Τα τρέχοντα σχέδια για την αύξηση των δικτύων μεταφοράς και διανομής θα επέτρεπαν στην Ελλάδα να επιτύχει τον στόχο της για τη διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας μέχρι το 2030 (27,3 GW). Ωστόσο, τα αδειοδοτικά κωλύματα αποτελούν τροχοπέδη, με τις δικαστικές διαμάχες και τη χρονοβόρα επίλυση προβλημάτων να συνθέτουν ένα πολύπλοκο τοπίο. Η προσθήκη νέων ΑΠΕ, σε συγκερασμό με τους φιλόδοξους στόχους για την ανάπτυξη της υπεράκτιας ενέργειας και τον εξηλεκτρισμό διαφόρων τομέων (π.χ. μεταφορές και βιομηχανία) απαιτούν περαιτέρω επέκταση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας των οποίων ο ρόλος αναδεικνύεται ζωτικός, όπως σημειώνει στην έκθεσή της για το εαρινό Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, η Κομισιόν.
Η ανάπτυξη των δικτύων ηλεκτρισμού αποτελεί το στοίχημα της επόμενης πενταετίας και προς την κατεύθυνση αυτή δεν αρκεί μόνο η προσέγγιση των έργων, μόνο με αυστηρά, τεχνοοικονομική σκοπιά, όπως αυτή αντανακλάται από το «παραδοσιακό» εργαλείο της ανάλυσης κόστους – οφέλους. Θα πρέπει κατά τον στρατηγικό σχεδιασμό των δικτύων να λαμβάνονται υπόψη πιο σύνθετοι παράγοντες, όπως οι φυσικές καταστροφές, η κλιματική αλλαγή, η κοινωνική αποδοχή, τα ζητήματα κυβερνοασφάλειας και διαταραχών των προμηθευτικών αλυσίδων. Σε κάθε περίπτωση το 40% των δικτύων διανομής στην ΕΕ έχουν ηλικία πάνω από 40 χρόνια, συνεπώς, αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υφιστάμενες ανάγκες, αλλά και αυτές που θα δημιουργηθούν, καθώς η εκτιμώμενη κατανάλωση ηλεκτρισμού ως το 2030 υπολογίζεται να εκτοξευθεί κατά 60%.Τα ολοκληρωμένα έργα ΑΠΕ αντιμετωπίζουν συχνά καθυστερήσεις σύνδεσης στο δίκτυο. Η εξασφάλιση αδειών για ενίσχυση του δικτύου μπορεί να πάρει μέχρι 10 έτη. Όταν δεν υπάρχει βεβαιότητα για τον χρόνο της σύνδεσης ή το κόστος, τα έργα απλώς εγκαταλείπονται. Ακόμα και υφιστάμενες μονάδες ΑΠΕ συχνά τιμωρούνται. Τα φωτοβολταϊκά είναι συχνά η πρώτη τεχνολογία που περικόπτεται όταν το δίκτυο υπερφορτώνεται, διότι είναι ευέλικτα και εύκολα στη διαχείριση. Ωστόσο, αυτή η τακτική δεν αποτελεί αυτοσκοπό διότι είναι πολυδάπανη. Το μεγάλο στοίχημα είναι να σημειωθεί πρόοδος στις διασυνοριακές διασυνδέσεις, που εξακολουθούν να υστερούν.
Σύμφωνα με την έκθεση της Κομισιόν ο ενεργειακός τομέας της Ελλάδας υφίσταται σημαντικό μετασχηματισμό, με μεγάλη έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή ασφάλεια. Ωστόσο, η αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με την ικανότητα του δικτύου, την ενεργειακή φτώχεια και την απαλλαγή του τομέα των μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές θα είναι ζωτικής σημασίας για μια επιτυχημένη και βιώσιμη ενεργειακή μετάβαση.
Η χώρα έχει κάνει σημαντικά βήματα. Το 2023, η εγκατεστημένη ισχύς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αυξήθηκε κατά 15,5% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, κυρίως λόγω της σημαντικής αύξησης της ηλιακής ενέργειας. Η συνολική ισχύς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έφτασε τα 15.805 MW, με την ηλιακή ισχύ να ανέρχεται σε 7.430 MW και την αιολική ισχύ σε 5.220 MW. Η Ελλάδα έχει επίσης λάβει μέτρα για την ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού της και της ευρύτερης περιοχής. Η χώρα μείωσε τη ζήτηση φυσικού αερίου και ενίσχυσε τις εξαγωγές του. Η επικείμενη ολοκλήρωση του FSRU στην Αλεξανδρούπολη θα εδραιώσει περαιτέρω τη θέση της χώρας ως βασικού παίκτη στην περιοχή με κινητήριο μοχλό την ενεργειακή διαφοροποίηση του μείγματος.
Ενώ η Ελλάδα έχει σημειώσει πρόοδο στη μείωση της εξάρτησής της από τα ορυκτά καύσιμα, απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες, ιδίως στον τομέα των μεταφορών. Η χώρα διαθέτει έναν από τους παλαιότερους στόλους οχημάτων στην ΕΕ και η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις μεταφορές παραμένει χαμηλή. Απαιτούνται δράσεις πολιτικής για την επιτάχυνση του εξηλεκτρισμού του τομέα των μεταφορών και τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στις μεγάλες πόλεις.
Συνολικά, ο ενεργειακός τομέας υφίσταται σημαντικό μετασχηματισμό, με έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή ασφάλεια. Ωστόσο, η αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με την ικανότητα του δικτύου, την ενεργειακή φτώχεια και την απαλλαγή του τομέα των μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές θα είναι ζωτικής σημασίας για μια επιτυχημένη και βιώσιμη ενεργειακή μετάβαση.
Διαβάστε ακόμη
