Μεγάλη αναστάτωση στην Σλοβακία (την ίδια ώρα που η ΕΕ κράτησε σιωπηρή στάση) η αιφνιδιαστική επίσκεψη του πρωθυπουργού της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στο Κρεμλίνο την περασμένη Κυριακή (22.12.24).

Η επίσκεψη αυτή λίγες μέρες πριν τη λήξη των συμβολαίων μεταφοράς του ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας (σ.σ. 31 Δεκεμβρίου 2024), κάτι που προκαλεί αγωνία στις χώρες, οι οποίες είναι ακόμα εξαρτημένες από το συγκεκριμένο ενεργειακό προϊόν.

Πολιτικοί της αντιπολίτευσης στη Σλοβακία κατηγόρησαν τον Φίτσο ότι πρόδωσε τη χώρα του με το ταξίδι του στη Μόσχα – το πρώτο από επίσημο εκπρόσωπο της Σλοβακικής Δημοκρατίας μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πριν από σχεδόν τρία χρόνια.

Σύμφωνα με τις δύο πλευρές, οι συνομιλίες με τον Πούτιν επικεντρώθηκαν στις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου στη Σλοβακία, η οποία είναι μέλος τόσο του ΝΑΤΟ όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 2004.
Σε αντίθεση με τον νότιο γείτονά της, την Ουγγαρία, η Σλοβακία έχει υποστηρίξει μέχρι στιγμής όλες ανεξαιρέτως τις ενισχύσεις της ΕΕ για την Ουκρανία και τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Σε εντυπωσιακή αντίθεση με αυτό, ο αριστερός λαϊκιστής Φίτσο έχει επανειλημμένα προσελκύσει την προσοχή επικρίνοντας δημοσίως την πολιτική της ΕΕ και του ΝΑΤΟ για την Ουκρανία. Το υπόβαθρο της επίσκεψής του στη Μόσχα είναι ότι οι ρωσικές προμήθειες φυσικού αερίου στη Σλοβακία θα σταματήσουν στο τέλος του έτους, καθώς η Ουκρανία δεν θα επιτρέπει πλέον τη διέλευση μέσω του εδάφους της.

Κρέλιγκ: «Ο Φίτσο είναι ντροπή για τη Σλοβακία»

Η σλοβακική αντιπολίτευση αντέδρασε με αγανάκτηση στη συνάντηση στο Κρεμλίνο. «Ο πρωθυπουργός θα πρέπει να συζητήσει στο Κίεβο τη διαμετακόμιση φυσικού αερίου για τη Σλοβακία», δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων TASR ο Mίκαελ Σιμέκα (Michal Simecka), ηγέτης του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης.

Η επίσκεψη του Φίτσο στον Πούτιν ήταν «ψεύτικο θέατρο για τους ψηφοφόρους του», δήλωσε ο ηγέτης του φιλελεύθερου Προοδευτικού Κόμματος της Σλοβακίας (PS). «Με τον τρόπο αυτό, προδίδει την ίδια του τη χώρα και μας οδηγεί βήμα προς βήμα μακριά από την Ευρώπη».

Ο Μπράνισλαβ Κρέλιγκ (Branislav Gröhling), ηγέτης του μικρότερου φιλελεύθερου κόμματος της αντιπολίτευσης Ελευθερία και Αλληλεγγύη (SaS), διατύπωσε την κριτική του ακόμη πιο σκληρά: «Ο Ρόμπερτ Φίτσο είναι ντροπή για τη Σλοβακία. Δεν συμπεριφέρεται ως επικεφαλής της κυβέρνησης μιας κυρίαρχης χώρας, αλλά ως κοινός συνεργάτης». Ο Φίτσο δεν μιλάει για ολόκληρο το σλοβακικό έθνος, τόνισε ο Κρέλιγκ.

Οι επισκέψεις Ευρωπαίων ηγετών στη Μόσχα έχουν γίνει σπάνιες από τότε που άρχισε ο πόλεμος πριν από σχεδόν τρία χρόνια, σημειώνει η Handelsblatt.

Όταν ο καγκελάριος της Αυστρίας Καρλ Νεχάμερ έγινε ο πρώτος δυτικός αρχηγός κυβέρνησης που συναντήθηκε με τον Πούτιν στη Μόσχα, λίγες εβδομάδες μετά την επίθεση στην Ουκρανία, δέχθηκε καυστική κριτική. Η μη εξουσιοδοτημένη επίσκεψη του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν στον ηγέτη του Κρεμλίνου τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους ήταν εξίσου αντιδημοφιλής στους συναδέλφους του στην ΕΕ, αλλά αποτέλεσε μικρότερη έκπληξη, δεδομένων των φημισμένων στενών επαφών του με τη Μόσχα.

Η Σλοβακία απειλείται με κρίση φυσικού αερίου

Τις ημέρες που προηγήθηκαν της συνάντησής του με τον Πούτιν, ο Φίτσο είχε προσπαθήσει μάταια στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες και αλλού να αποτρέψει τον τερματισμό της διέλευσης του ρωσικού φυσικού αερίου προς τη Σλοβακία που είχε ανακοινώσει η Ουκρανία.

Τόνισε ότι αυτό απειλούσε τη χώρα του με σοβαρή κρίση, διότι εξαρτιόταν πλήρως από το ρωσικό φυσικό αέριο και δεν είχε σχεδόν καμία εναλλακτική λύση.

Ως εκ τούτου, η Σλοβακία είχε εξουσιοδοτηθεί από την ΕΕ να συνεχίσει να αγοράζει ρωσικό φυσικό αέριο. Ωστόσο, αυτή η άδεια της ΕΕ είναι ουσιαστικά άνευ αξίας για τη χώρα, καθώς η Ουκρανία δεν θα επιτρέπει πλέον τη διαμετακόμιση φυσικού αερίου από την αλλαγή του έτους.

Κατά την πιο πρόσφατη σύνοδο κορυφής της ΕΕ, υπήρξε λοιπόν ανταλλαγή «βολών» μεταξύ του Φίτσο και του Ουκρανού προέδρου Βλαντιμίρ Ζελένσκι (Volodymyr Zelenskyi), την οποία επιβεβαίωσαν και οι δύο πολιτικοί. Ο Ζελένσκι εξήγησε ότι ενώ η Σλοβακία είχε μόνο οικονομικά προβλήματα, στη χώρα του πεθαίνουν καθημερινά άνθρωποι.

Ο πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ, Aντόνιο Κόστα (António Costa) είχε ενημερωθεί για το ταξίδι του Φίτσο στη Μόσχα, σύμφωνα με κύκλους της ΕΕ το βράδυ της Κυριακής 22 Δεκεμβρίου.

Είναι αμφίβολο αν ήταν σύμφωνος με αυτό. Δεν υπήρξε επίσημη τελική δήλωση μετά τη συνάντηση στο Κρεμλίνο. Η ρωσική πλευρά παρέμεινε σιωπηλή σχετικά με το περιεχόμενο της συνάντησης, αφού προηγουμένως είχε υπαινιχθεί μόνο την προμήθεια φυσικού αερίου ως πιθανό θέμα.

Ο Φίτσο υπερασπίζεται την επίσκεψη στον Πούτιν

Ο Φίτσο δημοσίευσε στη συνέχεια μια δήλωση στο Facebook, συνοδευόμενη από μια φωτογραφία του ίδιου και του Πούτιν. Ανέφερε πως είχε ενημερώσει τους ανώτατους εκπροσώπους της ΕΕ για το ταξίδι του την Παρασκευή, έγραψε ο Σλοβάκος.

Αυτό ήταν μια αντίδραση στην ανακοινωθείσα διακοπή της διαμετακόμισης φυσικού αερίου και στην έκκληση του Ζελένσκι για κυρώσεις κατά του ρωσικού πυρηνικού προγράμματος, το οποίο το Κίεβο χρησιμοποιεί επίσης για να θέσει σε κίνδυνο την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στους σλοβακικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Συνομίλησε επίσης με τον Πούτιν για τη στρατιωτική κατάσταση στην Ουκρανία και την πιθανότητα ειρηνικού τερματισμού του πολέμου στο εγγύς μέλλον.

Όσον αφορά την πολιτική για την Ουκρανία, υπάρχουν μερικές φορές μεγάλες διαφορές απόψεων μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.

Το ίδιο ισχύει και για τις απαιτήσεις του Ζελένσκι από τους δυτικούς συμμάχους. Ο Ουκρανός πρόεδρος έχει επανειλημμένα επικρίνει τη διστακτική στάση της γερμανικής κυβέρνησης και πρόσφατα επέκρινε τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς επειδή μίλησε τηλεφωνικά με τον Πούτιν παρά τη θέλησή του. Δημόσια, εξέφρασε επανειλημμένα την έλλειψη κατανόησης για την άρνηση του καγκελαρίου να προμηθεύσει πυραύλους κρουζ Taurus στην Ουκρανία.

Διαβάστε ακόμη