Το διακύβευμα για το «πρασίνισμα» των ελληνικών νησιών συγκεντρώνει τα βλέμματα διεθνών και εγχώριων επενδυτών. Ένα από τα σχέδια είναι το φιλόδοξο project στον Πόρο. Συγκεκριμένα, με απόφασή της η υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, προχώρησε στη συγκρότηση και στελέχωση της Ομάδας Εργασίας που θα παρακολουθήσει την εφαρμογή της συμφωνίας μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της εταιρείας Abu Dhabi Future Energy Company PJSC – Masdar για την εφαρμογή του προγράμματος «Πόρος, πράσινο και βιώσιμο νησί», σύμφωνα με το Στρατηγικό Πλαίσιο Πρωτοβουλίας «GR-eco islands».
Η Ελλάδα λόγω του γεγονότος ότι απαρτίζεται από έναν μεγάλο αριθμό νησιών, μερικά εκ των οποίων δεν είναι διασυνδεδεμένα στο ηλεκτρικό δίκτυο, «τρέχει» διάφορες παράλληλες πρωτοβουλίες, ώστε να διαφοροποιήσουν το ενεργειακό τους μείγμα, να διασυνδεθούν στο δίκτυο και να γίνουν ενεργειακά αυτόνομα. Η εθνική πρωτοβουλία Gr-Eco Islands γέννησε το όνειρο (αρχής γενομένης από την Αστυπάλαια και τη Χάλκη) για νησιά προσανατολισμένα σε μοντέλα πράσινης οικονομίας, ενεργειακής αυτονομίας, ψηφιακής καινοτομίας και οικολογικής κινητικότητας. Τελευταίο νησί πουεντάχθηκε στο πρόγραμμα ήταν ο Πόρος. Το νησάκι του Σαρωνικού με τις σχεδόν 4.000 κατοίκους στοχεύει να γίνει μια «δεύτερη» Αστυπάλαια, καθώς αναμένεται να κάνει μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση, αντικαθιστώντας τα μικρά πλοία που μεταφέρουν τους επισκέπτες στο νησί με ηλεκτρικά, τα αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης με ηλεκτροκίνητα, ενώ παράλληλα αναμένεται και η ανάπτυξη φορτιστών.
Η υπόθεση ξεκίνησε το 2022 με την πρόταση της Masdar προς το ΥΠΕΝ να αναλάβει τον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργου μετασχηματισμού και ενεργειακής μετάβασης σε ελληνικό νησί και τον Μάιο της ίδιας χρονιάς υπεγράφη το Μνημόνιο Συναντίληψης (MoU) μεταξύ του ΥΠΕΝ και της Abu Dhabi Future Energy Company PJSC – Masdar για συνεργασία στο πλαίσιο υλοποίησης της Πρωτοβουλίας «GR-eco Islands».
Ακολούθησε στις 2 Δεκεμβρίου 2023 η υπογραφή Προκαταρτικής Συμφωνίας Συνεργασίας με στόχο την υποστήριξη της Ελληνικής Δημοκρατίας από τη Masdar στην υλοποίηση καινοτόμων εφαρμογών ολιστικής βιώσιμης ανάπτυξης στους τομείς της απανθρακοποίησης, της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, της ηλεκτροκίνησης σε στεριά και θάλασσα και της διαχείρισης απορριμμάτων, ώστε να καταστεί το νησί του Πόρου διεθνές πρότυπο αειφόρου πράσινου και ψηφιακού μετασχηματισμού.
Στις 8 Μαρτίου 2024 υπεγράφη η δεσμευτική Συμφωνία Χρηματοδότησης και Υλοποίησης του έργου, μέσω της οποίας η Masdar δεσμεύεται να χρηματοδοτήσει με 14 εκατ. ευρώ τη μετατροπή του Πόρου σε πράσινο και βιώσιμο νησί, υλοποιώντας, σε συνεργασία με τις ελληνικές Αρχές και σε συνεννόηση με την τοπική κοινωνία, παρεμβάσεις σε 4 άξονες:
-Πρασίνισμα της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται στο νησί, μέσω της ανάπτυξης ενός φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος περίπου 7 MW το οποίο θα καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των ενεργειακών αναγκών των κατοίκων και του Δήμου μέσω μιας Ενεργειακής Κοινότητας.
-Πρασίνισμα της θαλάσσιας διασύνδεσης του νησιού με την ηπειρωτική χώρα, μετατρέποντας την πορθμειακή γραμμή Γαλατά – Πόρου στην πρώτη γραμμή μηδενικών ρύπων στην Ελλάδα, χάρη σε ένα εντελώς καινούργιο ηλεκτρικό ferryboat, αλλά και σε ηλεκτρικά πλοιάρια που θα μεταφέρουν επισκέπτες από / προς το νησί. Ταυτόχρονα, προβλέπεται η εγκατάσταση υποδομών παροχής ηλεκτρικής ενέργειας (cold-ironing).
-Πρασίνισμα των οδικών μεταφορών, με την αντικατάσταση του στόλου δημοτικών οχημάτων με ηλεκτρικά, την ανάπτυξη των αναγκαίων υποδομών φόρτισης, καθώς και τη δημιουργία μιας νέας υπηρεσίας για την τροφοδοσία των τοπικών επιχειρήσεων με ηλεκτρικά βαν και e-cargo bikes.
-Εφαρμογή στην πράξη των αρχών της κυκλικής οικονομίας, με υλοποίηση ενός νέου μοντέλου διαχείρισης των απορριμμάτων με έμφαση στην ανακύκλωση και την αξιοποίησή τους.
Ο σχεδιασμός των επιμέρους παρεμβάσεων έχει ξεκινήσει ήδη, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2026, και με σκοπό ο Πόρος, ένας πολύ δημοφιλής τουριστικός προορισμός, να αποτελέσει παράδειγμα επιτυχημένης εφαρμογής του βιώσιμου σχεδιασμού, αλλά και πηγή έμπνευσης για τα νησιά στη Μεσόγειο Θάλασσα και όχι μόνο.