Η εθνική στρατηγική για τη βιώσιμη χρηματοδότηση παρουσιάστηκε την Πέμπτη 25 Ιανουαρίου σε εκδήλωση του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για την ολοκλήρωση του έργου «Financing sustainability in Greece with public policy instruments». Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσιάσθηκαν τα ευρήματα του έργου καθώς και η Εθνική Στρατηγική για τη Βιώσιμη Χρηματοδότηση, που περιλαμβάνει εξειδικευμένα μέτρα και πολιτικές για την προώθηση της χρηματοδότησης πράσινων επενδύσεων για την πράσινη μετάβαση της ελληνικής βιομηχανίας. Το έργο αποτελεί μέρος της Εθνικής Στρατηγικής Βιομηχανίας.
Το έργο χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και υποστηρίχθηκε από την DG Reform της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και υλοποιήθηκε για λογαριασμό του Υπουργείου Ανάπτυξης και συγκεκριμένα για τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας, του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, και του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας, από τη Deloitte σε συνεργασία με το ΙΟΒΕ και την EUNOMIA.
Την εκδήλωση προλόγισε εκπρόσωπος της DG Reform, ευχαριστώντας θερμά όλα τα εμπλεκόμενη μέρη για την εξαιρετική συνεργασία για περισσότερους από 18 μήνες, ενώ επισήμανε και τη σημασία του έργου για την επίτευξη των κλιματικών στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Την εκδήλωση χαιρέτησαν και οι αρμόδιοι Γενικοί Γραμματείς, με την κ. Θέμις Ευτυχίδου, Γενική Γραμματέα Βιομηχανίας, να αναφέρεται στο ιστορικό του έργου και στο πώς φτάσαμε στον σχεδιασμό ενός έργου που αφορά την ανάπτυξη εργαλείων για την χρηματοδότηση της πράσινης μετάβασης της βιομηχανίας, ευχαριστώντας και τα συναρμόδια Υπουργεία και όλους τους συνεργάτες για την εξαιρετική συνεργασία και το υψηλό επιπέδου αποτέλεσμα του έργου. Όπως δήλωσε η κ. Ευτυχίδου, η βιομηχανία ήταν στο επίκεντρο αυτού του έργου, καθώς είναι τόσο βασικός πυλώνας της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας, αλλά και κύριος αποδέκτης των νέων κλιματικών ρυθμίσεων. Στο συνεχώς μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον είναι κρίσιμο η ελληνική βιομηχανία να είναι ανταγωνιστική και να προχωρήσει με προσεκτικό σχεδιασμό προς την πράσινη μετάβαση. Επισήμανε, επίσης, τον ιδιαίτερο – μακροσκοπικό – χαρακτήρα του έργου, αφού αναλύοντας τα σημερινά δεδομένα και κάνοντας προβλέψεις για το μέλλον μας δίνει απαντήσεις, αλλά και εργαλεία, για το πόσους πόρους θα χρειαστούμε, πότε θα τους χρειαστούμε και πώς θα μπορέσουμε να τους αντλήσουμε, ώστε να καλύψουμε το χρηματοδοτικό κενό και να επιτύχουμε τους στόχους που προβλέπονται για το 2030 και 2050. Έκλεισε, αναφερόμενη στην σημασία της συνεργασίας μεταξύ της Πολιτείας και του ιδιωτικού τομέα, δηλώνοντας πως η πράσινη μετάβαση μας αφορά όλους.
Με την σειρά της, ως εταίρος του έργου, η κ. Θεώνη Αλαμπάση, Γενική Γραμματέα Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, δήλωσε πως η χώρα μας χαράσσει πορεία ανάπτυξης συνεκτιμώντας πάντα τα περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια για την επίτευξη της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης και πως η Εθνική Στρατηγική Βιώσιμης Χρηματοδότησης είναι η αφετηρία για το σχεδιασμό και την κατεύθυνση πόρων προς πράσινες επενδύσεις. Επίσης, η κ. Παυλίνα Καρασιώτου Γενική Γραμματέας Δημοσιονομικής Πολιτικής, έθεσε στο επίκεντρο τη σημασία των περιβαλλοντικών και κλιματικών κριτηρίων για τη δημοσιονομική πολιτική της χώρας. Τέλος, ο Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, κ. Πέτρος Βαρελίδης, αναφέρθηκε στην σημασία που έχει για τη βιομηχανία και δη για τις μικρομεσαίες μεταποιητικές επιχειρήσεις, η επίτευξη της ενεργειακής αποδοτικότητας.
Στη συνέχεια τον λόγο πήραν οι αξιότιμοι καθηγητές Αναστάσιος Ξεπαπαδέας, Σάνδρα Κοέν και Ευτύχιος Σαρτζετάκης συζητώντας για τη σημασία της χρηματοδότησης για την επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς και για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα και τις ευκαιρίες που μπορεί να εκμεταλλευτεί.
Στο επόμενο μέρος της εκδήλωσης, παρουσιάσθηκαν τα ευρήματα του έργου καθώς και η Εθνική Στρατηγική για τη Βιώσιμη Χρηματοδότηση, από τους Σωτήρη Μπατζιά, από την Deloitte και Υπεύθυνο του έργου, τον Ηλία Ντεμιάν, Επικεφαλής του Τμήματος Περιβαλλοντικών Οικονομικών του ΙΟΒΕ και τη Βασιλική Στεργίου από την Eunomia Research and Consulting.
Στο τελευταίο μέρος της εκδήλωσης τον λόγο πήραν οι καλεσμένοι της εκδήλωσης μέλη των βιομηχανικών συνδέσμων, στελεχών των Υπουργείων και εκπρόσωποι από τον Τραπεζικό Κλάδο, μεταξύ των οποίων, ο ΣΕΒ, η Ελληνική Παραγωγή, η Ελληνική Ένωση Τραπεζών και η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα.
Από τις τοποθετήσεις των φορέων και της ανάλυσης του έργου κρίνεται αναγκαία η διασφάλιση στενής συνεργασίας και επικοινωνίας, καθώς και η προώθηση ανταλλαγής γνώσεων και πληροφοριών μεταξύ των διαφόρων βασικών ενδιαφερόμενων μερών. Η επιτυχής υλοποίηση της στρατηγικής έγκειται και στη βάση παρακολούθησής της μέσω ισχυρού μηχανισμού διακυβέρνησης.
Παρουσίαση του έργου
Αντικείμενο του έργου ήταν η εκπόνηση Εθνικής Στρατηγικής για τη Βιώσιμη Χρηματοδότηση. Η Στρατηγική είναι αποτέλεσμα εντατικής μελέτης και ανάλυσης των εθνικών και ευρωπαϊκών υποχρεώσεων, των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων καθώς και της ελληνικής βιομηχανίας. Καταρχάς, προσδιορίστηκε το επενδυτικό και χρηματοδοτικό κενό υπό το πρίσμα των διαθέσιμων ευρωπαϊκών και εθνικών πόρων, αλλά και επί τη βάσει της συνεισφοράς των πιο σημαντικών κλάδων της ελληνικής βιομηχανίας στην οικονομία και της συνεισφοράς τους στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Στην συνέχεια, πραγματοποιήθηκε προσδιορισμός των προκλήσεων που σχετίζονται με την περαιτέρω ανάπτυξη του οικοσυστήματος βιώσιμης χρηματοδότησης, καθώς και μέτρων για την άμβλυνσή τους, μαζί με τον προσδιορισμό των απαραίτητων χρηματοδοτικών εργαλείων. Για τις ανάγκες αυτές αναπτύχθηκε εργαλειοθήκη για τις Εθνικές Αρχές καθώς επίσης πραγματοποιήθηκαν εργαστήρια και σεμινάρια τόσο προς τον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα.
Από την εκπόνηση των απαιτούμενων μελετών και την ανάπτυξη της Στρατηγικής για τη Βιώσιμη Χρηματοδότηση προέκυψαν πολλαπλά ευρήματα. Η ανάλυση υποδεικνύει σημαντικά υψηλότερες επενδυτικές ανάγκες μετασχηματισμού των βιομηχανιών προς τη βιωσιμότητα ειδικά για την περίοδο 2026-2030 έναντι της περιόδου μέχρι το 2025. Το παραπάνω οδηγείται από τους εθνικούς περιβαλλοντικούς στόχους για το 2030 καθώς και τις εξελίξεις στο διεθνές σκηνικό. Ωστόσο, δημιουργείται η ανάγκη εύρεσης πόρων, καθώς τα υφιστάμενα χρηματοδοτικά προγράμματα, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ, είναι εμπροσθοβαρή αφήνοντας ένα σημαντικό χρηματοδοτικό κενό. Ως εκ τούτου, ο προσεκτικός σχεδιασμός και η κατανομή των πόρων είναι ουσιαστικής σημασίας για την αποτελεσματική γεφύρωση του χάσματος. Επιπλέον, είναι καίριας σημασίας η στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και η εξασφάλιση χρηματοδότησης με στροφή προς πράσινες πρακτικές, καθώς αυτές αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας.
Η Εθνική Στρατηγική για τη Βιώσιμη Χρηματοδότηση έχει ως όραμα την ανάπτυξη και ενεργοποίηση όλων των απαραίτητων χρηματοδοτικών εργαλείων για την πράσινη μετάβαση της ελληνικής βιομηχανίας και την επίτευξη των κλιματικών στόχων, πάντοτε με γνώμονα την κοινωνική ευημερία και ανάπτυξη.
Ως Στρατηγικοί στόχοι ορίζονται το «πρασίνισμα» των δημόσιων πόρων, η κατεύθυνση ιδιωτικών πόρων προς τις πράσινες επενδύσεις και η αύξηση της ζήτησης για πράσινες επενδύσεις. Για την επίτευξη αυτών των στόχων, σχεδιάστηκε Σχέδιο Δράσης 20 δράσεων.
