Στη σύσταση Επιτροπής που θα επανεξετάσει το θεσμικό πλαίσιο που ορίζει την έκδοση άδειας εγκατάστασης γεωθερμικών αντλιών θερμότητας, προχωρά το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ανοίγοντας το δρόμο και για τη θεσμοθέτηση κινήτρων που θα δώσουν ώθηση στη μαζική χρήση τους για θέρμανση, ψύξη, αλλά και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης.
Το θεσμικό πλαίσιο χρονολογείται από το 2009 και ο στόχος είναι η μείωση της γραφειοκρατίας και η απλοποίηση των διαδικασιών. Το πόρισμα της Επιτροπής εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμο έως τα τέλη του έτους
Οι γεωθερμικές αντλίες θερμότητας είναι ηλεκτροκίνητα συστήματα που αξιοποιούν τη σταθερή θερμοκρασία του υπεδάφους, μεταφέροντας θερμότητα προς στο κτίριο για την κάλυψη των αναγκών θέρμανσης και αντίστροφα, θερμότητα από το κτίριο στο υπέδαφος για να καλυφθούν οι ανάγκες σε ψύξη. Έχουν υψηλότερο συντελεστή απόδοσης σε σύγκριση με τις αντλίες θερμότητας αέρα, καθώς το υπέδαφος ή το νερό του υπεδάφους έχει σταθερή θερμοκρασία (περί τους 16 – 18 βαθμούς) σε όλη τη διάρκεια του έτους,
Σήμερα, στην Ελλάδα είναι εγκατεστημένες πάνω από 1.000 μονάδες, εκτιμώμενης ισχύος 70 MW σε θέρμανση και 72 MW σε ψύξη. Οι περισσότερες άδειες που έχουν εκδοθεί, αφορούν σε κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με μεγάλη οικιστική ανάπτυξη όπως η ευρύτερη μητροπολιτική ενότητα της Θεσσαλονίκης και η ανατολική Αττική. Ένας μικρότερος αριθμός έχει εγκατασταθεί σε μικρές ξενοδοχειακές μονάδες εμπορικούς χώρους όπως καταστήματα και αποθήκες, κολυμβητήρια και σχολεία.
Άδεια έχει επίσης εκδοθεί για το κεντρικό συγκρότημα στο πρώην Βασιλικό Τμήμα στο Τατόι, ενώ η συγκεκριμένη τεχνολογία χρησιμοποιείται και σε κτίριο του Δ΄ Σώματος Στρατού στην Ξάνθη.
Ένα από τα κυριότερα προβλήματα που «φρενάρει» τη μαζική χρήση των γεωθερμικών αντλιών θερμότητας είναι το κόστος εγκατάστασης (γεώτρηση). το οποίο σημειώνεται ότι δεν επιδοτείται, καθώς τα προγράμματα «Εξοικονομώ» δίνουν ενίσχυση μόνο για τις αντλίες. Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι για μια οικία 200 τ.μ. το συνολικό κόστος (γεώτρηση συν την αντλία) κυμαίνεται στις 23.000 ευρώ.
Η επαναξιολόγηση του θεσμικού πλαισίου δίνει την κατάλληλη αφορμή ώστε το ΥΠΕΝ να εξετάσει τα παραδείγματα άλλων χωρών προκειμένου να καταλήξει στη βέλτιστη επιλογή για την επιδότηση των γεωθερμικών αντλιών, Για παράδειγμα, στη Γερμανία η εγκατάσταση και η αγορά της αντλίας επιδοτείται απευθείας από τον Δήμο, με ποσά που κυμαίνονται από 15.000 ευρώ έως και 40.000 – 50.000 ευρώ για μεγάλα κτιριακά συγκροτήματα, ενώ στις ΗΠΑ τα συστήματα αυτά υπόκεινται σε μεγάλη έκπτωση φόρου.
Χωρίς να αποκλείεται η μερική κάλυψη του κόστους εγκατάστασης από το «Εξοικονομώ», μια καλύτερη επιλογή στη χώρα μας, σύμφωνα με πηγές της αγοράς, θα μπορούσε να είναι και η χορήγηση της επιδότησης απευθείας από την Περιφερειακή Ενότητα στην οποία εκδίδεται η άδεια.
Πάντως, εκτός από τα οικονομικά κίνητρα, η κίνηση που θα μπορούσε να «απογειώσει» τη χρήση γεωθερμικών αντλιών θερμότητας θα ήταν η θέσπιση της υποχρεωτικής εγκατάστασης τους ως εναλλακτικά συστήματα θέρμανσης/ψύξης, καταρχάς σε όλα τα δημόσια κτίρια.