Στην Αθήνα ολοκληρώνεται την Τετάρτη 9 Οκτωβρίου το Workshop της Κομισιόν για την αγορά αερίου, στο οποίο έδωσαν το παρόν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και στελέχη εταιρειών του κλάδου. Την πρώτη ημέρα κυριάρχησαν τα μηνύματα για περιφερειακή συνεργασία, την ανάγκη περαιτέρω διαφοροποίησης των πηγών φυσικού αερίου και φυσικά την υλοποίηση του Κάθετου Διαδρόμου. Το στοίχημα της Ελλάδας είναι να αποτελέσει ένα gas hub στην περιοχή, εκμεταλλευόμενη το γεγονός πως ήδη διαθέτει δύο τέρμιναλ σε Αλεξανδρούπολη και Ρεβυθούσα. Το ερώτημα, ωστόσο, είναι πώς θα προχωρήσει ο Κάθετος Διάδρομος και τι εμπόδια υπάρχουν.
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Στις παρεμβάσεις τους, τόσο ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, όσο και η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κα Αλεξάνδρα Σδούκου, στάθηκαν στις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει η Ελλάδα στην κατεύθυνση της διαφοροποίησης των πηγών του φυσικού αερίου της δημιουργία του Κάθετου Διαδρόμου. Τις προσπάθειες της Ελλάδας εξήρε ο υφυπουργός για θέματα ενέργειας του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, κ.Τζέφρι Πάιατ. Ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα επικεντρώθηκε στην παρέμβασή του στην ανάγκη διαφοροποίησης του εφοδιασμού φυσικού αερίου στη Νοτιοανατολική και Κεντρική Ευρώπη και την προώθηση του στόχου για πλήρη αποσύνδεση από τη ρωσική ενέργεια έως το 2027.
Η παρέμβαση Πάιατ
«O Κάθετος Διάδρομος θα βοηθήσει την ΕΕ να συνεχίσει την αξιοσημείωτη απεξάρτησή της από τις μη αξιόπιστες ρωσικές προμήθειες. Διασφαλίζοντας χαμηλές χρεώσεις, οι χώρες του Κάθετου Διαδρόμου μπορούν να αυξήσουν την πρόσβασή τους σε αυξανόμενες προμήθειες από τις ΗΠΑ και άλλες μη ρωσικές πηγές», σημείωσε ο κ. Πάιατ σε ανάρτησή του στο Χ που φαίνεται να παραπέμπει στην αμερικανική θέση ότι η προμήθεια περισσότερων αμερικανικών φορτίων LNG και η δημιουργία περισσότερων υποδομών μπορούν να «ανοίξουν» την αγορά και να κλείσουν την μεγάλη ψαλίδα που καταγράφεται αυτή τη στιγμή στις τιμές μεταξύ του LNG και του ρωσικού αερίου, που εξακολουθεί να πρωταγωνιστεί στο μείγμα των εισαγωγών αερίου πολλών χωρών της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Ο Αμερικανός αξιωματούχος αναφέρθηκε επίσης και στη διμερή συνάντηση που είχε με τον κ. Σκυλακάκη, κατά την οποία ενημερώθηκε για την «ηγετική θέση της Ελλάδας στην ανάπτυξη καθαρής ενέργειας και τις προοπτικές εξαγωγής της και την πρόοδο στις περιφερειακές διασυνδέσεις», μια διατύπωση που φέρεται να περιλαμβάνει και την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου Great Sea Interconnector. Συζητήθηκαν επίσης και αμερικανικές ενεργειακές επενδύσεις και οι τρόποι υποστήριξής τους από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Κάθετος Διάδρομος
Το Workshop επιβεβαίωσε το ενδιαφέρον της αγοράς για την προμήθεια φυσικού αερίου μέσω της πλατφόρμας Aggregate EU. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η συζήτηση για τον Κάθετο Διάδρομο, με το ζητούμενο βέβαια να είναι η στήριξή του από την Ε.Ε. Ένα από τα μηνύματα της πρώτης ημέρας του workshop ήταν το ενδιαφέρον από την Ουκρανία και βέβαια η παρουσία και του υπουργού Ενέργειας της Βουλγαρίας Vladimir Malinov. Να σημειωθεί πως ο υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας είχε συνάντηση και με τον Geoffrey Pyatt, όπου μεταξύ άλλων συζητήθηκε η πρόοδος στην υλοποίηση της πρωτοβουλίας του Κάθετου Διαδρόμου. Επίσης, επεσήμανε πως οι δραστηριότητες για το σχεδιασμό της νέας υποδομής σε βουλγαρικό έδαφος βρίσκονται σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή και η προγραμματισμένη προθεσμία για την υλοποίησή τους είναι το τέλος του 2025, ενώ η πρωτοβουλία σύμφωνα με τον ίδιο βρίσκεται σε άμεση συσχέτιση με τον τερματικό σταθμό LNG στην Αλεξανδρούπολη και την επέκταση της υπόγειας εγκατάστασης αποθήκευσης φυσικού αερίου Chiren της Βουλγαρίας.
Σύμφωνα όμως με αναλυτές, όσο παραμένει πιο φθηνό το ρωσικό φυσικό αέριο, τόσο θα υποσκάπτεται η ανάγκη δημιουργίας του Κάθετου Διαδρόμου. Όπως αναφέρουν στο energygame.gr, ένα από τα ζητήματα που απασχολεί την αγορά είναι το γεγονός πως ο Κάθετος Διάδρομος δεν αποτελεί ενιαία υποδομή, κάτι που σημαίνει για τους traders ξεχωριστές ταρίφες για κάθε εθνικό σκέλος. Ένα άλλο ζήτημα είναι οι αντικρουόμενες στρατηγικές και οι επιδιώξεις της ηγεσίας της Ε.Ε. και βέβαια η ασφάλεια εφοδιασμού που πρέπει, όπως τονίζουν, να εξασφαλίσει η Ευρώπη. Πάντως, οι ζυμώσεις συνεχίζονται και μετά την Αθήνα τα βλέμματα θα στραφούν στη νέα σύσκεψη του CESEC (Διασύνδεση στη Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη/Central East South East Connectivity), στη Βουδαπέστη στις 29 Οκτωβρίου.
Αξίζει τέλος να σημειωθεί πως σε εξέλιξη βρίσκονται διεργασίες στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η Σερβία και η Βόρεια Μακεδονία υπέγραψαν Μνημόνιο Συναντίληψης (MoU) για την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου μήκους 70 χιλιομέτρων με ετήσια χωρητικότητα 1,2 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων.
Διαβάστε ακόμη