Σενάρια περαιτέρω πτώσης των τιμών του φυσικού αερίου στην Ευρώπη –που παραμένουν υψηλότερες από τα προ κρίσης επίπεδα και υπερπολλαπλάσιες σε σύγκριση με τις ΗΠΑ- τροφοδοτεί η προοπτική μιας ειρηνευτικής συμφωνίας με την Ουκρανία, σε περίπτωση που συνδυαστεί με άρση των κυρώσεων στον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας και φυσικά με comeback των ροών φυσικού αερίου. Επισήμως οι Βρυξέλλες «εξορκίζουν» ένα τέτοιο σενάριο –όπως υπογράμμισε και ο Επίτροπος Ενέργειας Νταν Γιόργκενσεν κατά τη χθεσινή Σύνοδο των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, λέγοντας ότι ο στόχος της πλήρους απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο (που ακόμα αναλογεί στο 13% των συνολικών εισαγωγών του μπλοκ έναντι 45% που ήταν το αντίστοιχο ποσοστό το 2021) παραμένει. Ο ίδιος μάλιστα είπε χαρακτηριστικά ότι «Από τον Φεβρουάριο του 2022 μέχρι σήμερα, η Ευρώπη έχει δώσει στη Ρωσία ποσά που αντιστοιχούν στο κόστος 2.400 μαχητικών αεροσκαφών F-35», θέλοντας να καταδείξει ότι η ενεργειακή εξάρτηση δεν είναι μόνο οικονομικό ζήτημα, αλλά και γεωπολιτικό.
Πλην όμως, το σενάριο αυτό υπάρχει στο «πίσω μέρος του μυαλού» πολλών παραγόντων της αγοράς που τονίζουν ότι η Ευρώπη απλώς υποκατέστησε το ρωσικό αέριο με ακριβότερες πηγές όπως το αμερικανικό LNG (σύμφωνα με στοιχεία του ευρωπαϊκού συνδέσμου των Ρυθμιστικών Αρχών ACER η μέση τιμή του φυσικού αερίου στον κόμβο TTF της Ολλανδίας το 2024 που διαμορφώθηκε στα 34 ευρώ/MWh ήταν πενταπλάσια από την αντίστοιχη τιμή στο Henry Hub της Λουιζιάνα των ΗΠΑ) και με όχι και τόσο σταθερούς ή αξιόπιστούς προμηθευτές, όπως το Κατάρ. «Γιατί να αυτοπυροβολούμαστε παγιδευόμενοι σε υψηλότερο ενεργειακό κόστος;» αναρωτήθηκε από το βήμα της έκθεσης CERA Week στο Χιούστον ο Τορνμπγιορν Τόρνκβιστ, Διευθύνων Σύμβουλος της Gunvor, εκ των μεγαλύτερων traders στον κόσμο απηχώντας ακριβώς αυτή την άποψη.
Το ίδιο σενάριο υπάρχει και στο μυαλό της Gazprom που όπως σχολιάζει το πρακτορείο Bloomberg φέρεται πρόθυμη –και διαθέτει την επιχειρησιακή δυνατότητα- να ανοίξει γρήγορα τις στρόφιγγες προς την Ευρώπη, εάν υπάρξει μια συμφωνία που να ανοίγει τον δρόμο προς την κατεύθυνση αυτή-και το απαραίτητο αγοραστικό ενδιαφέρον.
Τα δυο βασικά σενάρια για το φυσικό αέριο της Ρωσίας
Πηγές με άριστη γνώση των τεκταινόμενων στη γεωπολιτική σκακιέρα παραπέμπουν στη σημερινή τηλεφωνική επαφή του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν, τονίζοντας ότι πολλά θα εξαρτηθούν από αν ο τελευταίος θα κερδίσει στο σκληρό παζάρι που βρίσκεται σε εξέλιξη όρους που να διασφαλίζουν ότι η συμφωνία να συνοδευτεί από άρση των κυρώσεων. Κατά τις ίδιες πηγές υπάρχουν δυο βασικά σενάρια που θα κρίνουν εν πολλοίς και την πορεία των τιμών. Στο πρώτο εξ αυτών η ειρηνευτική συμφωνία θα προβλέπει πλήρη άρση των κυρώσεων που θα συνδυαστεί με την επαναλειτουργία του αγωγού Nord Stream 1. Προαπαιτούμενο υλοποίησης του σεναρίου αυτού –που θεωρείται ακραίο- είναι να συναινέσει στις ρωσικές ροές η Γερμανία (που προς το παρόν κρατά κλειστά τα χαρτιά της) και να δρομολογηθούν οι απαραίτητες –μεγάλες- επενδύσεις για την αποκατάσταση των σοβαρών ζημιών από το σαμποτάζ που υπέστη ο NS 1 τον Σεπτέμβριο του 2022. Σε ένα τέτοιο σενάριο οι τιμές του φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά θα κατέγραφαν ελεύθερη πτώση, επιστρέφοντας ενδεχομένως στα επίπεδα των 15 ευρώ/MWh από 41 ευρώ/MWh που κυμαίνονται σήμερα.
Το δεύτερο σενάριο προδιαγράφει μια σταδιακή άρση των κυρώσεων κατά της Μόσχας σε βάθος χρόνου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την επανάκαμψη των ρωσικών ροών προς την Ευρώπη, η οποία θα γίνει σε δόσεις και θα συνεπάγεται την πιο αργή αποκλιμάκωση των τιμών του φυσικού αερίου. Οι αναλυτές παρατηρούν ότι ο Πούτιν είναι σκληρός διαπραγματευτής, έχει το «πάνω χέρι» στο στρατιωτικό πεδίο και γι’ αυτό δύσκολα θα δεχθεί μια ειρηνευτική συμφωνία με διατήρηση των κυρώσεων.
Οι κινήσεις στο παρασκήνιο
Αν και η επίσημη ευρωπαϊκή γραμμή είναι ότι δεν υπάρχει επιστροφή στο ρωσικό αέριο (και η Κομισιόν ετοιμάζει τον επικαιροποιημένο οδικό χάρτη για την πλήρη απεξάρτηση τα επόμενα χρόνια), εντούτοις υπάρχουν ενδείξεις για παρασκηνιακές ζυμώσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι η δήλωση Πούτιν την περασμένη εβδομάδα ότι μια ενδεχόμενη συμφωνία ενεργειακής συνεργασίας μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον θα οδηγούσε σε αύξηση των ροών του ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη οδήγησε σε ημερήσια πτώση 5% τις τιμές των συμβολαίων στον κόμβο TTF της Ολλανδίας. Κάτι που σημαίνει ότι οι αγορές δεν αποκλείουν το σενάριο αυτό.
Σημειώνεται τέλος ότι εκτός από την έκβαση της «ουκρανικής υπόθεσης», ακόμα ένας παράγοντας που ενδέχεται να ασκήσει πίεση στις τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη τους επόμενους μήνες είναι η ωρίμανση των επενδύσεων που γίνονται σε μονάδες παραγωγής LNG σε ΗΠΑ, Αυστραλία, Κατάρ και αλλού και η επακόλουθη προβλεπόμενη αύξηση της προσφοράς LNG στη Γηραιά Ήπειρο. Είναι μια προοπτική στην οποία είχε αναφερθεί επανειλημμένως ο τέως υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης –ως έναν από τους βασικούς λόγους που στήριζαν την αισιοδοξία του ότι οι τιμές της ενέργειας στην Ελλάδα θα υποχωρήσουν το προσεχές διάστημα- και επεσήμανε και ο επικεφαλής της Metlen, Ευάγγελος Μυτιληναίος χθες από το βήμα του «Κύκλου ιδεών», ως έναν από τους δυο λόγους που μπορεί να επαναφέρει τις τιμές της ενέργειας σε φυσιολογικά επίπεδα.
Σε κάθε περίπτωση, η προμήθεια της Ευρώπης με φυσικό αέριο στο ορατό μέλλον αποδεικνύεται σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες και ενδεχομένως με πολλαπλές λύσεις…
Διαβάστε ακόμη
