Φθηνό ηλεκτρικό ρεύμα για τους αγρότες μέσω του προγράμματος «Απόλλων» που αφορά στην ανάπτυξη μονάδων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, κυρίως φωτοβολταϊκών, αλλά και με την έναρξη νέου προγράμματος «Φωτοβολταϊκά στο Χωράφι» για μεμονωμένους αγρότες, ύψους 30 εκατ. ευρώ, ανακοίνωσε την Παρασκευή στη Βουλή ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Τόνισε πως θα υπάρξουν αλλαγές στον ηλεκτρικό χώρο ώστε οι αγρότες να μπορούν να εντάξουν μεγαλύτερα φωτοβολταϊκά. Συγκεκριμένα θα αυξηθεί άμεσα από τρία MW σε έξι MW ο ηλεκτρικός χώρος που είναι διαθέσιμος κατά προτεραιότητα στους αγρότες σε κάθε υποσταθμό του ΔΕΔΔΗΕ (με συνολικό όφελος κοντά στο 1,2 GW) και παράλληλα αυξάνεται και το ανώτερο επιτρεπόμενο όριο των αγροτών που θα έχουν κατά προτεραιότητα πρόσβαση σε αυτόν τον κλειδωμένο ηλεκτρικό χώρο από 10 kW σε 50 kW. Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε και πρόσθετη έκπτωση 10% της ΔΕΗ προς τους αγρότες από Μάιο μέχρι Σεπτέμβριο που είναι μήνες υψηλών καταναλώσεων καθώς και ρύθμιση χρεών για λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, ύψους 87 εκατ. ευρώ που έχουν τοπικοί οργανισμοί άρδευσης. Ειδικά για την περιοχή της Θεσσαλίας το δημόσιο θα καταβάλλει το 75% των οφειλών ενώ θα υπάρξει και ρύθμιση για αποπληρωμή σε δέκα χρόνια, χωρίς τόκους, για την υπόλοιπη Ελλάδα.
Στα πέντε μέτρα για τη μείωση του κόστους του αγροτικού ρεύματος αναφέρθηκε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, σε ειδική εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε, σήμερα (2/2), στο πλαίσιο της «Agrotica», στη Θεσσαλονίκη.
Σε σχετικές ανακοινώσεις είχε προβεί ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, από το βήμα της Βουλής. Ο κ. Σκυλακάκης εξειδίκευσε, μαζί με την Υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, τα εν λόγω μέτρα, στην Ημερίδα, με θέμα: «Καινοτόμες μεταρρυθμίσεις για ένα ανθεκτικό αύριο. Μετατρέποντας τις προκλήσεις σε χρυσό για την ελληνική γη». Ειδικότερα, στα πέντε μέτρα συμπεριλαμβάνονται τα εξής:
1. Πρόσθετη έκπτωση 10% στο αγροτικό ρεύμα, έπειτα από απόφαση της ΔΕΗ. Η έκπτωση θα ισχύσει από τον Μάιο μέχρι και τον Σεπτέμβριο (μήνες υψηλών, αγροτικών καταναλώσεων).
2. Ρύθμιση των χρεών προς τη ΔΕΗ και άλλους παρόχους, των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ, ΓΟΕΒ), που φτάνουν σήμερα τα 87 εκατ. ευρώ. Στην Θεσσαλία οι ΟΕΒ θα καταργηθούν και οι σχετικές δραστηριότητες θα ενταχθούν στο νέο Οργανισμό Υδάτων Θεσσαλίας, με το Κράτος να αναλαμβάνει το 75% του χρέους των ΟΕΒ της Θεσσαλίας (8 εκατ. ευρώ). Στην υπόλοιπη Ελλάδα τα χρέη (76 εκατ. ευρώ) θα ρυθμιστούν με δεκαετή εξόφληση και μηδενικό επιτόκιο, το οποίο θα επιδοτηθεί από το Κράτος.
3. Για την αντιμετώπιση του αυξημένου ενεργειακού κόστους των αγροτών, η κυβέρνηση θα εξασφαλίσει στους αγρότες που συμμετέχουν σε συνεργατικά σχήματα (συνεταιρισμοί, οργανώσεις, ομάδες παραγωγών κ.λπ.) και στους αγρότες που ασκούν συμβολαιακή γεωργία, μεσοπρόθεσμη μείωση του κόστους, της τάξεως τουλάχιστον του 30%, σε σχέση με τις σημερινές τιμές, για μία δεκαετία. Για το σκοπό αυτό, θα προτεραιοποιήσει και θα επιδοτήσει την κατασκευή φωτοβολταϊκών πάρκων με μπαταρία, που θα διατίθενται, αποκλειστικά, στις κατηγορίες αυτές αγροτών, με τη μορφή μακρόχρονιων διμερών συμβάσεων παροχής ηλεκτρικής ενέργειας. Τα διμερή αυτά συμβόλαια -ανάλογα εκείνων που γίνονται με τη βιομηχανία- θα υλοποιηθούν εντός διετίας από την εφαρμογή του μέτρου.
4. Σημαντική τομή είναι και το πρόγραμμα «Απόλλων», το μεγαλύτερο πρόγραμμα ενεργειακού συμψηφισμού με πράσινη ενέργεια στη χώρα. Μέσα από διαγωνισμούς θα επιλεχθούν ώριμα έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), τα οποία θα ξεκινήσουν να ηλεκτρίζονται εντός διετίας. Η ενέργεια που θα προμηθευόμαστε από τα έργα αυτά, θα προορίζεται για να καλύψει μέρος των ενεργειακών αναγκών των ευάλωτων συμπολιτών μας, των ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού, των ΔΕΥΑ, αλλά και των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων. Μέσα από το πρόγραμμα «Απόλλων, δηλαδή, οι ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ θα έχουν σημαντική, και μόνιμη, ανακούφιση από το ενεργειακό κόστος που εμποδίζει την εκπλήρωση της καίριας αποστολής τους και ανακόπτει την αναπτυξιακή τους δυναμική.
5. Για τους μεμονωμένους αγρότες θα ξεκινήσει, άμεσα, νέο πρόγραμμα (αποκλειστικά για αγρότες), με τίτλο: «Φωτοβολταϊκά στο Χωράφι», ύψους 30 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, αυξάνεται άμεσα (από 3MW σε 6MW) ο «κλειδωμένος» ηλεκτρικός χώρος, διαθέσιμος κατά προτεραιότητα στους αγρότες ανά υποσταθμό του ΔΕΔΔΗΕ (6MW Χ 225 υποσταθμοί στη χώρα = 1350MW), ενώ αυξάνεται και το επιτρεπόμενο όριο για φωτοβολταϊκά των αγροτών (από 10kW σε 50kW), με κατά προτεραιότητα πρόσβαση στον «κλειδωμένο» χώρο.
Το “Απόλλων”
Όπως έχει ανακοινώσει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το «Απόλλων» αποτελεί το μεγαλύτερο πρόγραμμα ενεργειακού συμψηφισμού στη χώρα -συνδυάζοντας την ενεργειακή με την κοινωνική πολιτική- και συντελεί, ώστε οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας να έχουν ακόμα πιο έντονο, θετικό, κοινωνικό αποτύπωμα. Μέσα από την εγκατάσταση νέων σταθμών ΑΠΕ και την εφαρμογή εικονικού συμψηφισμού με ταυτοχρονισμό, το «Απόλλων» είχε στόχο να συμβάλλει (πριν τη συμμετοχή και των αγροτών) στην ενίσχυση των ενεργειακά ευάλωτων νοικοκυριών και συγκεκριμένα στους δικαιούχους του Κοινωνικού Τιμολογίου Α, δηλαδή νοικοκυριά με ετήσιο εισόδημα κάτω των 5.400 ευρώ, καλύπτοντας το 90% των ενεργειακών τους καταναλώσεων και στη μείωση του ενεργειακού κόστους για τους ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού, τις ΔΕΥΑ και τους ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ, καλύπτοντας το 50% των καταναλώσεων τους.
Το Πρόγραμμα «Απόλλων» απευθύνεται σε όλες τις Περιφέρειες, τους Δήμους, τις ΔΕΥΑ, τους ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ (τοπικούς οργανισμούς άρδευσης) και τα ευάλωτα νοικοκυριά της χώρας. Σκοπός είναι μέσα από το «Απόλλων» -όπου είναι τεχνικά εφικτό και ανάλογα με την εξέλιξη των διασυνδέσεων- να επωφεληθούν οι 13 Περιφέρειες και οι 332 δήμοι για μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν στα δημοτικά τους κτίρια, στον οδοφωτισμό και στα αντλιοστάσιά τους και 127.500 δικαιούχοι του κοινωνικού τιμολογίου (ΚΟΤ Α). Επιπλέον, θα μπορέσουν να καλυφθούν 9.455 παροχές κατανάλωσης των ΔΕΥΑ και 3.570 παροχές κατανάλωσης που εξυπηρετούν ανάγκες των ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ.
Το πρόγραμμα, όπως είχε αρχικά ανακοινωθεί, επικεντρώνεται στις συγκεκριμένες κατηγορίες ωφελούμενων, διότι μέσα από τη μείωση του ενεργειακού κόστους και την κάλυψη μέρους των καταναλώσεων τους, επιδιώκεται: η βελτίωση του επιπέδου διαβίωσης κυρίως των ευάλωτων νοικοκυριών, η παροχή κινήτρου, ώστε να εφαρμόσουν μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας για περαιτέρω μείωση των λογαριασμών τους και η δυνατότητα να διαθέσουν πόρους και η ενίσχυση της οικονομικής εξυγίανσής τους, δίνοντας τη δυνατότητα μέσα από τη μείωση των δαπανών για ηλεκτρική ενέργεια, να ρυθμίσουν τυχόν ληξιπρόθεσμες οφειλές που έχουν σήμερα προς τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας.
Η ανάπτυξη των σταθμών ΑΠΕ πρόκειται να πραγματοποιηθεί μέσω ανταγωνιστικών διαγωνισμών σε όλη την επικράτεια, οι οποίοι θα απευθύνονται σε έργα ΑΠΕ που έχουν εξασφαλίσει όρους σύνδεσης στο Σύστημα και θα συμψηφίζεται η παραγόμενη ενέργειά τους με εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό με τις απαιτούμενες καταναλώσεις των ωφελούμενων. Σε απόλυτους αριθμούς, αυτό σημαίνει ότι «ξεπαγώνουν» πάνω από 1 GW έργων ΑΠΕ, και δίνεται μία νέα διέξοδος προς την αγορά σε παραγωγούς, κάτι που θα οδηγήσει σε περαιτέρω τόνωση της αγοράς και σε νέες θέσεις απασχόλησης, γεγονός που υπογραμμίζει τον αναπτυξιακό προσανατολισμό του προγράμματος.
Για τους σκοπούς του προγράμματος, θα αξιοποιηθεί το μοντέλο των Ενεργειακών Κοινοτήτων και θα συσταθεί σε κάθε Περιφέρεια μία Ενεργειακή Κοινότητα Πολιτών, στην οποία θα συμμετέχουν οι εκάστοτε ΟΤΑ, ΓΟΕΒ-ΤΟΕΒ, ΔΕΥΑ και θα συγκεντρωθούν τα ευάλωτα νοικοκυριά. Θα συγκεντρωθούν όλες οι παροχές κατανάλωσης, οι οποίες θα είναι προς συμψηφισμό και θα μελετηθούν τα συγκεκριμένα προφίλ κατανάλωσης, ώστε να καθοριστούν οι ενεργειακές ανάγκες που θα πρέπει να καλυφθούν από τους σταθμούς ΑΠΕ.
Στη συνέχεια, θα διενεργηθούν ανταγωνιστικές διαδικασίες για κάθε Περιφέρεια, στις οποίες θα συμμετέχουν οι ενδιαφερόμενοι σταθμοί ΑΠΕ και θα προσφέρουν οικονομική προσφορά (€/MWh) για τη συγκεκριμένη ποσότητα ενέργειας που θα απαιτείται να καλυφθεί. Οι σταθμοί που θα συμμετέχουν στους διαγωνισμούς θα είναι ώριμα έργα που έχουν οριστική προσφορά σύνδεσης -δηλαδή δεσμευμένο ηλεκτρικό χώρο- και αναμένουν να λάβουν τιμή αποζημίωσης για να υλοποιηθούν. Οι σταθμοί ΑΠΕ που θα επιλεγούν θα αποζημιώνονται για την ενέργεια που παράγουν και συμψηφίζουν με τις καταναλώσεις των ωφελούμενων για διάρκεια 20 ετών.
Η θέση εγκατάστασης των σταθμών ΑΠΕ που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα και ενδεχομένως θα επιλεχθούν είναι ανεξάρτητη της Περιφέρειας που ανήκει η Ενεργειακή Κοινότητα και θα συμψηφιστούν οι καταναλώσεις.
Για την αποζημίωση των σταθμών ΑΠΕ θα συνάπτεται σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης (ΣΕΔΠ) με τον ΔΑΠΕΕΠ, όπου θα καθορίζεται η τιμή αποζημίωσης για συγκεκριμένη ποσότητα ενέργειας που θα συμψηφίζεται. Παράλληλα, για τον συμψηφισμό της ενέργειας των ωφελούμενων από τους σταθμούς ΑΠΕ, θα συνάπτεται, όπως εφαρμόζεται και μέχρι σήμερα, μία σύμβαση ενεργειακού συμψηφισμού.
Η βασική διαφοροποίηση με τις μέχρι τώρα συμβάσεις είναι η εφαρμογή εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού, όπου καθορίζει την αποζημίωση των σταθμών ΑΠΕ και τον τρόπο εφαρμογής συμψηφισμού των καταναλώσεων. Ωστόσο, η συγκεκριμένη διαφοροποίηση αποτελεί τη μεγαλύτερη δικλείδα ασφαλείας για τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, ώστε να βελτιστοποιούν το κόστος συμμετοχής τους στις αγορές χονδρεμπορικής.
Το πρόγραμμα «Απόλλων» εξελίσσεται σε τρεις φάσεις
Την 1η φάση, όπου θα πρέπει να συσταθούν οι απαραίτητες νομικές οντότητες ανά Περιφέρεια, να μελετηθούν οι ενεργειακές ανάγκες των ωφελούμενων και τα συγκεκριμένα προφίλ κατανάλωσης και να διαστασιολογηθούν τα απαιτούμενα έργα ΑΠΕ και η ενέργεια προς συμψηφισμό και εικονικό ταυτοχρονισμό, που θα ζητηθεί.
Η συγκεκριμένη διεργασία -επειδή είναι αρκετά χρονοβόρα, για να συγκεντρωθούν όλα τα μέλη και όλες οι παροχές, και κατόπιν να μελετηθούν, για να φέρουν ένα απτό αποτέλεσμα- θα ανατεθεί σε εξωτερικούς συμβούλους, που θα υποστηρίξουν τους ΟΤΑ και θα παραδώσουν για τις 13 Περιφέρειες – 13 Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών και 13 μελέτες με συγκεκριμένες ανάγκες για πράσινη ενέργεια.
Την 2η φάση, όπου με βάση τις μελέτες που θα παραδοθούν ανά Ενεργειακή Κοινότητα θα προκηρυχθούν οι σχετικοί διαγωνισμοί για την επιλογή των αναδόχων – των έργων ΑΠΕ δηλαδή, που θα καλύψουν με την ενέργειά τους τις ενεργειακές ανάγκες των Ενεργειακών Κοινοτήτων.
Και την 3η φάση, όπου είναι η κατασκευή και η ηλέκτριση των έργων. Εδώ, ζητούμενο από τους αναδόχους -εκτός από την κατασκευή των έργων ΑΠΕ- είναι να έχουν υπεύθυνο για τη διαχείριση της παραγόμενης ενέργειας και τον ενεργειακό συμψηφισμό των καταναλώσεων των ωφελούμενων. Η υλοποίηση και των τριών φάσεων μέχρι και τη λειτουργία όλων των έργων για την κάλυψη όλων των Περιφερειών -εφόσον είναι τεχνικά εφικτό- εκτιμάται σε 36 μήνες από σήμερα.
