη λήψη μέτρων για την ενίσχυση της ενεργού κινητικότητας των ηλικιωμένων και τη συμβολή έτσι στην ενεργό γήρανση.
- Δημιουργία περισσότερων και καλύτερων υποδομών για την ποδηλασία
Αυτή τη δέσμευση αποσκοπεί στο να αυξηθούν σημαντικά οι ασφαλείς και συνεκτικές υποδομές ποδηλασίας σε ολόκληρη την Ευρώπη. Συγκεκριμένα στόχος είναι η αύξηση των επιπέδων ασφάλειας με την παροχή επαρκούς χώρου στους ποδηλάτες και άλλους ευάλωτους χρήστες του οδικού δικτύου, ιδίως με φυσικό διαχωρισμό των ποδηλατοδρόμων από τη μηχανοκίνητη κυκλοφορία, όπου αυτό κρίνεται σκόπιμο, ή με την εξασφάλιση ασφαλών ταχυτήτων σε μεικτή κυκλοφορία.
Σημαντικό είναι να αναφερθεί πως η οδηγία (ΕΕ) 2022/542 του Συμβουλίου (ΕΕ L 107 της 6.4.2022, σ. 1) προβλέπει τη δυνατότητα για τα κράτη μέλη να εφαρμόζουν μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ για τις υπηρεσίες προμήθειας, ενοικίασης και επισκευής ποδηλάτων, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών ποδηλάτων.
Τέλος προωθεί την ανάπτυξη σημείων φόρτισης για ηλεκτρικά ποδήλατα στον πολεοδομικό σχεδιασμό και σε χώρους στάθμευσης ποδηλάτων.
- Αύξηση των επενδύσεων και δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για την ποδηλασία
Η ποδηλασία θα αντικατοπτρίζεται στις επενδύσεις σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης.
- Βελτίωση της οδικής ασφάλειας και προστασίας
Στόχος να μειωθεί κατά το ήμισυ ο αριθμός των σοβαρών τραυματισμών στην ΕΕ έως το 2030 σε σχέση με τη βάση του 2020, χρησιμοποιώντας τον ορισμό της Διακήρυξης της Βαλέτας. Γι’ αυτό το λόγο σημασία θα δοθεί στη δημιουργία μιας συνολικής στρατηγικής για την οδική ασφάλεια.
- Υποστήριξη θέσεων εργασίας υψηλής ποιότητας και ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής ποδηλατικής βιομηχανίας παγκόσμιας κλάσης
Η μεγαλύτερη διάδοση της ποδηλασίας σημαίνει περισσότερες τοπικές θέσεις εργασίας υψηλής ποιότητας και είναι επωφελής για την οικονομία της ΕΕ και τον κλάδο της ποδηλασίας, ενώ συμβάλλει επίσης στην επίτευξη των στόχων της βιομηχανικής στρατηγικής της ΕΕ.
- Στήριξη της πολυτροπικότητας και του ποδηλατικού τουρισμού
Δέσμευση για πολυτροπικές λύσεις σε αστικές, προαστιακές και αγροτικές περιοχές καθώς και για ταξίδια μεγάλων αποστάσεων, με τη δημιουργία περισσότερων συνεργειών μεταξύ της ποδηλασίας και άλλων τρόπων μεταφοράς.
- Βελτίωση της συλλογής δεδομένων για την ποδηλασία
Οι δεσμεύσεις αυτές πρόκειται να εφαρμοστούν σε διάφορα επίπεδα – σε επίπεδο ΕΕ, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό – ώστε να βελτιωθεί τόσο η ποιότητα όσο και η ποσότητα των υποδομών ποδηλασίας σε όλα τα κράτη μέλη και να ενισχυθεί το ενδιαφέρον του κοινού για την ποδηλασία.
