«Κόκκινος συναγερμός» έχει σημάνει στην κυβέρνηση για το πώς θα μπει «φρένο» στις διαφαινόμενες -μεγάλες- αυξήσεις στα τιμολόγια ρεύματος του Δεκεμβρίου, καθώς διατηρείται το άκρως ανησυχητικό μοτίβο των υψηλών πτήσεων στις τιμές χονδρικής στα Χρηματιστήρια Ενέργειας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, σε συνδυασμό με ακραίες τιμές τις απογευματινές ώρες μετά τη δύση του ηλίου και την απόσυρση της φωτοβολταϊκής παραγωγής. Σήμερα,Τρίτη 19 Νοεμβρίου, η μέση χονδρεμπορική τιμή αγγίζει τα 190 ευρώ/ΜWh, η μέγιστη τιμή –στις 17.00 το απόγευμα- στις 733,65 ευρώ/MWh, η δε μέση τιμή για τον Νοέμβριο, για τις πρώτες 19 μέρες του μήνα, αγγίζει πλέον τα 143 ευρώ/MWh (έναντι 90 ευρώ/MWh που είχε κλείσει τον Οκτώβριο). Πλησιάζει δηλαδή επικίνδυνα τα επίπεδα των 15 ευρώ/MWh που θεωρείται άτυπα ως το ανεκτό όριο για τις τελικές χρεώσεις λιανικής στα κυμαινόμενα τιμολόγια των νοικοκυριών, οι οποίες όμως ενσωματώνουν και άλλες επιβαρύνσεις πέραν του χονδρεμπορικού κόστους.
Τα αρμόδια υπουργεία μελετούν διάφορα σενάρια –συμπεριλαμβανομένου και αυτού της ανάκτησης των υπερεσόδων των παραγωγών και των προμηθευτών στην χονδρεμπορική αγορά μέσω επιβολής πλαφόν (μέτρο που είχε εφαρμοστεί την περίοδο της ενεργειακής κρίσης), το οποίο αποτελεί την πρώτη επιλογή- έχοντας κατά νου δυο πράγματα: Πρώτον, ότι η ανοδική τάση των τιμών που ξεκίνησε από τις αρχές του Νοεμβρίου μπορεί να συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες («έχουμε όλο τον χειμώνα μπροστά μας», λένε χαρακτηριστικά αρμόδια στελέχη). Και δεύτερον, ότι κάποια από τα εξεταζόμενα μέτρα είναι πιθανόν να μην περάσουν από την «κρησάρα» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τεχνικό κλιμάκιο της οποίας καταφθάνει την Παρασκευή για συζητήσεις με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ενώ θα επισκεφθεί και τα άλλα δυο «μέτωπα» της φωτιάς στις τιμές ηλεκτρισμού της περιοχής των Βαλκανίων, δηλαδή τη Σόφια και το Βουκουρέστι. Υπενθυμίζεται ότι Ελλάδα, Βουλγαρία και Ρουμανία έχουν κινηθεί συντονισμένα έναντι των Βρυξελλών, ζητώντας τη λήψη άμεσων μέτρων για την αντιμετώπιση του φαινομένου της «επαναλαμβανόμενης αποσύνδεσης» των αγορών ηλεκτρισμού της Νοτιοανατολικής Ευρώπης από αυτές της Δυτικής Ευρώπης.
Μητσοτάκης: Έχουμε κάτι που παριστάνει την ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η κυβέρνηση περιμένει να «βολιδοσκοπήσει» τις προθέσεις και τα περιθώρια κινήσεων των κοινοτικών προτού λάβει τις αποφάσεις της, επομένως το σχέδιο άμυνας έναντι των αυξήσεων στις τιμές ρεύματος είναι πολύ πιθανό να ξεδιπλωθεί την επόμενη εβδομάδα. Η αγωνία όμως είναι έντονη. Το μαρτυρούν –μεταξύ άλλων- οι τρεις αναφορές για το θέμα των τιμών ενέργειας μέσα σε πέντε ημέρες (η πρώτη από την COP 29 στο Μπακού στις 13 Νοεμβρίου, η δεύτερη κατά την εβδομαδιαία ανασκόπηση, η τρίτη κατά τη συνέντευξη που παραχώρησε στο Bloomberg) του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, με την ένταση των διατυπώσεων να βαίνει αυξανόμενη
«Έχουμε μιλήσει πολύ για την ενέργεια. Ήμουν ο πρώτος που διατύπωσα την άποψή μου πολύ ηχηρά. Δεν έχουμε ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας τώρα. Έχουμε κάτι που παριστάνει την ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας με 26 διαφορετικές στρατηγικές. Αν δείτε τις διαφορές στις τιμές, ειδικά όταν πρόκειται για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, είναι εντελώς απαράδεκτο σε μια λεγόμενη ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας, οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, που είναι οι λιγότερο ευημερούσες χώρες, να τιμωρούνται επειδή υπάρχει ένας παράξενος αλγόριθμος που δεν στέλνει αρκετή ενέργεια στην Ανατολική Ευρώπη ή από την Ανατολική Ευρώπη στην Κεντρική Ευρώπη, για να προστατεύσει τα πιο ευημερούντα μέρη της Ευρώπης. Αυτό απλά δεν είναι αποδεκτό», δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «δεν μιλάμε για στρέβλωση που διαρκεί μία ημέρα που θα μπορούσαμε να εξηγήσουμε, αλλά ένα μοτίβο. Θα καταστήσουμε τις θέσεις μας απόλυτα ξεκάθαρες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πιστεύω ότι και η επανεκλεγείσα Πρόεδρος της Επιτροπής συμφωνεί στη μείωση των τιμών της ενέργειας, αλλά για όλους, όχι μόνο για κάποιους. Η Ελλάδα είναι πρωταγωνίστρια σε ό,τι αφορά την ενεργειακή μετάβαση αλλά δεν έχουμε επωφεληθεί ακόμη όσον αφορά στις τιμές από τις επενδύσεις που έχουμε κάνει».
Ενεργοβόρος βιομηχανία: Η κατάσταση με τις τιμές θα επιδεινωθεί
Στο πλευρό των κυβερνήσεων Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας έχουν ταχθεί στην παρούσα φάση και οι σύνδεσμοι των ενεργοβόρων βιομηχανιών των τριών βαλκανικών χωρών ΕΒΙΚΕΝ (Ελλάδα), BFIEC (Βουλγαρία) και ACER (Ρουμανία) που με επιστολή τους (την τέταρτη από το καλοκαίρι οπότε πρωτοεκδηλώθηκε η μίνι περιφερειακή ενεργειακή κρίση) στην Κομισιόν και δη στην Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού (DG COMP) κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την ολική απώλεια ανταγωνιστικότητας λόγω των ακραίων τιμών ενέργειας. Σημειώνουν ότι στις ενεργοβόρες βιομηχανίες (μέταλλα, χημικά, λιπάσματα, τσιμεντοβιομηχανία, υαλουργία) το κόστος ενέργειας αντιστοιχεί στο 20-60% του συνολικού κόστους παραγωγής, κάτι που σημαίνει ότι με τα σημερινά δεδομένα οι εταιρείες δεν μπορούν να είναι ανταγωνιστικές ούτε εντός ΕΕ, ούτε –ακόμα περισσότερο- εκτός του μπλοκ.
«Πιστεύουμε ακράδαντα ότι οι υψηλές τιμές οφείλονται στον κατακερματισμό της αγοράς ενέργειας της Ευρώπης (…) Δεν είναι φυσιολογικό να παρατηρούνται 2 και 3 φορές υψηλότερες τιμές ενέργειας σε κάποιες χώρες σε μια ενιαία αγορά που θα έπρεπε να λειτουργεί κατά τρόπο που να προωθεί τη σύγκλιση των τιμών», τονίζουν ότι οι τρεις σύνδεσμοι. Προβλέπουν δε ότι η κατάσταση θα επιδεινωθεί λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών που αναμένονται το επόμενο διάστημα, την αυξημένη ζήτηση από την Ουκρανία ιδίως μετά την 1η Δεκεμβρίου οπότε θα αυξηθεί και η ικανότητα μεταφοράς ηλεκτρισμού από την περιοχή της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης, την πιθανή περαιτέρω αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και τη μη διαθεσιμότητα συμβατικών μονάδων και την εποχική μείωση της παραγωγής των ΑΠΕ. Και ζητούν ως κυρίως μέτρο την παράταση του Προσωρινού Μηχανισμού Στήριξης (TCTF) στη βάση του οποίου επιδοτείται το κόστος ρεύματος των επιλέξιμων ενεργοβόρων βιομηχανιών στην Ελλάδα έως ότου επιτευχθεί η φυσική ενοποίηση της αγοράς ηλεκτρισμού και αποκατασταθεί η ικανότητα ηλεκτροπαραγωγής της Ουκρανίας.
Διαβάστε ακόμη
