Δεν πρόλαβε να «στεγνώσει το μελάνι» από τη συμφωνία που υπέγραψε ο όμιλος Κοπελούζου με την κρατική εταιρεία φυσικού αερίου της Αιγύπτου EGAS για εξαγωγές αιγυπτιακού LNG προς την Ανατολική Ευρώπη μέσω Ελλάδος και είδαν το φως της δημοσιότητας πληροφορίες ότι το Ισραήλ ετοιμάζεται για τις πρώτες πωλήσεις φυσικού αερίου στην Ευρώπη, μέσω συμφωνίας με την Κύπρο για πωλήσεις ποσοτήτων που παράγονται από τα κοιτάσματα Karish και Tanin που διαχειρίζεται η Energean.
«Νο comment» ήταν η απάντηση αρμόδιων πηγών της Energean που κλήθηκαν από το energygame.gr να σχολιάσουν το δημοσίευμα της ιστοσελίδας S&P Global σύμφωνα με το οποίο Ισραήλ και Κύπρος είναι κοντά στην υπογραφή συμφωνίας για προμήθεια ισραηλινού φυσικού αερίου -από τα κοιτάσματα της Energean- προς τη Κύπρο μέσω αγωγού. «Τα Υπουργεία Ενέργειας των δυο χωρών βρίσκονται σε συνομιλίες για θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος που περιλαμβάνουν και πιθανή συνεργασία» ήταν η επίσημη τοποθέτηση εκπροσώπου του Υπουργείου Ενέργειας και Υποδομών του Ισραήλ, σε συνέχεια δημοσιεύματος της ιστοσελίδας ynet.com που υποστήριζε ότι βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις για την σύναψη 10ετούς συμβολαίου, ύψους 1,5 δις. ευρώ.
Ο εξαγωγικός προσανατολισμός της Energean
Η Energean έχει υποβάλλει αίτημα για άδεια εξαγωγών φυσικού αερίου προς την Κύπρο και είχε προτείνει στο παρελθόν τη λύση αγωγού μεταξύ Ισραήλ και Κύπρου. Το φυσικό αέριο που παράγει στην παρούσα φάση η εισηγμένη στα Χρηματιστήρια του Λονδίνου και του Τελ Αβίβ εταιρεία από τα κοιτάσματα Karish και Tanin που βρίσκονται σε παραγωγική λειτουργία (μέσα στο καλοκαίρι αυτό το δρόμο ακολούθησε και το κοίτασμα Κatlan) κατευθύνονται στο Ισραήλ για εγχώρια χρήση. Ωστόσο, η εταιρεία ουδέποτε έκρυψε ότι στοχεύει σε εξαγωγές στο εξωτερικό, με την Κύπρο να έχει μπει εδώ και καιρό στο «ραντάρ» της Energean, μαζί με το σενάριο της μεταφοράς φυσικού αερίου μέσω αγωγού. Σημειώνεται ότι παλαιότερο σχέδιο για ανάπτυξη FNLG στο Βασιλικό έχει «μπει στο συρτάρι», καθώς οι ποσότητες που απαιτούνται για την κάλυψη των αναγκών της Κύπρου είναι μικρές και δεν δικαιολογούν την επένδυση σε ένα τόσο μεγάλο έργο υποδομής.
Σύμφωνα με τον S&P Global, το Ισραήλ είναι σημαντικός παραγωγός φυσικού αερίου με εξαγωγές προς την Αίγυπτο και την Ιορδανία. Η παραγωγή της χώρας ανήλθε στο επίπεδο ρεκόρ των 24,7 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) το 2023, σύμφωνα με στοιχεία του ισραηλινού Υπουργείου Ενέργειας που δημοσιεύθηκαν τον περασμένο Μάιο. Το κοίτασμα Karish που εισήλθε σε παραγωγική λειτουργία τον Οκτώβριο του 2022, παρήγαγε 2,77 bcm την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2024 , σε σύγκριση με 1,97 bcm κατά την ίδια περίοδο πέρυσι. Τα άλλα κοιτάσματα φυσικού αερίου της χώρας είναι το Λεβιάθαν που άρχισε να λειτουργεί το 2019, και το Ταμάρ με έναρξη λειτουργίας το 2013
Τι σημαίνει το deal του Ομίλου Κοπελούζου με EGAS
Εκτός από το Ισραήλ, νέους «δρόμους» προς την Ευρώπη -και δη την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη- που περνούν μέσα από την αξιοποίηση του FSRU της Αλεξανδρούπολης (ενισχύοντας περαιτέρω τον κρίσιμο ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολική Μεσογείου) αναζητεί και η Αίγυπτος. Αυτή είναι η «δεύτερη ανάγνωση» του deal που υπεγράφη τη Δευτέρα 14 Οκτωβρίου στο Κάιρο, μεταξύ του Ομίλου Κοπελούζου και της EGAS, η οποία προετοιμαζόταν αθόρυβα, αλλά συστηματικά εδώ και μήνες και έχει ως αντικείμενο τη δημιουργία κοινοπραξίας μεταξύ των δυο ομίλων. Ο σχεδιασμός προβλέπει ότι η κοινοπραξία θα δραστηριοποιείται στη μεταφορά LNG προς την Ελλάδα, την επανεριοποίηση του LNG στο FSRU της Αλεξανδρούπολης και από εκεί την εξαγωγή ποσοτήτων στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.
Η συμφωνία αντανακλά τη στρατηγική της Αιγύπτου να ενισχύσει τη θέση της ως περιφερειακού ενεργειακού κόμβου μέσω εξαγωγών LNG προς άλλες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, δια των Τερματικών Σταθμών που διαθέτει σε Ιντκου και Νταμιέτα. Στρατηγική που τα τελευταία χρόνια ωστόσο έχει προσκρούσει σε σκοπέλους, καθώς η εγχώρια παραγωγή υποχώρησε εν μέσω οικονομικών προβλημάτων, με αποτέλεσμα η Αίγυπτος στην παρούσα φάση να καταφεύγει σε εισαγωγές φυσικού αερίου – κυρίως από το Ισραήλ- για να καλύψει την εσωτερική ζήτηση.
Στη μεγάλη -και μακροπρόθεσμη- εικόνα, το Κάιρο θεωρεί ότι οι ελληνικές υποδομές φυσικού αερίου (Ρεβυθούσα, Αλεξανδρούπολη) θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως ενδιάμεσος σταθμός μεταφοράς του αερίου της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη, αυξάνοντας τις εισαγωγές LNG από την περιοχή.
To «first gas» της Κύπρου
Την ίδια στιγμή, και η Κύπρος εντείνει τις προσπάθειές της να μπει στο «παιχνίδι» του φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, με τον Υπουργό Ενέργειας Γιώργο Παπαναστασίου να προβλέπει ότι το “first gas” της Κύπρου θα προέλθει από το κοίτασμα «Κρόνος» στο μπλοκ 6. Τοποθέτησε χρονικά την εξέλιξη αυτή το 2027, επισημαίνοντας ότι το φυσικό αέριο θα μεταφερθεί στην Αίγυπτο για υγροποίηση και από εκεί θα εξαχθεί στις διεθνείς αγορές. Όπως ανέφερε στη συνέντευξή του στη «Καθημερινή της Κύπρου» ο κ. Παπαναστασίου, η ιταλική ΕΝΙ που είναι ο Operator του «Κρόνου» αναμένεται να παραδώσει το σχέδιο ανάπτυξης και παραγωγής, προς το τέλος του έτους. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι απαιτείται αγωγός περίπου 60 χιλιομέτρων από το «Κρόνος» -που μπορεί να γίνει πολύ σύντομα, όπως είπε- για να συνδεθεί με υφιστάμενες υποδομές της ΕΝΙ που καταλήγουν στην Αίγυπτο. Η απόσταση είναι σχετικά μικρή λόγω του κοιτάσματος «Ζορ» που βρίσκεται νότια του «Κρόνος».
Διαβάστε ακόμη
