«Προς το τέλος της οδεύει η μεγάλη διασύνδεση Κρήτης – Αττικής», όπως σημείωσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Μ. Μανουσάκης, μιλώντας σήμερα στο 9ο Συμπόσιο Ενεργειακής Μετάβασης. Τέλος του 2024 αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί οι κατασκευαστικές εργασίες, ώστε αρχές του 2025 να γίνει η δοκιμαστική ηλέκτριση που θα διαρκέσει τρεις μήνες. «Το καλοκαίρι του 2025 η διασύνδεση θα είναι στη θέση της και η Κρήτη θα είναι οριστικά ενεργειακά ασφαλής», τόνισε.
«Υπάρχουν κάποιες αντιδράσεις και ίσως χρειαστούμε τη συνδρομή του υπουργείου προστασίας του Πολίτη, ειδάλλως θα υπάρξουν αντιδράσεις. Οι αντιδράσεις αυτές δεν αφορούν τη συνολική εικόνα και τη σχέση που έχουμε χτίσει με τις τοπικές κοινωνίες. Ψάχνουμε λύση για να προχωρήσουμε ομαλά, γιατί οι εν λόγω αντιδράσεις συνιστούν παρενοχλήσεις».
Αναφορικά με τις υπόλοιπες εγχώριες διασυνδέσεις, βάσει του δεκαετούς προγράμματος του διαχειριστή τα επόμενα έργα διασύνδεσης αφορούν του ΒΑ Αιγαίο και τα Δωδεκάνησα, όπου στα οποία θα χρησιμοποιηθεί η ίδια τεχνολογία με την Κρήτη.
Ο ΑΔΜΗΕ διενήργησε ένα διαφορετικό διαγωνισμό γιατί έπρεπε να ακολουθεί τις διεθνείς τάσεις στην αγορά των καλωδίων. «Η ζήτηση είναι τόσο μεγάλη διεθνώς που μας είπαν οι παραγωγοί ότι δεν μπορούν να διαθέσουν θέση παραγωγής για ένα μόνο έργο, άρα ενώσαμε τα έργα μαζί για να δημιουργήσουμε ένα ελκυστικό πακέτο». Ωστόσο, θα προχωρήσουν βάσει σχεδίου τμηματικά.
Οι διεθνείς διασυνδέσεις
Αισιόδοξος δήλωσε πως είναι ο κ. Μανουσάκης και αναφορικά με την πορεία του έργου διασύνδεσες Great Sea Interconnector. «Αναλάβαμε το συμβόλαιο βασιζόμενοι στο ότι το ρυθμιστικό πλαίσιο δεν θα προκαλεί επιχειρηματικό κίνδυνο. Συνεχίσαμε να συνεργαζόμαστε με τον κατασκευαστή, άλλα όσο καθυστερεί το πλαίσιο δημιουργείται ρυθμιστικός κίνδυνος. Θέλουμε να ολοκληρωθεί εγκαίρως και ήδη είναι σε διαβούλευση μια απόφαση που θα πρέπει να αλλάξει σε κάποια σημεία για να συνεχίσουμε να αποπληρώνουμε τον κατασκευαστή του καλωδίου και να συνεχιστεί ομαλά η υλοποίηση», υπογράμμισε.
Η κυπριακή κυβέρνηση έχει ζητήσει μία μελέτη κόστους- οφέλους η οποία όπως ανέφερε θα παρουσιαστεί αρχές Ιουνίου. Και συμπλήρωσε, «είμαστε σε επικοινωνία για να συζητήσουμε τα οφέλη του έργου. Τα αποτελέσματα της μελέτης θα είναι πολύ θετικά, είμαι αισιόδοξος».
Η συμμετοχή του DFC Η επίσημη πρόθεση του DFC να μπει στον φορέα υλοποίησης του έργου μας δείχνει επίσης ότι δεν υπάρχει γεωπολιτικό ρίσκο. «Η αμερικανική συμμετοχή δίνει ψήφο εμπιστοσύνης στο έργο». Οι διαχειριστές σε όλη την Ευρώπη καλούνται να πυκνώσουν το ηλεκτρικό δίκτυο. Πρέπει να σκεφτούμε ευρωπαϊκά. Μέσα στην επόμενη δεκαετία θα γίνουν πολλές τέτοιες προσπάθειες διασύνδεσης.
Σε ότι αφορά το θέμα των περικοπών, ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ υποστήριξε ότι σήμερα δεν έχουμε πρόβλημα ηλεκτρικού χώρου, όμως επειδή βλέπουμε το τεράστιο επενδυτικό ενδιαφέρον είναι βέβαιο ότι σε 3-5 χρόνια θα δημιουργηθεί θέμα.
«Σήμερα υπάρχουν στη χώρα ηλεκτρισμένα 14 γιγαβάτ, ενώ το σύστημα χωράει 19 γιγαβάτ. Ως το 2030 με τα έργα που έχουν προγραμματιστεί για το δίκτυο θα χωράει 29 γιγαβάτ, όμως οι όροι σύνδεσης έχουν ήδη φτάσει τα 21 γιγαβάτ και έρχονται ακόμα περισσότερα», σημείωσε.
Η κυβέρνηση έχει δηλώσει ήδη ότι αφού υπάρχει τόσο μεγάλο ενδιαφέρον, θα αφήσει να μπουν περισσότερες ΑΠΕ από όσες χωράει το δίκτυο και αυτό όπως είπε «έχει μία λογική». Η απάντηση είναι πως στο μέλλον θα περικόπτεται μέρος της ενέργειας και θα υπάρξει και ένας διάλογος για τις αποζημιώσεις. Επίσης, μεσοπρόθεσμα η αποθήκευση αναμένεται να περιορίσει το πρόβλημα.
Ο ΑΔΜΗΕ συμμετέχει στην ομάδα εργασίας του ΥΠΕΝ για να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο περικοπών, αλλά εκτιμά ότι δεν μπορεί να ζητείται να αποζημιώνει ο ίδιος για τις περικοπές αφού έχει ήδη δηλώσει ποια είναι τα όρια του συστήματος.
Τέλος, κοιτάζοντας προς το μέλλον, ο ΑΔΜΗΕ έχει ξεκινήσει να εργάζεται διαφορετικά για το μεσοπρόθεσμο σχεδιασμό του. «Σκεφτόμαστε για τη δεκαετία μετά το 2033 ένα σύστημα που θα χωράει περισσότερες ΑΠΕ από τη ζήτηση ώστε να γίνουμε εξαγωγείς. Είναι σαν να φτιάχνουμε ένα δεύτερο σύστημα», κατέληξε ο κ. Μανουσάκης.
Αναλυτικά η ομιλία του κ. Μανουσάκη
Στην ανάγκη τροποποίησης του ρυθμιστικού πλαισίου προκειμένου να προχωρήσει ομαλά το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, αναφέρθηκε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, κ. Μάνος Μανουσάκης, μιλώντας στο 9ο Συμπόσιο Ενεργειακής Μετάβασης που διοργανώνει η Ελληνική Εταιρεία Ενεργειακής Οικονομίας (HAEE).
«Θέλουμε να ολοκληρωθεί το ρυθμιστικό πλαίσιο εγκαίρως. Ήδη, βρίσκεται σε διαβούλευση μία απόφαση που θα πρέπει να αλλάξει σε κάποια σημεία, προκειμένου να καταστεί βιώσιμο το έργο και να συνεχίσουμε να αποπληρώνουμε τον κατασκευαστή των καλωδίων», τόνισε.
Ο κ. Μανουσάκης επεσήμανε ότι ο ΑΔΜΗΕ ανέλαβε την κατασκευή της διασύνδεσης βασιζόμενος στην ύπαρξη ενός ρυθμιστικού πλαισίου που δεν θα δημιουργεί κίνδυνο για οικονομική ζημία του Διαχειριστή, σημειώνοντας ότι η καθυστέρηση ολοκλήρωσής του δημιουργεί αβεβαιότητα για το έργο.
Πρόσθεσε ότι στις αρχές Ιουνίου η διοίκηση του ΑΔΜΗΕ θα παρουσιάσει στην Κύπρο τη μελέτη κόστους-οφέλους -με βάση την οποία θα αποφασίσει την συμμετοχή της στο έργο η Κυπριακή Δημοκρατία- τα αποτελέσματα της οποίας θα είναι «πολύ θετικά για το έργο», όπως σχολίασε χαρακτηριστικά.
Αναφερόμενος στη στάση της κυπριακής κυβέρνησης, επεσήμανε πως είναι θετική και υποστηρικτική, ενώ «ψήφο εμπιστοσύνης» έχει δώσει και η αμερικανική κυβέρνηση, μέσα από την πρόθεση του κρατικού fund DFC για επενδυτική συμμετοχή στο έργο, γεγονός που όπως τόνισε «μας κάνει αισιόδοξους ότι δεν θα εμφανιστεί γεωπολιτικό ρίσκο».
Σε πλήρη εξέλιξη το πρόγραμμα νησιωτικών διασυνδέσεων
Ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ μίλησε επίσης για τη διασύνδεση Κρήτης – Αττικής που οδεύει προς την ολοκλήρωσή της.
«Στο τέλος του 2024 θα έχουν ολοκληρωθεί οι κατασκευαστικές εργασίες, ενώ στις αρχές του 2025 θα ξεκινήσει δοκιμαστικά η ηλέκτριση της γραμμής η οποία θα διαρκέσει τρεις μήνες. Ως εκ τούτου, το καλοκαίρι του 2025 που η ζήτηση για ενέργεια θα κορυφώνεται, η Κρήτη θα είναι ενεργειακά ασφαλής», τόνισε.
Ερωτηθείς για τις υπόλοιπες εγχώριες διασυνδέσεις, ο κ. Μανουσάκης αναφέρθηκε στα επόμενα έργα που είναι οι διασυνδέσεις των Δωδεκανήσων, όπου θα χρησιμοποιηθεί η ίδια τεχνολογία HVDC όπως στην Κρήτη, καθώς και των νησιών του ΒΑ Αιγαίου.
Εξήγησε ότι λόγω της υψηλής ζήτησης στην διεθνή αγορά καλωδίων, ο Διαχειριστής διενήργησε έναν διαφορετικό διαγωνισμό, προκειμένου να ομαδοποιηθούν όλα τα έργα, να δεσμευτούν οι απαραίτητες χρονοθυρίδες στα εργοστάσια των αναδόχων και να προχωρήσουν σύμφωνα με τον προγραμματισμό του Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης οι σχετικές επενδύσεις.
Ανάγκη για ένα ρυθμιστικό πλαίσιο περικοπών «πράσινης» ενέργειας
Σχετικά με το ζήτημα των περικοπών «πράσινης» ηλεκτροπαραγωγής, ο κ Μανουσάκης υποστήριξε ότι σήμερα δεν υπάρχει πρόβλημα ηλεκτρικού χώρου. «Το τεράστιο επενδυτικό ενδιαφέρον για την κατασκευή έργων ΑΠΕ, θα οδηγήσει στην εξάντληση του ηλεκτρικού χώρου μέσα στα επόμενα χρόνια. Δουλεύουμε από κοινού με την Ομάδα εργασίας του ΥΠΕΝ για να δημιουργηθεί ένα ρυθμιστικό πλαίσιο περικοπών για τη χώρα», ανέφερε.
Κατέστησε σαφές πως δεν γίνεται ο ΑΔΜΗΕ να αποζημιώνει την ενέργεια που περικόπτεται, από τη στιγμή που έχει ήδη ενημερώσει για τον υπάρχοντα ενεργειακό χώρο και τα όρια του συστήματος, προσθέτοντας ωστόσο ότι μεσοπρόθεσμα η αποθήκευση αναμένεται να περιορίσει το πρόβλημα.
Αναφορικά με τα μελλοντικά σχέδια του Διαχειριστή, δήλωσε πως «έχουμε ήδη ξεκινήσει τον μεσοπρόθεσμο σχεδιασμό για ένα ηλεκτρικό σύστημα που να χωράει περισσότερες ΑΠΕ από αυτές που αντιστοιχούν στη ζήτηση, προκειμένου να είμαστε σε θέση να υλοποιήσουμε την εθνική στρατηγική περί εξαγωγών ενέργειας».
Στο πλαίσιο αυτό, διευκρίνισε, ότι οι ανάγκες είναι τόσο μεγάλες, που χρειάζεται μεσοπρόθεσμα να ενισχύσουμε σε τέτοιο βαθμό το ηλεκτρικό σύστημα, σαν να κατασκευάζουμε ένα δεύτερο, σε επίπεδο κορμού, ώστε να υπάρχει αρκετός ηλεκτρικός χώρος για να μπορεί να διοχετευθεί προς το εξωτερικό η ενέργεια που παράγεται στη χώρα ή προέρχεται από την ευρύτερη περιοχή, προς την Ευρώπη.
Διαβάστε ακόμη