Αύξηση των τιμών φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού το 2025 στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε σχέση με το τρέχον έτος προβλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις φθινοπωρινές προβλέψεις της. Στη σχετική έκθεση υπογραμμίζεται επίσης ότι ο παρατεταμένος ρωσο-ουκρανικός πόλεμος και η κλιμάκωση της σύρραξης στη Μέση Ανατολή πυροδοτούν γεωπολιτικά ρίσκα που σκιάζουν τις αναπτυξιακές προοπτικές των «27» και καθιστούν ευάλωτη την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού του μπλοκ.
Η δημοσίευση της έκθεσης συνέπεσε με την αναρρίχηση των τιμών του φυσικού αερίου στον κόμβο TTF της Ολλανδίας σε υψηλό έτους, αγγίζοντας τα 48 ευρώ/MWh (από 30 ευρώ/MWh που ήταν την άνοιξη) και με εκδήλωση την αναταράξεων στις αγορές ηλεκτρισμού –με επίκεντρο τις χώρες της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας- καταδεικνύοντας ότι τα «απόνερα» της ενεργειακής κρίσης της περιόδου της 2022-2023 εξακολουθούν να σκιάζουν τον ορίζοντα της Γηραιάς Ηπείρου.
Η Κομισιόν αναφέρει ότι οι τιμές του φυσικού αερίου στην ΕΕ θα διαμορφωθούν σε υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τις προηγούμενες προβλέψεις (την άνοιξη) τόσο φέτος όσο και το 2025, ενώ η μέση χονδρεμπορική τιμή ηλεκτρισμού –που «καλύπτει» σε έναν βαθμό τις μεγάλες διαφορές από χώρα σε χώρα- αναμένεται μεν να αυξηθεί φέτος σε σχέση με το 2023, αλλά να μειωθεί το 2025. «Σημαντικό είναι ότι οι τιμές τόσο του ηλεκτρισμού και του φυσικού αερίου αναμένεται να υποχωρήσουν το 2026 από τα επίπεδα του 2025», σημειώνεται μεταξύ άλλων, χωρίς ωστόσο να τεκμηριώνεται πού εδράζεται η αισιοδοξία αυτή.
Η θετική επίπτωση των ΑΠΕ και των αυξημένων εισαγωγών αμερικανικού LNG
Η Επιτροπή τονίζει ότι οι ανησυχίες για την προμήθεια ρωσικού αερίου από τη Ρωσία αμβλύνονται λόγω της αυξημένης χρήσης εναλλακτικών πηγών ενέργειας –συμπεριλαμβανομένων των ΑΠΕ- αλλά και του υψηλού βαθμού πλήρωσης των υποδομών αποθήκευσης της ΕΕ (95% στο τέλος Οκτωβρίου, με το ποσοστό ωστόσο να κινείται πτωτικά το τελευταίο διάστημα καθώς πολλές χώρες αναγκάστηκαν να «τραβήξουν» αέριο από τις αποθήκες για να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση). Σημειώνει επίσης ότι στις τελευταίες εκτιμήσεις της, η Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας των ΗΠΑ (US Energy Administration- EIA) αναμένει αύξηση των αμερικανικών εισαγωγών LNG στην Ευρώπη από το τέλος του 2024 και εφεξής, καθώς ορισμένες από τις νέες υποδομές LNG στην άλλη όχθη του Ατλαντικού θα τεθούν βαθμιαία σε εμπορική λειτουργία.
Τα προθεσμιακά συμβόλαια φυσικού αερίου για το τελευταίο δίμηνο του έτους (σ.σ. οι εκτιμήσεις της Κομισιόν έγιναν με στοιχεί τέλους Οκτωβρίου) δείχνουν αύξηση 17% το 2025 σε σχέση με φέτος και υποχώρηση 13% το 2026 σε σχέση με το 2025. Σε χρονικό ορίζοντα τριμήνου, οι προθεσμιακές τιμές στο TTF έως το τέλος του 2025 εμφανίζονται αυξημένες κατά 15% έως το τέλος του 2025 σε σχέση με την άνοιξη, κάτι που πιθανότατα αποτυπώνει υψηλότερο «ασφάλιστρο κινδύνου» που συναρτάται με τη σύρραξη στη Μέση Ανατολή και την πιθανή διαταραχή στην προμήθεια φορτίων φυσικού αερίου που διέρχονται από τα στενά του Ορμούζ που αποτελεί κρίσιμη όδευση για την παγκόσμια αγορά LNG.
Σταθεροποιητικές τάσεις σύμφωνα πάντα με την Κομισιόν εμφανίζει η μέση χονδρεμπορική τιμή ηλεκτρισμού στη ΕΕ καθώς διαμορφώνεται στα 72 ευρώ/MWh (Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή η μέση τιμή από την αρχή του έτους διαμορφώνεται σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα στα 96,54 ευρώ/MWh). Για το 2025 η μέση τιμή προβλέπεται να αυξηθεί στα 86 ευρώ/MWh και να υποχωρήσει ελαφρά στα 81 ευρώ/MWh το 2026.
Σε κλοιό υψηλού ενεργειακού κόστους η ενεργοβόρος βιομηχανία της ΕΕ
Η Κομισιόν εκτιμά ότι πιθανό νέο σοκ στις αγορές ενέργειας της ΕΕ συνιστά έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους για τους ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ δεν παραλείπει να κάνει ειδική μνεία στον μεταποιητικό τομέα του μπλοκ που «υποφέρει από τις παρενέργειες του ενεργειακού σοκ της περιόδου 2022-2023, το οποίο κατάφερε μεγάλο πλήγμα στη βιομηχανία της ΕΕ καθώς διεύρυνε τη ψαλίδα του ενεργειακού κόστους μεταξύ της ΕΕ και των βασικών διεθνών ανταγωνιστών της, δηλαδή των ΗΠΑ και ορισμένων οικονομιών της Ασίας (βλέπε Κίνα μεταξύ άλλων), όπου η ενέργεια είναι φθηνότερη και πιο άμεσα διαθέσιμη. «Αν και οι αγορές ενέργειας της ΕΕ σταδιακά σταθεροποιούνται, οι ανησυχίες για την ανταγωνιστικότητα των ενεργοβόρων βιομηχανιών του μπλοκ παραμένουν», καταλήγει η έκθεση.
Διαβάστε ακόμη