Mπορεί οι ηγέτες της Ρωσίας και της Κίνας, Πούτιν και Σι αντίστοιχα, τον περασμένο Ιούλιο, να έδωσαν εντολή στις αρμόδιες εταιρείες των δύο χωρών να συμφωνήσουν σχετικά με τους όρους προμήθειας φυσικού αερίου μέσω του αγωγού Power of Siberia 2 «το συντομότερο δυνατό», αλλά φαίνεται πως υπάρχουν πολλά εμπόδια στο να «τρέξει» το έργο – μαμούθ.
Η κατασκευή του από καιρό προγραμματισμένου αγωγού «Power of Siberia 2» είναι κάτι περισσότερο από ένα έργο κύρους για την ηγεσία της Ρωσίας. Και αυτό γιατί προκειμένου να εξάγει αρκετό φυσικό αέριο μακροπρόθεσμα παρά τις δυτικές κυρώσεις, η Μόσχα θα πρέπει να ολοκληρώσει τον αγωγό φυσικού αερίου προς την Κίνα το συντομότερο δυνατό. Αλλά ένας σημαντικός εταίρος φαίνεται τώρα να στέκεται εμπόδιο. Στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό της Μογγολίας, μέσω της επικράτειας της οποίας θα έπρεπε να τρέξει η γραμμή, το έργο δεν εμφανίζεται πλέον.
Όπως ανέφερε τη Δευτέρα η «South China Morning Post(SCMP)», η μεγαλύτερη αγγλόφωνη καθημερινή εφημερίδα του Χονγκ Κονγκ, η κυβέρνηση συνασπισμού της Μογγολίας δεν έχει συμπεριλάβει το έργο στο λεγόμενο πρόγραμμα δράσης της, το οποίο καθορίζει τον προγραμματισμό μεγάλων έργων στη χώρα μέχρι το 2028.
«Η απόφαση αυτή ερμηνεύεται από πολλούς ως αναβολή του αμφιλεγόμενου έργου, το οποίο θα μπορούσε να προσφέρει μια οικονομική σανίδα σωτηρίας για τη Μόσχα ενόψει των κυρώσεων και του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία», ανέφερε η έκθεση της SCMP.
Ο αγωγός θα πρέπει να έχει μήκος περίπου 2600 χιλιόμετρα, ένα μεγάλο μέρος της διαδρομής θα διέρχεται από το έδαφος της Μογγολίας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το κράτος θα συμμετάσχει επίσης στις διαπραγματεύσεις σχετικά με τα τέλη κατασκευής και διέλευσης.
Πιθανός φόβος δευτερογενών κυρώσεων
Ταυτόχρονα, η Ρωσία εξαρτάται επειγόντως από νέους πελάτες για το φυσικό της αέριο – και επομένως από την Κίνα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι παραδόσεις στην Ευρώπη μειώθηκαν δραστικά μετά την επίθεση στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022: Όταν οι σχέσεις με τη Δύση επιδεινώθηκαν μαζικά, η κρατική εταιρεία Gazprom σταμάτησε όλες τις παραδόσεις στην Ευρώπη το καλοκαίρι του 2022 μέσω του αγωγού Nord Stream 1, ο οποίος εξακολουθούσε να λειτουργεί εκείνη την εποχή. Με αυτόν τον τρόπο, η Ρωσία άσκησε επίσης πίεση στη Γερμανία.
Λίγο αργότερα, οι αγωγοί Nord Stream κατέστησαν άχρηστοι από εκρήξεις. Επιστροφή στο παλιό μοντέλο εξαγωγής φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, το οποίο ήταν εξαιρετικά επικερδές για την Gazprom, είναι επομένως αδύνατη. Η οικονομική πίεση είναι τώρα αντίστοιχα υψηλή. Τον Μάιο, η Gazprom ανέφερε καθαρή ζημία για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες – 6,4 δισεκατομμυρίων ευρώ για το 2023. Η μετοχή έχασε σημαντική αξία και τον Μάιο ο ενεργειακός γίγαντας ακύρωσε το μέρισμα.
Ωστόσο, αμφιβολίες σχετικά με τον αγωγό και τα οφέλη του προκύπτουν και από άλλες πλευρές. Σύμφωνα με τη Ρωσία και τον εμπειρογνώμονα ενέργειας Κρεγκ Κένεντι του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, το έργο δύσκολα θα ήταν επωφελές για την Gazprom, για όλους. Ο Κένεντι γράφει στην πλατφόρμα X ότι η Gazprom αγωνίζεται ήδη με χρέη 82 δισεκατομμυρίων δολαρίων. «Το Power of Siberia 2 θα σήμαινε άλλα δέκα δισεκατομμύρια δολάρια για υποδομές που δεν θα δημιουργήσουν θετικές ταμειακές ροές μέχρι τη δεκαετία του 2030», εκτιμά. «Και δεδομένου ότι το κόστος χρηματοδότησης είναι σήμερα στο 20%, αυτό απλά δεν έχει οικονομικό νόημα», συνεχίζει ο Κένεντι.
Το έργο μπορεί να καθυστερήσει ακόμη και μεταξύ χωρών φιλικών προς τη Ρωσία λόγω του επιθετικού πολέμου κατά της Ουκρανίας. Οι αναλυτές που επικαλείται το SCMP βλέπουν τους λόγους για την απροθυμία της Μογγολίας στη διαμάχη για τις τιμές μεταξύ Μόσχας και Πεκίνου, καθώς και σε «γεωπολιτικούς παράγοντες». Η εφημερίδα αναφέρει ρητά «ανησυχίες για δευτερεύουσες κυρώσεις από δυτικές χώρες εναντίον εκείνων που θεωρούνται υποστηρικτές του ρωσικού στρατού στην Ουκρανία». Με τις λεγόμενες δευτερεύουσες κυρώσεις, τα δυτικά κράτη ασκούν πίεση σε χώρες που διευκολύνουν τη Ρωσία να παρακάμψει τις κυρώσεις. Αυτή η πρακτική γίνεται όλο και πιο κοινή στον χρηματοπιστωτικό τομέα, για παράδειγμα.
Ο Janis Kluge, εμπειρογνώμονας για τη Ρωσία στο Γερμανικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων και Ασφάλειας (SWP), βλέπει την εξέλιξη ως ένα άλλο σημάδι ότι είναι «απίθανο» ότι ο αγωγός θα εξακολουθεί να κατασκευάζεται. Στην πραγματικότητα, επί του παρόντος δεν υπάρχει πρόοδος στις συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Κίνας σχετικά με το έργο. Επιπλέον, η κατασκευή «πιθανότατα θα διαρκέσει πέντε χρόνια, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα ρέει πλέον φυσικό αέριο από τη Δυτική Σιβηρία στην Κίνα αυτή τη δεκαετία», δήλωσε ο Kluge.
Διαβάστε ακόμη
