Εντείνεται η αγωνία σε σχέση με την κατάληξη των διεργασιών που αφορούν την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Κύπρου. Χθες πραγματοποιήθηκε, σε καλό κλίμα, τηλεδιάσκεψη στην οποία συμμετείχαν αξιωματούχοι της Κομισιόν, στελέχη του ΑΔΜΗΕ, της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας της Κύπρου (ΡΑΕΚ) και του υπουργείου Εμπορίου, Ενέργειας και Βιομηχανίας της Κύπρου. Σύμφωνα με πληροφορίες του energygame.gr, τα στελέχη της ΡΑΕΚ ανέφεραν πως ο ΑΔΜΗΕ έχει καταθέσει τα στοιχεία που τεκμηριώνουν το αίτημα του Διαχειριστή: η ανάκτηση δαπανών του έργου να γίνει κατά την κατασκευαστική περίοδο. Πρόσθεσαν δε ότι επεξεργάζονται τα στοιχεία και στο τέλος της επόμενης εβδομάδας θα έχουν τα αποτελέσματα.
Από κει και πέρα ορίστηκε νέα τηλεδιάσκεψη, στις 12 Αυγούστου, με σκοπό να έχουν ξεκαθαρίσει τα ρυθμιστικά θέματα, να κριθεί το αίτημα του ΑΔΜΗΕ για την ανάληψη του γεωπολιτικού κινδύνου για το έργο και να υπάρξει ορατότητα στο θέμα της διασυνοριακής κατανομής του κόστους (Cross Border Cost Allocation- CBCA), έπειτα από το έλλειμμα 100 εκατ. που έχει προκληθεί στο έργο από την υπαναχώρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας να χορηγήσει ισόποση επιδότηση και αντ’ αυτού να εξετάζει τη συμμετοχή της στο μετοχικό κεφάλαιο του Great Sea Interconnector, δηλαδή της θυγατρικής εταιρείας του ΑΔΜΗΕ που υλοποιεί τη διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου-Ισραήλ.
Υπενθυμίζεται πως την περασμένη Παρασκευή το υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου προχώρησε στην προκήρυξη του διαγωνισμού για την επιλογή του διεθνούς οίκου που θα αξιολογήσει τη μελέτη κόστους-οφέλους για το έργο που παρέδωσε, πριν λίγες ημέρες, ο ΑΔΜΗΕ ως φορέας υλοποίησης του GSI. Εκτός από τη μελέτη κόστους -οφέλους θα αξιολογηθεί και το επιχειρηματικό πλάνο που θα κρίνει τη συμμετοχή της κυπριακής πλευράς στο μετοχικό σχήμα του έργου.
Ο γεωπολιτικός παράγοντας
Άρα, οι διεργασίες έχουν μπει στην τελική ευθεία, ενώ έχουν αναδειχθεί όλες οι πλευρές και οι διαφωνίες. Όπως αναφέρουν άνθρωποι με γνώση των εξελίξεων το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης προσδίδει αξία και γι’ αυτό το λόγο όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά διεθνώς, υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για την εξέλιξή του. Υπενθυμίζεται πως στα μέσα Μαΐου το έμπρακτο ενδιαφέρον του να συμμετάσχει στον Great Sea Interconnector εξέφρασε το κρατικό αμερικανικό fund DFC.
Την ίδια ώρα, πάντως, φαίνεται να ανεβαίνει το «διπλωματικό θερμόμετρο», καθώς σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Η Καθημερινή» η Τουρκία δημιουργεί, τις τελευταίες ώρες, σκηνικό έντασης λίγο έξω από τα ελληνικά χωρικά ύδατα στην Κάσο, με αφορμή τις έρευνες του ιταλικού πλοίου «Ievoli Relume» για τη μελλοντική εγκατάσταση υποβρυχίων καλωδίων του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Κύπρου.
Μόνο έκπληξη πάντως δεν προκάλεσε αυτή η εξέλιξη, αναφέρουν αναλυτές. Αξίζει πάντως να επισημανθούν οι δηλώσεις πριν λίγες ημέρες στον Economist του Matthew Bryza, πρώην αναπληρωτή υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ για Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές Υποθέσεις, αναφορικά με μια μελλοντική Διασύνδεση Τουρκίας-Κύπρου, την οποία χαρακτήρισε ως την καλύτερη λύση, εφόσον ξεπεραστούν οι πολιτικές διαφωνίες. Ο κ. Bryza τόνιζε πως χρειάζεται ένα καλώδιο που να συνδέει τη βόρεια Κύπρο με την Τουρκία και να τροφοδοτεί την υπάρχουσα διασύνδεση μεταξύ του βόρειου και νότιου τμήματος του νησιού.