Στον απόηχο των ζυμώσεων επί αθηναϊκού εδάφους τις προηγούμενες ημέρες για την περαιτέρω απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο και την προώθηση του project του Κάθετου Διαδρόμου (όπου πρωταγωνιστούν τα Τέρμιναλ της Ρεβυθούσας και της Αλεξανδρούπολης), η Τουρκία μπαίνει «σφήνα» στους σχεδιασμούς αυτούς, διατρανώνοντας την πρόθεσή της να αυξήσει τις ροές φυσικού αερίου από το έδαφός της προς την Ευρώπη. Κάτι που υπονοεί -κι ας μην ομολογείται ευθέως- αυξημένες ροές ρωσικού αερίου μέσω του Turkstream που είναι η βασική όδευση για το ρωσικό αέριο αγωγών που φτάνει στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη μέσω Βουλγαρίας.
Πράγματι, κατά την παρέμβασή του σε συνέδριο που διοργάνωσε στην Κωνσταντινούπολη το αμερικανικό think tank Atlantic Council –με τη συμμετοχή και του υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιου για θέματα ενέργειας, Τζέφρι Πάιατ- ο Υπουργός Ενέργειας και Ορυκτών Πόρων της Τουρκίας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ, σύμφωνα με τα όσα μεταδίδουν τουρκικά ΜΜΕ, υπογράμμισε την βούληση της χώρας για αύξηση της χωρητικότητας στους αγωγούς φυσικού αερίου που συνδέουν τη γειτονική χώρα με τη Βουλγαρία και την Ελλάδα, προκειμένου να «συμβάλλει στην διαφοροποίηση πηγών και οδεύσεων και την ασφάλεια εφοδιασμού της Νοτιοανατολικής Ευρώπης». Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Μπαϊρακτάρ αναφέρθηκε στις συμφωνίες προμήθειας αερίου που έχει υπογράψει η Τουρκία με Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία και Σερβία
Ο ρόλος του αγωγού TurkStream
Παρότι μέσα από το σύστημα αγωγών της Τουρκίας ρέει –κυρίως μέσω Βουλγαρίας- και αέριο από άλλες πηγές, μεταξύ των οποίων και LNG που φτάνει στα τερματικά της κρατικής εταιρείας φυσικού αερίου Botas, σε συνέχεια των μακροπρόθεσμων συμβολαίων που υπέγραψε πρόσφατα με εταιρείες όπως η γαλλική Total Energies και η αμερικανική Shell, εντούτοις αποτελεί κοινό μυστικό ότι μέσω Τουρκίας ρέουν προς την Ευρώπη και μεγάλες ποσότητες ρωσικού αερίου αγωγών, που ναρκοθετούν εν τοις πράγμασι το αφήγημα της ΕΕ περί «διαφοροποίησης πηγών και οδεύσεων» και πλήρους απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο έως το 2027. Μάλιστα, οι δηλώσεις του κ. Μπαϊρακτάρ συνέπεσαν με τις δηλώσεις του Υπουργού Εξωτερικών της Ουγγαρίας Πέτερ Σιγιάρτο ότι ο αγωγός TurkStream θα μπορούσε να βοηθήσει την Ευρώπη να αντιμετωπίσει το κενό στην προσφορά αερίου που θα προκύψει από το τέλος της συμφωνίας διαμετακόμισης ρωσικού αερίου μέσω Ουκρανίας στο τέλος του έτους, μια όδευση από την οποία προμηθεύονται αέριο η Σλοβακία, η Αυστρία και η Μολδαβία. Ο κ. Σιγιάρτο, ΥΠΕΞ της χώρας που έχει την προεδρία της ΕΕ για αυτό το εξάμηνο, έδωσε το παρών στο International Gas Forum στην Αγία Πετρούπολη, στο περιθώριο του οποίου –όπως δήλωσε- θα υπέγραφε συμφωνία με τον επικεφαλής της κρατικής εταιρείας αερίου της Ρωσίας Gazprom, Αλεξέι Μίλερ, για την αύξηση των ποσοτήτων ρωσικού αερίου που προμηθεύεται μέσω TurkStream. Λίγες ημέρες πριν, Ούγγροι αξιωματούχοι από την Αθήνα συζητούσαν για τον Κάθετο Διάδρομο Φυσικού Αερίου (project στο οποίο συμμετέχει ο Διαχειριστής Συστήματος Φυσικού Αερίου της χώρας) και πώς αυτός θα προωθήσει φορτία LNG (εν πολλοίς αμερικανικά) μέσω Ουγγαρίας και Σλοβακίας, έως την Μολδαβία και την Ουκρανία…
Green Tank: Στο 65% οι εισαγωγές ρωσικού αερίου στην Ελλάδα για το Σεπτέμβριο
H αντίφαση μεταξύ των συζητήσεων για απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο και της πραγματικότητας –που δείχνει ότι αυτό κυριαρχεί στο μείγμα των εισαγωγών αερίου σειράς χωρών της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης, της Ελλάδας μη εξαιρουμένης- αποτυπώνεται και σε ανάλυση του Green Tank για τις τάσεις στην κατανάλωση και τις εισαγωγές φυσικού αερίου που στηρίζεται στα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ: Σύμφωνα με αυτή, για το μήνα Σεπτέμβριο οι εισαγωγές ρωσικού αερίου αγωγών στην Ελλάδα μέσω του TurkStream άγγιξε το 65% (64,9%), τρίτο υψηλότερο επίπεδο ιστορικά σε μηνιαίο επίπεδο, με το αζέρικο αέριο να βρίσκεται στη δεύτερη θέση με μερίδιο 22,9% και το LNG –που φτάνει στην Ελλάδα μέσω Ρεβυθούσας και από αυτό το μήνα και μέσω FSRU Αλεξανδρούπολης- να υποχωρεί στην τρίτη θέση με μερίδιο 12,3%, με την αντιστοιχούσα ποσότητα (0,6 TWh) να έχει υποτριπλασιαστεί σε σχέση με το Σεπτέμβριο του 2023. Το ρωσικό αέριο πρωταγωνιστεί –μακράν- στις εισαγωγές και για το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2024, με ποσοστό τουλάχιστον 58,6% του συνόλου (ενδεχομένως και υψηλότερο, καθώς δεν συμπεριλαμβάνονται οι πιθανές εισαγωγές ρωσικού LNG το μήνα που πέρασε). Μια εικόνα που δύσκολα θα αλλάξει όσο το ρωσικό αέριο αγωγών είναι πολύ φθηνότερο σε σχέση με το LNG, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για πολύ μεγάλο discount σε σχέση με την τιμή που διαμορφώνεται στον κόμβο TTF της Ολλανδίας που βρίσκεται λίγο πάνω από τα 40 ευρώ/MWh.
Οι δηλώσεις Πάιατ από Κωνσταντινούπολη
Στις δημόσιες δηλώσεις του από την Κωνσταντινούπολη, ο Τζέφρι Πάιατ απέφυγε επιμελώς να συνδέσει τις ροές ρωσικού αερίου με την Τουρκία. Κατά πληροφορίες, στο ίδιο μήκος κύματος είχε κινηθεί και στις συζητήσεις κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα, κάνοντας λόγο για dumping ρωσικού αερίου μέσα από τη Βουλγαρία. Τόνισε ότι η δυναμικότητα εισαγωγών και επανεριοποίησης LNG της γειτονικής χώρας έχει παίξει «εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στην άνευ προηγουμένου αποσύνδεση της Ευρώπης από το αέριο της Ρωσία και θα συνεχίσει να το πράττει καθώς η δυναμικότητα θα αυξάνεται». Ο κ. Πάιατ είπε επίσης ότι οι μακροπρόθεσμες συμφωνίες της Botas για προμήθεια φυσικού αερίου από Shell και Total –που αφορούν εν πολλοίς σε αμερικανικής προέλευσης LNG- σε συνδυασμό με τη δέσμευση δυναμικότητας από την επίσης αμερικανική Venture Global στο FSRU της Αλεξανδρούπολης είναι ενδεικτικές του αυξημένου ενδιαφέροντος των διεθνών ενεργειακών ομίλων «για αυτή την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης ως κρίσιμου κόμβου διαμετακόμισης ενέργειας», μια θέση που διεκδικούν και η Ελλάδα και η Τουρκία. Ο Αμερικανός ΥΦΥΠΕΞ σημείωσε ακόμα το ρόλο της Τουρκίας ως χώρα διαμετακόμισης του αερίου από την Κασπία που τώρα έρχεται μέσω Αζερμπαϊτζάν, εκφράζοντας την ελπίδα ότι στο εγγύς μέλλον «στο παιχνίδι» θα μπει και το Τουρκμενιστάν, το οποίο έχει επίσης μπει στο ραντάρ των Αμερικανών…
Διαβάστε ακόμη
