Μια ακόμα σημαντική εκκρεμότητα για το «ξετύλιγμα» του καλωδίου Κρήτης-Κύπρου Great Sea Interconnector βαίνει προς επίλυση με την κατάθεση -αργά χθες το βράδυ- της νομοθετικής ρύθμισης που προβλέπει κάλυψη από τον κρατικό προϋπολογισμό της επιπλέον επιβάρυνσης που τυχόν προκύψει για τον Έλληνα καταναλωτή στο απευκταίο σενάριο, που για εξωτερικούς γεωπολιτικούς κινδύνου ή/και λόγους ανωτέρας βίας, χωρίς υπαιτιότητα του φορέα υλοποίησης (ΑΔΜΗΕ), η ηλεκτρική διασύνδεση καθυστερήσει ή ματαιωθεί.

Η ρύθμιση -που περιέχεται σε τροπολογία που κατατέθηκε στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων που αναμένεται να ψηφιστεί σήμερα από την Ολομέλεια της Βουλής- ορίζει ότι το γεωπολιτικό ρίσκο κατανέμεται ισόποσα, 50%-50% μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, κατά παρέκκλιση της απόφασης διασυνοριακής κατανομής του κόστους (CBCA) σύμφωνα με την οποία το κόστος της διασύνδεσης επιμερίζεται κατά 67% στην Κύπρο -ως βασική ωφελούμενη του έργου- και κατά 33% στην Ελλάδα. Με άλλα λόγια, προβλέπει ότι αν τα πράγματα πάρουν αρνητική τροπή και το έργο δεν υλοποιηθεί, η Ελλάδα θα επιβαρυνθεί με το 50% των δαπανών που θα έχει πραγματοποιήσει μέχρι τότε ο ΑΔΜΗΕ, τις οποίες και δικαιούται να ανακτήσει. Προκειμένου όμως να αποφευχθεί -σε αυτό το κακό σενάριο- η επιβάρυνση των Ελλήνων καταναλωτών με επιπλέον χρεώσεις στους λογαριασμούς τους (στο μέτρο που οι δαπάνες του Διαχειριστή «περνάνε» στις Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος και ανακτώνται), η ρύθμιση ορίζει ότι η διαφορά μεταξύ του 33% που προβλέπει η αρχική συμφωνία και του 50% των δαπανών, το πρόσθετο 13% θα καλυφθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό, μετά από σχετική εισήγηση της ΡΑΑΕΥ.

Στη ρύθμιση αναφέρεται ότι η ανάκτηση ποσών από τον κρατικό προϋπολογισμό σύμφωνα με την παρούσα τελεί υπό την προϋπόθεση της τροποποίησης της CBCA από τις Ρυθμιστικές Αρχές Ελλάδας και Κύπρου, ώστε να περιλαμβάνει όρο για τον ισομερή διαμοιρασμό των προς ανάκτηση ποσών που αφορούν στις ειδικές περιπτώσεις που προαναφέρθηκαν.

Με κοινή απόφαση των δύο Ρυθμιστών στη βάση σχετικής εισήγησης του φορέα υλοποίησης, εντός έξι μηνών από την υποβολή της εισήγησης διαπιστώνεται η συνδρομή των προϋποθέσεων του παρόντος (σ.σ. δηλαδή η ύπαρξη του γεωπολιτικού ρίσκου) και αναγνωρίζονται οι εν λόγω επενδυτικές και λειτουργικές δαπάνες.

Το ακριβές ποσό ανάκτησης που αναλογεί στη διαφορά, ο χρόνος ανάκτησής του και η κατ’ έτος κατανομή του, ο καθορισμός του ετήσιου ποσού προς απόδοση από τον κρατικό προϋπολογισμό και κάθε ειδικότερο θέμα καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατόπιν εισήγησης της ΡΑΑΕΥ, δύο μήνες από την υποβολή της. Η δε εισήγηση της ΡΑΑΕΥ υποβάλλεται μέσα σε ένα μήνα από την κοινή απόφαση ΡΑΑΕΥ-ΡΑΕΚ που διαπιστώνει την συνδρομή «εξωτερικών παραγόντων εκτός του ελέγχου, της ευθύνης και της υπαιτιότητας του φορέα υλοποίησης».

Σημειώνεται ακόμα ότι η ρύθμιση προβλέπει ότι «ο ΑΔΜΗΕ προβαίνει στις καταβολές που απαιτούνται για τη συνέχιση των εργασιών στο πλαίσιο των κατασκευαστικών συμβάσεων που έχει συνάψει (σ.σ. με τη γαλλική Nexans) έως του ποσού των 26,8 εκατ. ευρώ, παράλληλα με τη διαδικασία έκδοσης των αποφάσεων των ρυθμιστικών αρχών Ελλάδας και Κύπρου για τον καθορισμό του ρυθμιζόμενου εσόδου του έργου για το 2025 και βάσει του υφιστάμενου κατά τη θέση σε ισχύ του παρόντος ρυθμιστικού πλαισίου».

Η θέση σε ισχύ της ρύθμισης αυτής -αφού ψηφιστεί και δημοσιευθεί στο ΦΕΚ- εκτιμάται ότι ανοίγει το δρόμο για να δοθεί το Full Notice to Proceed από τον ΑΔΜΗΕ στη Nexans που θα σηματοδοτήσει την επανεκκίνηση του έργου, με την ελληνική πλευρά να κάνει λόγο για «έγκαιρη αποστολή» με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Υπενθυμίζεται ότι τη Δευτέρα οι Ρυθμιστικές Αρχές Ελλάδας και Κύπρου με κοινή απόφαση ενέκριναν ανακτήσιμες κεφαλαιουχικές δαπάνες (capex) ύψους 572 εκατ. ευρώ έως το τέλος του 2025.

Η ανακοίνωση του ΥΠΕΝ

Κρίσιμες πολιτικές και ρυθμιστικές αποφάσεις για την υλοποίηση του έργου που αφορά στην ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Κρήτης περιλαμβάνει η τροπολογία που κατέθεσε αργά το βράδυ της Τετάρτης, 25 Σεπτεμβρίου 2024, προς ψήφιση στη Βουλή, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης.

Η ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Κρήτης είναι ένα έργο στρατηγικής σημασίας για την Ελλάδα, την Κύπρο, αλλά και για όλη την Ε.Ε. Και αυτό, καθώς θα συνδέσει την Κύπρο με το ηλεκτρικό σύστημα της Ευρώπης, διευκολύνοντας την ενεργειακή της μετάβαση και ταυτόχρονα θα προωθήσει τον στόχο της Ελλάδας να καταστεί διάδρομος μεταφοράς «καθαρής» ενέργειας.

Η τροπολογία έρχεται σε συνέχεια του πλαισίου κατανόησης, που υπεγράφη (20/9) μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελληνικής Κυβέρνησης, περί αμοιβαίας ανάληψης δεσμεύσεων αναφορικά με το έργο. Η πρωτοβουλία του Υπουργείου αποσκοπεί στη ρύθμιση θεμάτων που αποτυπώθηκαν στην παραπάνω συμφωνία για την ομαλή υλοποίηση και συνέχιση της κατασκευής του έργου.

Με την τροπολογία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ορίζονται οι αναγκαίες ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβαίνει ο φορέας υλοποίησης του έργου.

Επιπρόσθετα, ορίζονται οι περιπτώσεις κατά τις οποίες θα ενεργοποιηθεί διαφορετικός του υφιστάμενου σήμερα, επιμερισμός του κόστους μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, δηλαδή «ενδεχόμενη καθυστέρηση ή ματαίωση του έργου, οφειλόμενη σε εξωτερικούς παράγοντες εκτός του ελέγχου, της ευθύνης και της υπαιτιότητας του φορέα υλοποίησης και/ή των συμβαλλόμενων με αυτόν προμηθευτών και αναδόχων (γεωπολιτικό ρίσκο)». Προβλέπεται, επίσης, το ποσοστό του 13% που θα αναλάβει το Ελληνικό Δημόσιο στις περιπτώσεις αυτές, που είναι συμπληρωματικό του 37% που η υφιστάμενη απόφαση της ΡΑΑΕΥ, προβλέπει ότι αναλαμβάνονται από τα τέλη χρήσης συστήματος.

Τέλος, προβλέπεται πως το συνολικό ποσό ανάκτησης, ο χρόνος ανάκτησής του και η κατ’ έτος κατανομή του, ο καθορισμός του ετήσιου προς απόδοση από τον Κρατικό Προϋπολογισμό ποσού με βάση και τις προσαυξήσεις, καθώς και κάθε ειδικότερο σχετικό θέμα καθορίζονται με Κοινή Απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατόπιν σχετικής εισήγησης της ΡΑΑΕΥ, εντός δύο μηνών από την υποβολή της εισήγησης.

Δείτε εδώ την τροπολογία

Διαβάστε ακόμη