Η ανακοίνωση της γερμανικής κυβέρνησης ότι θα προχωρήσει στη δημιουργία ενός μηχανισμού διαθεσιμότητας ισχύος (capacity mechanism) για τις νέες μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύσιμο φυσικό αέριο, αποτελεί ίσως την κατάλληλη αφορμή για να εξετάσει και η ελληνική κυβέρνηση ένα ανάλογο μέτρο σύμφωνα με στελέχη της αγοράς. Μέσω του μηχανισμού διαθεσιμότητας ισχύος, οι μονάδες φυσικού αερίου δεν αποζημιώνονται μόνο για την ηλεκτρική ενέργεια που παράγουν, αλλά και για να διατηρούνται σε ετοιμότητα προκειμένου να καλύπτεται το σταθερό κεφαλαιακό κόστος το οποίο είναι ανεξάρτητο από τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας.
Στην Ελλάδα, ένας ανάλογος μηχανισμός λειτούργησε από το 2005 έως το 2014, όταν και καταργήθηκε. Στη συνέχεια, από το 2015 έως το 2020, λειτούργησε περιοδικά, κατά μικρά χρονικά διαστήματα κάθε φορά, για συνολικά 1,5 έτος περίπου, ως μηχανισμός ευέλικτης ισχύος.
Οι σύγχρονες μονάδες συνδυασμένου κύκλου, χάρη στην ευελιξία που διαθέτουν, είναι ικανές να καλύπτουν άμεσα τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας και αποτελούν απαραίτητο συμπλήρωμα των μονάδων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), η παραγωγή των οποίων είναι ευμετάβλητη και εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες.
Καθώς η διείσδυση των μονάδων στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής αυξάνεται συνεχώς, οι μονάδες φυσικού αερίου είναι ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια εφοδιασμού όλων των καταναλωτών με ηλεκτρική ενέργεια.
Όπως τονίζουν στελέχη της αγοράς, είναι αναγκαίο να ξεκινήσει άμεσα και στην Ελλάδα με πρωτοβουλία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας η συζήτηση για τη θέσπιση ενός μηχανισμού που θα αφορά όλες τις μονάδες διαθέσιμης ισχύος (φυσικού αερίου, αποθήκευσης, υδροηλεκτρικών και απόκρισης ζήτησης), ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο να δούμε μελλοντικά γενικευμένες διακοπές στην ηλεκτροδότηση, με βαρύ τίμημα για την οικονομία της χώρας.
Οι μηχανισμοί διαθεσιμότητας ισχύος είναι μια νέα μορφή αγοράς που συμπληρώνει την παραδοσιακή δομή των αγορών ηλεκτρισμού, οι οποίες αποτελούνται από τις αγορές ενέργειας και εξισορρόπησης. Η αποζημίωση των μονάδων θα γίνεται μέσα από διαγωνιστικές διαδικασίες που θα πραγματοποιούνται σε ετήσια βάση.
Στο νέο ευρωπαϊκό σχεδιασμό αναγνωρίζεται ότι οι αγορές διαθέσιμης ισχύος θα είναι ένας βασικός πυλώνας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με απλοποιημένες διαδικασίες έγκρισης και λειτουργίας. Συνεπώς, υπάρχει το πλαίσιο στο οποίο θα μπορεί να κινηθεί με ασφάλεια η ελληνική κυβέρνηση, χωρίς να υπάρχει ο κίνδυνος απόρριψης ως παράνομη κρατική ενίσχυση.
Τελευταίο και ίσως όχι το λιγότερο σημαντικό. Στο σχέδιο της γερμανικής κυβέρνησης, κεντρικό ρόλο παίζει ο αντικαγκελάριος, υπουργός Οικονομίας και Κλιματικής Δράσης, Ρόμπερτ Χάμπεκ. Ο κ. Χάμπεκ ανήκει στο κόμμα των Πρασίνων, στο οποίο ήταν συμπρόεδρος από το 2018 έως το 2022. Πλέον, είναι σαφές ότι και οι πραγματιστές Πράσινοι, που είναι σε επαφή με την κοινωνία και την πραγματικότητα, αναγνωρίζουν ότι οι αγορές διαθεσιμότητας ισχύος είναι απαραίτητος όρος προκειμένου να επιτευχθεί η πράσινη μετάβαση.
