Η περιοχή της Καταλονίας στη βορειοανατολική Ισπανία, που αντιμετωπίζει τη χειρότερη ξηρασία που έχει καταγραφεί ποτέ, σχεδιάζει να τερματίσει την εξάρτησή της από το νερό της βροχής μέχρι το 2030, καθώς η υπερθέρμανση του πλανήτη την αναγκάζει να προσαρμοστεί σε ένα δραματικά διαφορετικό κλίμα. Σύμφωνα με το Bloomberg, ετοιμάζει επενδυτικό πλάνο ύψους 2,6 δισ. δολαρίων για να επιβιώσει χωρίς βροχή.
Η Βαρκελώνη και οι γύρω περιοχές σχεδιάζουν να τερματίσουν την εξάρτησή τους από το νερό της βροχής μέχρι το 2030, καθώς η υπερθέρμανση του πλανήτη αναγκάζει την περιοχή να προσαρμοστεί σε ένα δραματικά διαφορετικό κλίμα.
Η Καταλονία, όπου βρίσκεται η δεύτερη μεγαλύτερη περιφερειακή οικονομία της Ισπανίας και ο δημοφιλής τουριστικός προορισμός της Βαρκελώνης, έχει ένα σχέδιο για να ζήσει χωρίς βροχή μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας.
Η στρατηγική πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ – η οποία περιλαμβάνει επενδύσεις σε μονάδες αφαλάτωσης – έχει αποκτήσει επείγοντα χαρακτήρα, καθώς η περιοχή φαίνεται ότι σύντομα θα κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης για το νερό και η υπερθέρμανση του πλανήτη καθιστά τις ξηρασίες στο μέλλον πιο συχνές.
Κυβερνητικοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι τα επίπεδα σε πολλούς ταμιευτήρες σε ολόκληρη την περιοχή έχουν πέσει κάτω από το 16% – ένα κρίσιμο σημείο – μετά από 39 συνεχόμενους μήνες βροχοπτώσεων κάτω του μέσου όρου και δύο χρόνια καύσωνα ρεκόρ. Η ανακοίνωση προκάλεσε ανησυχίες ότι η Βαρκελώνη πλησιάζει την Ημέρα Μηδέν, τη στιγμή που θα πρέπει να φέρει νερό με δεξαμενόπλοια.
«Τα πλοία δεν θα λύσουν το πρόβλημα της ξηρασίας μας, είναι απλώς μια λύση για την παροχή νερού σε κρίσιμες υποδομές σε μια ακραία περίπτωση», δήλωσε ο David Mascort, επικεφαλής της δράσης για το κλίμα της καταλανικής κυβέρνησης. «Γνωρίζουμε όμως ότι αν κάνουμε τις απαραίτητες επενδύσεις μέχρι το 2030 θα έχουμε αρκετό νερό για να αντιμετωπίσουμε τη δομική ξηρασία και να σταματήσουμε να εξαρτόμαστε από τη βροχή».
Η περιοχή της Μεσογείου θερμαίνεται 20% ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο και η νότια Ευρώπη υφίσταται τις χειρότερες συνθήκες ξηρασίας των τελευταίων τουλάχιστον 500 ετών, με την Καταλονία και τη νότια περιοχή της Ανδαλουσίας της Ισπανίας να είναι από τις πλέον πληγείσες. Ενώ οι βροχές του φθινοπώρου σε ορισμένα μέρη της χώρας ανακούφισαν την ξηρασία ρεκόρ, οι βροχοπτώσεις στις δύο αυτές περιοχές παρέμειναν κάτω από το μέσο όρο και οι προβλέψεις ούτε για τους επόμενους μήνες είναι ενθαρρυντικές.
Αυτό οδήγησε τις περιφερειακές κυβερνήσεις στην Καταλονία και την Ανδαλουσία να αναζητήσουν κάθε δυνατή λύση, συμπεριλαμβανομένων εκστρατειών ευαισθητοποίησης που απευθύνονται στους πολίτες, επιβολής προστίμων σε εταιρείες που σπαταλούν υπερβολικά πολύ νερό και επενδύσεων δισεκατομμυρίων ευρώ σε μονάδες αφαλάτωσης και μεγάλα έργα υποδομής.
Πώς η Καταλονία θα σταματήσει να εξαρτάται από τη βροχή
Ένα επενδυτικό σχέδιο ύψους 2,4 δισεκατομμυρίων ευρώ (2,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων) που θα διαρκέσει έως το 2027 θα επιτρέψει στην Καταλονία και την οικονομία της, τη δεύτερη μεγαλύτερη της Ισπανίας μετά τη Μαδρίτη, να σταματήσει να εξαρτάται από τη βροχή για να λειτουργήσει, λένε οι αρχές. Μετά το 2030, τα υπόγεια αποθέματα, το ανακυκλωμένο νερό και το αφαλατωμένο νερό θα πρέπει να είναι αρκετά για να καλύψουν τις ανάγκες των 3,3 εκατομμυρίων ανθρώπων που ζουν στην ευρύτερη περιοχή της Βαρκελώνης, μαζί με εκατομμύρια άλλους γύρω από αυτήν, δήλωσε ο Mascort.
Η Ισπανία διαθέτει ήδη τις δύο μεγαλύτερες μονάδες αφαλάτωσης στην Ευρώπη. Η εγκατάσταση της Βαρκελώνης παράγει 200.000 κυβικά μέτρα πόσιμου νερού κάθε μέρα, ποσότητα που ισοδυναμεί με 53 ολυμπιακές πισίνες και είναι αρκετή για να καλύψει πάνω από το ήμισυ της ημερήσιας ζήτησης νερού της πόλης. Η καταλανική κυβέρνηση σχεδιάζει να επεκτείνει τη δυναμικότητα μιας δεύτερης μονάδας αφαλάτωσης και να κατασκευάσει μια τρίτη.
Από τον Νοέμβριο η περιοχή βρίσκεται σε κατάσταση προ-επείγοντος για το νερό, με περιορισμούς που περιλαμβάνουν την απαγόρευση επαναπλήρωσης των πισινών, το πότισμα γκαζόν και δημόσιων κήπων και τη χρήση ντους σε γυμναστήρια και αθλητικές εγκαταστάσεις. Τα δέντρα ποτίζονται με ανακυκλωμένο νερό λυμάτων ή υπόγειο νερό, ενώ τα διακοσμητικά σιντριβάνια έχουν στεγνώσει εδώ και μήνες.
Αν και τα επεισόδια ξηρασίας σε αυτό το τμήμα της Μεσογείου δεν είναι ασυνήθιστα, η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τις συνθήκες, δήλωσε ο Sarai Sarroca, επικεφαλής της μετεωρολογικής υπηρεσίας της Καταλονίας. «Τώρα τα ατμοσφαιρικά κύτταρα που μας έφερναν βροχές έχουν μετακινηθεί βορειότερα και έχουμε το κλίμα της νότιας Ισπανίας – έτσι μεταφράζεται η υπερθέρμανση του πλανήτη σε τοπικό επίπεδο», είπε.
Εν τω μεταξύ, το κλίμα της νότιας Ισπανίας αρχίζει πλέον να μοιάζει με αυτό της Βόρειας Αφρικής. Στην περιοχή της Ανδαλουσίας οι λεκάνες των ταμιευτήρων που τροφοδοτούν τη Μάλαγα, μια μεσογειακή πόλη περίπου 970 χιλιόμετρα (600 μίλια) νότια της Βαρκελώνης, βρίσκονται στο 18% της χωρητικότητάς τους. Νωρίτερα αυτό το μήνα, η πόλη ανακοίνωσε ότι πρόκειται να μειώσει την πίεση του νερού στους σωλήνες για τουλάχιστον τέσσερις μήνες σε μια προσπάθεια να μειώσει την κατανάλωση κατά 20%. Εάν δεν πέσει βροχή την επόμενη άνοιξη, θα χρειαστεί να παραδώσουν νερό δεξαμενόπλοια κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Η ευρύτερη περιοχή της Ανδαλουσίας έχει ήδη δαπανήσει 1,5 δισ. ευρώ από ένα επενδυτικό σχέδιο ύψους 4 δισ. ευρώ για τη βελτίωση και την επέκταση των υποδομών για την ανακύκλωση και την αφαλάτωση του νερού, δήλωσε νωρίτερα αυτό το μήνα ο πρόεδρος της περιοχής Χουάνμα Μορένο. Τα έργα που σχετίζονται με το νερό αποτελούν ήδη το 42% των δημόσιων έργων που αναλαμβάνει η περιφερειακή κυβέρνηση, η οποία λέει ότι η έλλειψη νερού θα μπορούσε να επηρεάσει το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της κατά 2% το 2024, δεδομένης της εξάρτησής της από τον τουρισμό και τη γεωργία.
Ο Mascort της Καταλονίας δήλωσε ότι δεν υπάρχει καμία περιοχή της Ισπανίας που να μπορεί να αντέξει αυτού του είδους την ξηρασία για πολύ περισσότερο. «Πρέπει να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε ότι το νερό είναι ένας άπειρος πόρος και να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε πώς θα ανακυκλώνουμε κάθε σταγόνα – επ’ άπειρον», είπε