Βασικό ζητούμενο της δημιουργίας του Κάθετου Διαδρόμου είναι η κάλυψη της ευρωπαϊκής ζήτησης, μέσω της μεταφοράς αερίου από τον νότο στον βορρά, με τη χώρα μας να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην επίτευξη του στόχου. Ο Κάθετος Διάδρομος φυσικού αερίου αναμένεται να συνδέσει την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, τη Μολδαβία, την Ουκρανία και τη Ρουμανία.
Το βασικό ερώτημα είναι αν η Ρουμανία θέλει να μεταφέρει αέριο από την ανατολή στη δύση από τα κοιτάσματα που βρίσκονται στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της χώρας. Υπενθυμίζεται πως τον περασμένο Ιανουάριο η αυστριακή OMV και η γερμανική Uniper υπέγραψαν συμφωνία για την προμήθεια φυσικού αερίου από το έργο της Uniper στη Μαύρη Θάλασσα, στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Ρουμανίας. Για να γίνει όμως εφικτή η μεταφορά φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της Ρουμανίας χρειάζονται επενδύσεις. Η Ρουμανία, όμως, ζητάει χρήματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένα άλλο ζήτημα είναι οι ταρίφες του βορρά. Έχουν προταθεί λύσεις αλλά θα πρέπει να λυθεί το ζήτημα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι επενδύσεις που ξεκλειδώνει ο Κάθετος Διάδρομος
Ο Κάθετος Διάδρομος θα «ξεκλειδώσει» μια σειρά επενδύσεων σε υποδομές και σύμφωνα με εκτιμήσεις μέσα στα επόμενα δύο χρόνια θα έχουν δημιουργηθεί αρκετά έργα. Στόχος, άλλωστε, μέσω του Κάθετου Διαδρόμου είναι να στέλνονται 10 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου (bcm) ετησίως προς Βορρά, μέχρι την Ουκρανία.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το ενδιαφέρον αναμένεται να συγκεντρώσει η 6η Σύνοδος Κορυφής LNG της Βουδαπέστης που θα πραγματοποιηθεί σε λίγες ημέρες (14 Απριλίου). Στο επίκεντρο αναμένεται να βρεθούν και οι επενδύσεις σε υποδομές, η συνδεσιμότητα και οι δυνατότητες αποθήκευσης στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, καθώς και η πρωτοβουλία του Κάθετου Διαδρόμου, που έχει σχεδιαστεί για να ενισχύσει τη διασυνοριακή ενεργειακή συνδεσιμότητα.
Βαρύνουσας σημασίας είναι το γεγονός πως, όπως παρατηρούν πηγές της αγοράς, όλες οι χώρες του βορρά που χρησιμοποιούν είτε την πυρηνική ενέργεια, είτε τον λιγνίτη θα πρέπει να στραφούν στο φυσικό αέριο. Το ίδιο ισχύει για τις χώρες των Βαλκανίων (Σερβία, Ρουμανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη) με τις περισσότερες να κάνουν χρήση του λιγνίτη (έως 100 δις. τόνους). Η Βουλγαρία, πάντως, βρίσκεται στο επίκεντρο των αλλαγών, θέλοντας να υποκαταστήσει τον λιγνίτη είτε με πυρηνικές μονάδες, είτε με φυσικό αέριο. Το ενδιαφέρον, δε, στρέφεται στην κοιλάδα της Σόφιας. Η Βουλγαρία θέλει να ενισχύσει τη δυναμικότητά της σε αέριο τόσο από τον IGB, όσο και από την Ρεβυθούσα. Για τον λόγο αυτό άλλωστε προχωράει σε επενδύσεις ενίσχυσης των υφιστάμενων υποδομών, που λειτουργούν από τη δεκαετία του 1990.
Να σημειωθεί πως σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ για το α’ τρίμηνο του 2025, καταγράφηκε ραγδαία άνοδος στις εξαγωγές φυσικού αερίου (+396,55%), οι οποίες κατά το συγκεκριμένο διάστημα, έφτασαν τις 1.44 TWh από 0.29 TWh στο α’ τρίμηνο του 2024. Το LNG είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στις εισαγωγές φυσικού αερίου, με τον Τερματικό Σταθμό της Ρεβυθούσας (Σημείο Εισόδου Αγίας Τριάδας) να επανέρχεται ως κύρια πύλη εισόδου φυσικού αερίου της χώρας, ενισχύοντας τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού, με την κάλυψη περίπου του 44,5% των συνολικών εισαγωγών. Συγκεκριμένα, την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2025, στον Σταθμό εκφορτώθηκαν 20 δεξαμενόπλοια με συνολική ποσότητα περίπου 10,65 TWh συγκριτικά με 9 δεξαμενόπλοια και ποσότητα περίπου 6,93 TWh στο αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους.
Διαβάστε ακόμη