Ελπίδες ότι θα αποδώσουν καρπούς οι προσπάθειες της Ελλάδας (που έχει συμπήξει μέτωπο με Ρουμανία και Βουλγαρία) για ανάληψη πρωτοβουλιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο το επόμενο καλοκαίρι να επαναληφθεί η περιφερειακή ενεργειακή κρίση που οδήγησε στα ύψη τις χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος τον περασμένο Ιούλιο και Αύγουστο στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη εκφράζουν υψηλόβαθμα στελέχη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Σύμφωνα με τις πηγές αυτές, μετά το «σήμα» που δόθηκε από το κοινό ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής (17-18 Οκτωβρίου) που καλούσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για την αποτροπή του φαινομένου, η Αθήνα τελεί εν αναμονή των προτάσεων της Κομισιόν. Προαπαιτούμενο για την αποκρυστάλλωση των προτάσεων αυτών βεβαίως είναι να «συγκροτηθεί σε σώμα» το νέο Κολέγιο των Επιτρόπων -με τον Δανό Νταν Γιόργκενσεν να διαδέχεται την Κάντρι Σίμσον- κάτι που αναμένεται καλώς εχόντων των πραγμάτων εντός του Νοεμβρίου. Τούτων λεχθέντων, στο καλύτερο σενάριο το ΥΠΕΝ προσβλέπει στο να παρουσιαστεί στις αρχές του επόμενου έτους μια «εργαλειοθήκη» από τις Βρυξέλλες που να περιλαμβάνει τα βασικά εργαλεία που έχουν προταθεί από την «βαλκανική συμμαχία» Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας. Το πρώτο ζητούμενο είναι η θέσπιση μηχανισμού για τη φορολόγηση των ουρανοκατέβατων υπερεσόδων των εμπόρων και των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας που θα ενεργοποιείται όταν εμφανίζονται ακραίες αυξήσεις και διαφοροποιήσεις τιμών όπως αυτές του περασμένου καλοκαιριού.
Στόχος η λήψη μέτρων από ΕΕ για τις υψηλές τιμές ρεύματος πριν το καλοκαίρι του 2025
Εάν βγει «λευκός καπνός» από την Κομισιόν και τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για τη θέσπιση του συγκεκριμένου μέτρου θα πρέπει μεταξύ άλλων να καθοριστούν οι προϋποθέσεις ενεργοποίησής του, όπως για πόσο χρονικό διάστημα θα πρέπει να παρατηρούνται υψηλές τιμές ενέργειας ώστε να τεθεί σε εφαρμογή και σε ποιο ύψος θα πρέπει να κινούνται αυτές ώστε να κριθεί ότι εκφεύγουν από την «κανονικότητα».
Το δεύτερο ζητούμενο είναι η δρομολόγηση παρεμβάσεων που θα επιτρέψουν τη βέλτιστη αξιοποίηση της μεταφορικής ικανότητας των ηλεκτρικών διασυνδέσεων μεταξύ Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, καθώς υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι αυτό δεν συνέβη το καλοκαίρι, κάτι που σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες συνέβαλε στην «αποσύζευξη» των χονδρεμπορικών τιμών ρεύματος στον άξονα Ελλάδας-Βουλγαρίας-Ρουμανίας-Ουγγαρίας από αυτές της υπόλοιπης Ευρώπης μέσα στον Ιούλιο και τον Αύγουστο που επιβάρυνε κατά 10% τις τιμές σε ετήσια βάση, όπως υπογράμμισε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης κατά τη Σύνοδο τω ν Υπουργών Ενέργειας των «27» στο Λουξεμβούργο (15 Οκτωβρίου).
Προσδοκία του Υπουργείου είναι ότι και τα δυο αυτά μέτρα να έχουν ενεργοποιηθεί έως το καλοκαίρι του 2025, ώστε η Ελλάδα και οι άλλες χώρες της περιοχής να είναι θωρακισμένες έναντι του ενδεχομένου επανάληψης της κρίσης εκείνη την περίοδο. Πηγές του ΥΠΕΝ εκτιμούν ότι υπάρχει πρόσφορο έδαφος προς αυτή την κατεύθυνση, προσθέτοντας με νόημα ειδικά για τον μηχανισμό ανάκτησης των υπερεσόδων –που προδιαγράφεται ως το πλέον διαφιλονικούμενο από τα προτεινόμενα μέτρα- ότι «εάν θεσπιστεί δεν θα χρειαστεί ποτέ να ενεργοποιηθεί, ακριβώς όπως συνέβη με το πλαφόν στο φυσικό αέριο» το οποίο έστειλε ένα ισχυρό σήμα στις αγορές και συνέβαλε στην εξομάλυνση των τιμών κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης του 2022-2023.
Γιατί θα πέσουν οι τιμές τα επόμενα χρόνια
Μπορεί αυτή τη στιγμή το ΥΠΕΝ να έχει κινητοποιηθεί για το ενδεχόμενο νέου ράλι των τιμών ενέργειας το επόμενο καλοκαίρι, εκτιμά ωστόσο ότι διαχειρίζεται ένα πρόβλημα του παρελθόντος, ενώ το πρόβλημα του μέλλοντος θα είναι οι υπερβολικά χαμηλές τιμές του ρεύματος που θα έρθουν -σύμφωνα με πηγές- μέσα στην επόμενη διετία. Ο λόγος είναι η πρόβλεψη για περαιτέρω διείσδυση ΑΠΕ στο σύστημα -που σε συνδυασμό με τις μονάδες αποθήκευσης που θα ξεκινήσουν να μπαίνουν στην πρίζα από τις αρχές του 2026- θα «πετούν» έξω από το μείγμα για όλο και περισσότερες ώρες την ηλεκτροπαραγωγή από φυσικό αέριο, η οποία ταυτόχρονα μπορεί να καταστεί φθηνότερη επειδή τα θεμελιώδη μεγέθη της αγοράς κατατείνουν σε πτώση των τιμών σε μεσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα, λόγω της αύξησης των ποσοτήτων LNG που θα φτάσουν στις διεθνείς αγορές τα επόμενα χρόνια, με την ολοκλήρωση των νέων μεγάλων εγκαταστάσεων που κατασκευάζονται σε ΗΠΑ και Κατάρ. «Ο συνδυασμός περισσότερες ΑΠΕ και φθηνότερο αέριο μαθηματικά οδηγεί σε πτώση τιμών» καταλήγουν οι πηγές αυτές. Το πότε θα συμβεί αυτό –ανατρέποντας το σημερινό status quo που κατατάσσει την Ελλάδα μεταξύ των ακριβότερων χωρών της ΕΕ από πλευράς χονδρικών τιμών ρεύματος- είναι δύσκολο να προσδιοριστεί….
Διαβάστε ακόμη
