Καθώς η Ευρώπη αγωνίζεται να καταπολεμήσει την κλιματική αλλαγή με αυστηρότερους κανονισμούς, οι νέοι κανόνες της για το μεθάνιο δημιουργούν εντάσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες όσον αφορά το εμπόριο ενέργειας. Οι κανόνες αυτοί, που έχουν σχεδιαστεί για τον περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, κινδυνεύουν να διαταράξουν την εισαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις ΗΠΑ, προκαλώντας ανησυχίες για την ενεργειακή ασφάλεια. Ενώ οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι υπερασπίζονται τους κανονισμούς ως απαραίτητους για τους κλιματικούς στόχους, οι ηγέτες της αμερικανικής βιομηχανίας και οι πολιτικοί, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, τους θεωρούν ως πιθανό εμπόδιο στο διεθνές εμπόριο.
Μάλιστα, όπως αναφέρει το POLITICO, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τραμπ, απείλησε την ΕΕ πως ότι αν δεν θέλει να αντιμετωπίσει εξοντωτικούς δασμούς στο εμπόριο, «το μόνο πράγμα που μπορεί να κάνει γρήγορα είναι να αγοράσει το πετρέλαιο και το φυσικό μας αέριο».
Οι κανόνες της ΕΕ για το μεθάνιο
Ο κανονισμός της ΕΕ για το μεθάνιο, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ τον Αύγουστο του 2024, αποσκοπεί στην αντιμετώπιση του μεθανίου – ενός ισχυρού αερίου του θερμοκηπίου που παγιδεύει 84 φορές περισσότερη θερμότητα από ό,τι το διοξείδιο του άνθρακα σε διάστημα 20 ετών. Οι κανόνες αυτοί απαιτούν από τους εισαγωγείς να αναφέρουν λεπτομερή στοιχεία για τις εκπομπές μεθανίου από την παραγωγή ορυκτών καυσίμων που εισέρχονται στο μπλοκ, με την ετήσια υποβολή εκθέσεων να αρχίζει τον Μάιο του 2025. Μέχρι το 2027, τα εισαγόμενα καύσιμα πρέπει να συμμορφώνονται με ένα αυστηρό όριο έντασης μεθανίου, διαφορετικά οι εταιρείες θα αντιμετωπίζουν πρόστιμα που θα φτάνουν έως και το 20% του ετήσιου κύκλου εργασιών τους.
Ο κανονισμός, που αναπτύχθηκε σε συνεργασία με την κυβέρνηση Μπάιντεν, ευθυγραμμίζεται με τους ευρύτερους κλιματικούς στόχους της ΕΕ. Ωστόσο, οι αυστηρές απαιτήσεις του προκαλούν ανησυχία στον τομέα του LNG. Εμπειρογνώμονες του κλάδου προειδοποιούν ότι οι κανόνες είναι ασαφείς και δύσκολα εφαρμόσιμοι, ιδίως καθώς απαιτούν δεδομένα μεθανίου σε επίπεδο παραγωγού. Αυτό είναι προβληματικό για το LNG, το οποίο συχνά προμηθεύεται από συγχωνευμένα δίκτυα φυσικού αερίου, γεγονός που καθιστά σχεδόν αδύνατο τον εντοπισμό του σε συγκεκριμένες γεωτρήσεις.
Ο πρόεδρος Τραμπ έχει επικρίνει τους εν λόγω κανονισμούς, υποσχόμενος να δώσει προτεραιότητα στην παραγωγή ενέργειας στις ΗΠΑ και να ανατρέψει τα περιβαλλοντικά μέτρα που θεωρεί ότι πλήττουν την αμερικανική οικονομία. Με την ανάληψη των καθηκόντων του, ανακάλεσε περιβαλλοντικούς κανονισμούς της εποχής Μπάιντεν και ξεκίνησε την ανατροπή των κανονισμών για το μεθάνιο και το διοξείδιο του άνθρακα, ευθυγραμμιζόμενος με την υπόσχεσή του να ενισχύσει την παραγωγή ορυκτών καυσίμων.
Ποια είναι η λύση
Για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, μια πιθανή λύση που προτείνεται από ειδικούς στον τομέα είναι η εφαρμογή ενός συστήματος «πιστοποιητικού προέλευσης». Το σύστημα αυτό θα ήταν παρόμοιο με τη μέθοδο πιστοποίησης του τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως τα πιστοποιητικά ανανεώσιμης ενέργειας (REC). Στο πλαίσιο αυτού του συστήματος, το LNG από μια μεικτή πηγή φυσικού αερίου θα μπορούσε ακόμη να παρακολουθείται και να επαληθεύεται ότι συμμορφώνεται με τους κανονισμούς, εφόσον οι συνολικές εκπομπές είναι ισορροπημένες και επιβεβαιώνονται εντός της ίδιας περιοχής. Αυτό θα επέτρεπε στο LNG να θεωρείται συμβατό ακόμη και αν προέρχεται από πολλαπλές πηγές, εφόσον οι συνολικές εκπομπές πληρούν τα απαιτούμενα πρότυπα.
Ευρύτερες επιπτώσεις για την ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ
Ενώ ο κανονισμός της ΕΕ για το μεθάνιο αποτελεί βασικό σημείο ανησυχίας, δεν είναι η μόνη περιβαλλοντική πολιτική που προκαλεί ανησυχία στον τομέα του LNG. Μια άλλη νέα δέσμη περιβαλλοντικών κανόνων της ΕΕ, η οποία επιβάλλει κυρώσεις σε εταιρείες που δεν πληρούν αυστηρά κριτήρια σχετικά με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα εργασιακά πρότυπα, έχει προκαλέσει συναγερμό στους εξαγωγείς LNG, ιδίως στο Κατάρ. Στα τέλη του 2022, το Κατάρ προειδοποίησε ότι θα μπορούσε να σταματήσει την προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου στην ΕΕ εάν το μπλοκ επιβάλει αυστηρά αυτούς τους κανονισμούς, γεγονός που θα δημιουργούσε περαιτέρω προκλήσεις για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Οι ηγέτες του κλάδου προειδοποιούν ότι τα υπερβολικά αυστηρά περιβαλλοντικά πρότυπα θα μπορούσαν να γυρίσουν μπούμερανγκ.. Η Μαρία Ρίτα Γκάλι, διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ, τόνισε τη σημασία της εξισορρόπησης των περιβαλλοντικών δεσμεύσεων με την ανάγκη για ενεργειακή ασφάλεια. Η ίδια προειδοποίησε ότι η ΕΕ πρέπει να προσέξει να μην εισάγει υπερβολικά πολλά εμπόδια για τους προμηθευτές υγροποιημένου φυσικού αερίου, καθώς αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε ελλείψεις στο μέλλον, σύμφωνα με τους Financial Times. Ο κίνδυνος ελλείψεων εφοδιασμού είναι ιδιαίτερα επίκαιρος, δεδομένου του σημερινού γεωπολιτικού κλίματος, όπου η ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από το LNG έχει αυξηθεί μόνο τα τελευταία χρόνια, ιδίως μετά τις διαταραχές στον παραδοσιακό ενεργειακό εφοδιασμό από τη Ρωσία.
ΕΕ: Εξετάζει κυρώσεις κατά του ρωσικού LNG
Η κατάσταση αυτή γίνεται ακόμη πιο κρίσιμη καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει το ενδεχόμενο σταδιακής διακοπής των ρωσικών εισαγωγών LNG στο πλαίσιο της 16ης δέσμης κυρώσεων που επιβάλλει ως απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αν και ορισμένα κράτη της ΕΕ έχουν ζητήσει την πλήρη απαγόρευση, άλλα είναι επιφυλακτικά ως προς τις πιθανές επιπτώσεις στην ενεργειακή ασφάλεια. Παρά τις ανησυχίες αυτές, η ΕΕ κλίνει προς ένα μείγμα κυρώσεων και ρυθμιστικών μέτρων για τον περιορισμό των ρωσικών εξαγωγών LNG, γεγονός που μπορεί να προσθέσει περαιτέρω προκλήσεις στις ευρωπαϊκές αλυσίδες εφοδιασμού. Η πιθανή απόσυρση του ρωσικού LNG, μαζί με τις προκλήσεις που θέτουν οι νέοι κανονισμοί για το μεθάνιο, θα μπορούσαν να επιδεινώσουν την ενεργειακή ανασφάλεια, ιδίως καθώς οι εισαγωγές LNG από τη Ρωσία έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ το περασμένο έτος. Αυτή η περίπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ των κλιματικών στόχων, της ενεργειακής ασφάλειας και των γεωπολιτικών παραγόντων αναδεικνύει τη λεπτή ισορροπία που πρέπει να επιτύχει η ΕΕ για να εξασφαλίσει αξιόπιστο ενεργειακό εφοδιασμό και ταυτόχρονα να επιτύχει τους περιβαλλοντικούς της στόχους.
Διαβάστε ακόμη
