Τα 2.418.405.414 ευρώ έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023, άγγιξαν οι συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές καταναλωτών προς τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, αποτυπώνοντας ένα ζήτημα που δοκιμάζει τις αντοχές της ελληνικής ενεργειακής αγοράς. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 12,6% του συνολικού κύκλου εργασιών της αγοράς προμήθειας ενέργειας, προκαλώντας ανησυχία για τη ρευστότητα των παρόχων και τη σταθερότητα του ενεργειακού συστήματος, σύμφωνα με τα στοιχεία της Έκθεσης Πεπραγμένων της ΡΑΑΕΥ για το 2023. Το 2022, το αντίστοιχο ποσό είχε διαμορφωθεί στα 1,19 δισ. ευρώ, γεγονός που καταδεικνύει αύξηση 104% μέσα σε μόλις ένα έτος, εν μέσω των διακυμάνσεων στις τιμές ενέργειας και της επιβράδυνσης της οικονομικής ανάκαμψης.
Οι συνολικές ανεξόφλητες οφειλές των υφιστάμενων πελατών ανέρχονται σε 974,9 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων 403,9 εκατ. ευρώ αφορούν πελάτες χαμηλής τάσης (οικιακούς και εμπορικούς), 115,7 εκατ. ευρώ πελάτες μέσης τάσης και 455,2 εκατ. ευρώ πελάτες υψηλής τάσης. Οι οφειλές των παλαιών πελατών – αυτών που έχουν αλλάξει πάροχο χωρίς να εξοφλήσουν τις προηγούμενες υποχρεώσεις τους – φτάνουν τα 1,44 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 17,8% σε σχέση με το 2022.
Οικιακοί Καταναλωτές: Η μεγαλύτερη κατηγορία οφειλετών για το 2023
Οι οικιακοί καταναλωτές αποτελούν τη μεγαλύτερη κατηγορία οφειλετών. Οι καταναλωτές που δεν ανήκουν στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) εμφανίζουν συνολικά ανεξόφλητα χρέη ύψους 842,7 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 153,3 εκατ. ευρώ προέρχονται από υφιστάμενες οφειλές και 689,4 εκατ. ευρώ από προηγούμενα χρέη. Οι δικαιούχοι ΚΟΤ έχουν συνολικές ανεξόφλητες οφειλές 64,1 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 43,07 εκατ. ευρώ αντιστοιχούν σε υφιστάμενους καταναλωτές και τα 21,02 εκατ. ευρώ σε πελάτες που έχουν αλλάξει πάροχο.
Στους εμπορικούς και βιομηχανικούς πελάτες χαμηλής τάσης, οι οφειλές ανέρχονται σε 206 εκατ. ευρώ για υφιστάμενους καταναλωτές και 597 εκατ. ευρώ για πελάτες που έχουν αλλάξει προμηθευτή. Αντίστοιχα, οι οφειλές των πελατών μέσης τάσης διαμορφώνονται στα 115,7 εκατ. ευρώ για υφιστάμενους καταναλωτές και 62,8 εκατ. ευρώ για παλαιούς, ενώ οι πελάτες υψηλής τάσης οφείλουν 455,2 εκατ. ευρώ και 72,5 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
Η διόγκωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών έχει σοβαρές επιπτώσεις στην αγορά ενέργειας. Οι πάροχοι, για να διατηρήσουν τη ρευστότητά τους, επιβάλλουν υψηλότερες εγγυήσεις σε νέους και υφιστάμενους πελάτες, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις προχωρούν σε διακοπές ρεύματος για μεγάλους οφειλέτες. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΡΑΑΕΥ, το 2023 πραγματοποιήθηκαν 135.600 διακοπές ρεύματος λόγω χρεών, σημειώνοντας αύξηση 18% σε σύγκριση με το 2022, όταν οι αντίστοιχες διακοπές είχαν ανέλθει σε 114.900.
Επιπλέον, οι ανεξόφλητοι λογαριασμοί επιβαρύνουν τους συνεπείς καταναλωτές, καθώς οι προμηθευτές μετακυλίουν το κόστος των οφειλών μέσω των τιμολογίων. Η έκθεση της ΡΑΑΕΥ δείχνει ότι η συνολική επιβάρυνση των οφειλών σε σχέση με την κατανάλωση ενέργειας ανέρχεται σε 20,08 ευρώ/MWh, με τη μεγαλύτερη επιβάρυνση να καταγράφεται στους καταναλωτές υψηλής τάσης, που φτάνει τα 59,40 ευρώ/MWh. Αντίστοιχα, για τους οικιακούς καταναλωτές χωρίς ΚΟΤ, η επιβάρυνση διαμορφώνεται στα 11,43 ευρώ/MWh, ενώ για τους δικαιούχους ΚΟΤ ανέρχεται σε 23,07 ευρώ/MWh.
Σύμφωνα με την Έκθεση, το ζήτημα των ανεξόφλητων λογαριασμών συνεχίζει να πιέζει τη ρευστότητα των προμηθευτών και να δημιουργεί προκλήσεις στη λειτουργία της αγοράς. Η Αρχή παρακολουθεί στενά την κατάσταση και συνεργάζεται με τους εμπλεκόμενους φορείς για την εξεύρεση βιώσιμων λύσεων που θα διασφαλίσουν τη σταθερότητα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και θα προστατεύσουν τους συνεπείς καταναλωτές.
Φρένο σε αυτό το αγκάθι επιχειρεί να βάλει εδώ και πολύ καιρό το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), βάζοντας τέλος στις ανεξέλεγκτες μετακινήσεις καταναλωτών από πάροχο σε πάροχο χωρίς να πληρώνουν τις οφειλές τους. Μόλις τον Δεκέμβριο του 2024 με επιστολή του προς το ΥΠΕΝ και τη ΡΑΑΕΥ, ο ΕΣΠΕΝ επαναλαμβάνει την άμεση ανάγκη επίλυσης του κρίσιμου ζητήματος της διαχείρισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών πελατών, αφενός μέσω της άμεσης τροποποίησης των Κωδίκων Προμήθειας, και αφετέρου μέσω του ελέγχου για την προσήκουσα υλοποίηση από τον Διαχειριστή, των αιτημάτων Απενεργοποίησης και Παύσης Εκπροσώπησης Μετρητών Φορτίου.
Το Άρθρο 42 του Κώδικα Προμήθειας βρίσκεται υπό αναθεώρηση. Η κυβέρνηση έχει επεξεργαστεί το σχέδιο για περισσότερο από έναν χρόνο και, από τις αρχές Δεκεμβρίου, διαθέτει την τελική εισήγηση της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ). Στόχος είναι η αντιμετώπιση των στρατηγικών κακοπληρωτών, που εκμεταλλεύονται τα κενά του συστήματος αλλάζοντας διαρκώς πάροχο και συσσωρεύοντας χρέη.
Το νέο σύστημα που θα αναλάβει να βάλει τάξη είναι το Debt Flagging, το οποίο θα διαχειρίζεται ο ΔΕΔΔΗΕ. Κάθε καταναλωτής που έχει ληξιπρόθεσμα και μη διακανονισμένα χρέη θα επισημαίνεται στο σύστημα. Αν τρεις προμηθευτές τον «κοκκινίσουν» μέσα στην τελευταία 5ετία, τότε δεν θα μπορεί να αλλάξει πάροχο, εκτός αν εξοφλήσει ή ρυθμίσει τις οφειλές του.
Για τα νοικοκυριά, η βασική προϋπόθεση για να τους απαγορευτεί η αλλαγή προμηθευτή είναι να υπάρχει ενεργή εντολή διακοπής ηλεκτροδότησης από τον πάροχό τους. Παράλληλα, η τελική ρύθμιση για τις επιχειρήσεις έγινε πιο ελαστική σε σχέση με την αρχική διαβούλευση: αντί για αποκλεισμό στις δύο «κοκκινίσεις», πλέον ισχύει το ίδιο όριο με τα νοικοκυριά, δηλαδή στις τρεις σημάνσεις από διαφορετικούς προμηθευτές.
Διαβάστε ακόμη
