«Ανεβάζει ταχύτητα» η Βουλγαρία στην προσπάθειά της να αποκτήσει παραγωγή φυσικού αερίου εντός των ορίων της υφαλοκρηπίδας της στη Μαύρη Θάλασσα. Τελευταία εξέλιξη σε αυτήν την προσπάθεια ήταν η χορήγηση άδειας στη Shell Exploration and Production, θυγατρική της Shell, για έρευνες υδρογονανθράκων στο τεμάχιο 1-26 Χαν Τέρβελ. Η είδηση αυτή έγινε γνωστή από τον υπουργό Ενέργειας της Βουλγαρίας, Βλαντιμίρ Μαλίνοφ. Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου να ανοίξει τη διαδικασία για την άδεια έρευνας ελήφθη αρχικά τον Αύγουστο του 2023, ενώ ο επίσημος διαγωνισμός ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2024.

Η Shell επιλέχθηκε ως νικήτρια με βάση το προτεινόμενο πρόγραμμα εργασιών και επενδύσεων, τη χρηματοδότηση που διέθεσε για την προστασία του περιβάλλοντος και την εκπαίδευση, καθώς και το μπόνους υπογραφής που προσέφερε στο κράτος για την πενταετή περίοδο έρευνας. Επιπλέον, η εταιρεία θα καταβάλει ετήσιο τέλος περιοχής. Το πρόγραμμα εργασιών της Shell περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα γεωλογικών και γεωφυσικών δραστηριοτήτων, όπως η διεξαγωγή νέων τρισδιάστατων σεισμικών ερευνών, η επεξεργασία και ερμηνεία των σεισμικών δεδομένων, η αξιολόγηση του δυναμικού της περιοχής και άλλα.

Η είσοδος του Ισραήλ στη Μαύρη Θάλασσα

Επιπλέον, πρόσφατα υπήρξαν εξελίξεις και στο βουλγαρικό τεμάχιο 1-21 Χαν Ασπαρούχ. Το συγκεκριμένο τεμάχιο διαχειριζόταν μέχρι πρότινος κατά 100% η OMV Petrom, η θυγατρική του αυστριακού ομίλου OMV στη Ρουμανία. Ωστόσο, μέσα στον Νοέμβριο ανακοινώθηκε πως η OMV Petrom υπέγραψε συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας με τη NewMed Energy Balkan, θυγατρική της NewMed Energy που έχει έδρα το Ισραήλ, για την προώθηση ερευνητικών δραστηριοτήτων για υδρογονάνθρακες στο βουλγαρικό τεμάχιο 1-21 Χαν Ασπαρούχ στη Μαύρη Θάλασσα. Σύμφωνα με τη συμφωνία, η OMV Petrom θα μεταβιβάσει μερίδιο 50% στο έργο στη NewMed Energy Balkan, διατηρώντας τον ρόλο της, ωστόσο, ως διαχειριστής του έργου. Αυτή η εξέλιξη σηματοδοτεί αφενός την «είσοδο» του Ισραήλ στα κοιτάσματα φυσικού αερίου της Μαύρης Θάλασσας και αφετέρου την εκ νέου ώθηση του εν λόγω τεμαχίου.

Επισημαίνεται πως η διαδικασία για αξιοποίηση του τεμαχίου Χαν Ασπαρούχ ξεκίνησε το 2012. Η άδεια για έρευνες έχει παραταθεί αρκετές φορές, ωστόσο, αν και έχουν γίνει έρευνες, η εμπορική παραγωγή δεν έχει ακόμη ξεκινήσει λόγω γεωλογικών και οικονομικών προκλήσεων. Στο παρελθόν, μαζί με την OMV Petrov, συμμετείχαν στις διεργασίες του Χαν Ασπαρούχ οι εταιρείες Repsol και TotalEnergies, αλλά στην πορεία αποχώρησαν.

Με αφορμή την είσοδο της NewMed Energy στο έργο, ο Κριστιάν Χουμπάτι, μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ρουμανικής OMV Petrom, δήλωσε: «Η Βουλγαρία, λόγω της γεωγραφικής εγγύτητας και των γεωλογικών ομοιοτήτων με τη Ρουμανία, αποτελεί φυσική επέκταση των υπεράκτιων δραστηριοτήτων μας. Η εμπειρία μας στη διαχείριση έργων σε ρηχά και βαθιά νερά της Μαύρης Θάλασσας μας δίνει τη δυνατότητα να συμβάλλουμε αποφασιστικά στη διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας στη Βουλγαρία και την περιοχή.

Οι δραστηριότητες της Ρουμανίας

Ως προς τη Ρουμανία, αξίζει να σημειωθεί πως αποτελεί τη μεγαλύτερη παραγωγό φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με παραγωγή 2,3 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων το δεύτερο τρίμηνο του 2024. Μάλιστα, το 2023 η OMV Petrom αποφάσισε πως θα αναπτύξει το έργο φυσικού αερίου “Neptun Deep” στη Μαύρη Θάλασσα και αναμένει να ξεκινήσει την παραγωγή του το 2027. Το έργο το αναπτύσσει από κοινού με την κρατική εταιρεία φυσικού αερίου της Ρουμανίας, Romgaz. Όπως αναφέρει το Reuters, το Neptun Deep είναι ένα από τα σημαντικότερα κοιτάσματα φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο πιθανολογείται πως περιέχει ανακτήσιμους όγκους περίπου 100 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου. Οι συζητήσεις για αξιοποίηση του είχαν επίσης ξεκινήσει το 2012, ωστόσο η απόφαση για την τελική επένδυση καθυστέρησε αρκετές φορές από τότε, λόγω διαφόρων καθυστερήσεων.

Παράλληλα, επισημαίνεται πως στο ρουμανικό τμήμα της Μαύρης Θάλασσας εμπλέκεται και η Black Sea Oil & Gas (BSOG), όπου ελέγχεται από την αμερικανική ιδιωτική εταιρεία Carlyle Group, η οποία φέτος εξαγόρασε τις δραστηριότητες της Energean σε Αίγυπτο, Ιταλία και Κροατία. Το 2022, η BSOG ξεκίνησε την πρώτη υποθαλάσσια παραγωγή αερίου της Ρουμανίας εδώ και τρεις δεκαετίες, εξάγοντας 1 δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα αερίου ετησίως, ή περίπου το 10% της κατανάλωσης της χώρας, αναφέρει το ίδιο δημοσίευμα του Reuters. Παρ’ όλα αυτά, μέχρι στιγμής, η ρουμανική παραγωγή φυσικού αερίου αφορά κατά κύριο λόγο σε onshore κοιτάσματα, σε περιοχές όπως η Τρανσυλβανία και τα Καρπάθια Όρη. Η Βουλγαρία δεν έχει ξεκινήσει ακόμη την παραγωγή φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα.

Ποια είναι η κατάσταση στην Ελλάδα

Ως προς τις εγχώριες εξελίξεις σε σχέση με την προσπάθεια της χώρας για παραγωγή φυσικού αερίου, σε αναμονή βρίσκεται η ΕΔΕΥΕΠ και η κυβέρνηση ως προς την απόφαση της Exxon Mobil για διερευνητική γεώτρηση στα θαλάσσια οικόπεδα της Κρήτης, δηλαδή στο οικόπεδο νοτιοδυτικά και δυτικά του νησιού. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα δεδομένα, αυτό αναμένεται να συμβεί έως την άνοιξη του 2025. Από την άλλη πλευρά, σε αδιέξοδο φαίνεται να οδηγείται η αξιοποίηση του οικοπέδου των Ιωαννίνων από την Energean, μετά από προσφυγές στο ΣτΕ και δικαστική διαμάχη που καθυστέρησε σημαντικά τα χρονοδιαγράμματα.

Τέλος, ως προς τα θαλάσσια τεμάχια στο Ιόνιο πέλαγος, μέχρι τον Μάρτιο του 2025 πρόκειται να έχουν γίνει γνωστά τα δεδομένα, σε σχέση με την ερευνητική γεώτρηση στο «μπλοκ 2», το οποίο έχουν αναλάβει οι Energean και Helleniq Energy, ενώ και οι δύο εταιρείες βρίσκονται σε διαδικασία αναζήτησης εταίρων για τις παραχωρήσεις που έχουν στην περιοχή. Αξίζει να αναφερθεί, πως τον Απρίλιο του 2024, η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, μιλώντας σε πάνελ στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, είχε δηλώσει πως «θέλω να πιστεύω θα είναι σε θέση οι επιχειρήσεις να προχωρήσουν στη λήψη απόφασης ερευνητικών γεωτρήσεων το 2025, με στόχο οι πρώτες γεωτρήσεις να γίνουν κάπου εντός του 2026».

Οι περιοχές που έχουν παραχωρηθεί για έρευνες υδρογονανθράκων © ΕΔΕΥΕΠ

Διαβάστε ακόμη