Το ενδιαφέρον μονοπωλούν οι εξελίξεις γύρω από την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, Great Sea Interconnector (GSI) με τον υπουργό Ενέργειας της Κύπρου, Γιώργο Παπαναστασίου να δηλώνει πως υπάρχει καταρχήν απόφαση για συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο έργο με κάποιο φορέα στο μετοχικό κεφάλαιο μέχρι 100 εκατ. ευρώ. «Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στη διαδικασία μιας επιπρόσθετης μελέτης, η οποία ουσιαστικά θα κλειδώσει αυτή την απόφαση».
Η διασύνδεση Ελλάδας- Κύπρου – Ισραήλ μήκους 1.200 χλμ. και μεταφορικής ικανότητας 2 GW, εξυπηρετεί την ασφάλεια εφοδιασμού της Αν. Μεσογείου, τη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας και άρει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου μέσω της ανάπτυξης υποδομών, ικανές να συνδέσουν διαφορετικές ηπείρους. Οι επενδυτικές και κυρίως οι χρηματοδοτικές αποφάσεις αποτελούν ρόλο – κλειδί για την πορεία του έργου με τον μήνα Μάρτιο να αποτελεί ορόσημο, και το τελικό μετοχικό σχήμα να είναι το δεύτερο κομμάτι αυτού του «παζλ».
Την ίδια ώρα, ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου, Μάκης Κεραυνός αναγνώρισε με τη σειρά του την μεγάλη γεωπολιτική αξία του έργου με αφορμή την προτροπή του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) να τρέξουν οι διαδικασίες υλοποίησης της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου για συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο έργο με ποσό μέχρι 100 εκατ. ευρώ «Ακούσαμε με μεγάλη προσοχή την ενημέρωση από τον ΑΔΜΗΕ για το πού βρίσκεται το θέμα και τις σκέψεις τους για το πώς θα προχωρήσουν», ανέφερε ο κ. Κεραυνός απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων έπειτα από συνάντηση με την Πρόεδρο της Αρχής Ραδιοτηλεόρασης.
«Η πρόθεσή μας είναι να συμμετάσχουμε (στο κεφάλαιο), νοουμένου ότι εκπληρωθούν κάποιες προϋποθέσεις που έχουμε θέσει ως Υπουργικό Συμβούλιο», πρόσθεσε ο κ. Κεραυνός. «Πρόκειται», κατέληξε, «περί ενός μεγάλου πολύ ακριβού έργου, και πρέπει να σταθμίσουμε όλες τις παραμέτρους και το οικονομικό κόστος αλλά και οποιοδήποτε ρίσκο είναι δυνατόν να αναληφθεί ούτως, ώστε να ληφθεί τελική απόφαση από την κυβέρνηση».
Υπενθυμίζεται πως τεχνικές αντιπροσωπείες της ΕΤΕπ και του ΑΔΜΗΕ έχουν εισέλθει σε διάλογο για την προώθηση αιτήματος δανειοδότησης με τις συνομιλίες να βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο. Ο ΑΔΜΗΕ που έχει αναλάβει πλήρως την ευθύνη υλοποίησης της διασύνδεσης, από πέρυσι τον Οκτώβριο έχει επαναφέρει το αίτημα χρηματοδότησης στην ΕΤΕπ μαζί με στοιχεία που αποδεικνύουν ότι μια σειρά από παραδοχές της μελέτης βιωσιμότητας του έργου ήταν λάθος. Μάλιστα υπάρχει η πεποίθηση ότι οι ενστάσεις της ΕΤΕπ για την αίτηση που είχε υποβάλει παλαιότερα ο προηγούμενος φορέας υλοποίησης της διασύνδεσης (EuroAsia Interconnector) θα υποχωρήσουν, μετά την κατάθεση και ανάλυση από τον ΑΔΜΗΕ νέων παραδοχών σε σχέση με την επένδυση, οι οποίες θεωρείται ότι διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα του έργου, αλλά και την ωφελιμότητά του για τις αγορές ηλεκτρισμού της Κύπρου και της Ελλάδας, αλλά ευρύτερα και της αγοράς της ΕΕ, μέσω κυρίως της περαιτέρω αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της ενίσχυσης της ενεργειακής ασφάλειας στην Κύπρο, τη μόνη ενεργειακά απομονωμένη αγορά της ΕΕ.
Το Υπουργικό Συμβούλιο στην Κύπρο έχει ήδη αποφασίσει τη συμμετοχή του κράτους στο έργο, μέσω απόκτησης μεριδίου στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας Great Sea Interconnector, περίπου με ποσό 100 εκατ. ευρώ, το οποίο θα προέλθει από δάνειο από το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης. Ωστόσο, η τελική επενδυτική απόφαση θα ληφθεί μετά την ολοκλήρωση νέων μελετών.
Ενδιαφέρον έχει εκφραστεί και από το επενδυτικό fund TAQA, με έδρα το Άμπου Ντάμπι, και το ισραηλινό Aluma. Τις εξελίξεις παρακολουθούν και αμερικανικά funds όπως το DFC (Οικονομικός και Αναπτυξιακός Οργανισμός Επενδύσεων των ΗΠΑ) είδηση την οποία είχε γνωστοποιήσει προσφάτως η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το έργο έχει εξασφαλίσει κεφάλαια ύψους 657 εκατ. ευρώ από το Connecting Europe Facility της Ε.Ε. ως έργο κοινού ενδιαφέροντος (PCI), ενώ ο ΑΔΜΗΕ βρίσκεται σε συζητήσεις και με εμπορικές τράπεζες για την πλήρη χρηματοδότησή του.
