Σε «βόμβα» για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης θα μπορούσε να εξελιχθεί το αμερικανικό φυσικό αέριο σε περίπτωση που επαληθευθούν τα σενάρια αύξησης της τιμής. Οι προβλέψεις μιλούν ακόμα και για τριπλασιασμό της τιμής του για τους Ευρωπαίους σε σχέση με την τιμή που πληρώνουν οι Αμερικανοί.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι ΗΠΑ μπορούν να προμηθεύονται οι ίδιες, αλλά οι Ευρωπαίοι πρέπει να εισάγουν ακριβό υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG).
Ένας διαχειριστής κεφαλαίων, ο Άνταμ Ρόζεντσβαιγκ (Adam Rozencwajg), εκτιμά πως οι τιμές και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού θα μπορούσαν να συγκλίνουν όλο και περισσότερο κατά τη διάρκεια του έτους. Το αμερικανικό φυσικό αέριο θα είναι τότε τρεις φορές ακριβότερο από ό,τι σήμερα – γεγονός που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο και την ενεργειακή ασφάλεια στην Ευρώπη.
Ο Ρόζεντσβαιγκ είναι διευθύνων σύμβουλος της Goehring & Rozencwajg, μιας εταιρείας διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων με έδρα τη Νέα Υόρκη που ειδικεύεται στα εμπορεύματα. Διαχειρίζεται περιουσιακά στοιχεία πελατών συνολικού ύψους περίπου 800 εκατομμυρίων ευρώ. Γιατί ο διαχειριστής κεφαλαίων Ρόζεντσβαιγκ πιστεύει στον τριπλασιασμό της τιμής του φυσικού αερίου στις ΗΠΑ – και γιατί άλλοι ειδικοί αμφισβητούν τη θεωρία;
Πριν από την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Ευρώπη βασιζόταν κυρίως στις προμήθειες φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Τώρα η Γερμανία και η ΕΕ πρέπει να βασίζονται σε άλλους προμηθευτές, όπως οι ΗΠΑ. Σύμφωνα με στοιχεία της αμερικανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών Ενέργειας (EIA), περίπου το ήμισυ του συνόλου των ευρωπαϊκών εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου θα προέλθει από τις ΗΠΑ το 2023. Το 2021, το μερίδιο αυτό εξακολουθούσε να είναι 27%. Σε αντίθεση με την ΕΕ, οι ΗΠΑ διαθέτουν αρκετά αποθέματα φυσικού αερίου για να αυτοεξυπηρετηθούν.
Οι τιμές της αγοράς διαφέρουν ανάλογα: Το αμερικανικό φυσικό αέριο υγροποιείται, μεταφέρεται στην Ευρώπη με πλοία και διαπραγματεύεται στο χρηματιστήριο TTF του Άμστερνταμ, για παράδειγμα, για περισσότερα από 31 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Στις ΗΠΑ, η τιμή για την εμπορία της ίδιας ποσότητας φυσικού αερίου είναι λίγο κάτω από οκτώ ευρώ.
«Το φυσικό αέριο είναι το νέο ουράνιο»
Ο διαχειριστής κεφαλαίων Ρόζεντσβαιγκ έχει ένα παράδειγμα για το σενάριό του για το φυσικό αέριο: Το ουράνιο.
Μετά την καταστροφή στον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα το 2011, η ζήτηση για ουράνιο μειώθηκε αρχικά σημαντικά, ενώ τα αποθέματα αυξήθηκαν.
Στη συνέχεια έκλεισαν τα πρώτα ορυχεία. Ωστόσο, η μείωση της παραγωγής δεν έγινε αντιληπτή για μεγάλο χρονικό διάστημα λόγω των υψηλών αποθεμάτων. Αυτό οδήγησε τελικά σε υψηλές αυξήσεις των τιμών. Μόνο το 2023, η τιμή της πρώτης ύλης αυξήθηκε κατά περισσότερο από 90%.
Ο Ρόζεντσβαιγκ πιστεύει τώρα πως «το φυσικό αέριο είναι το νέο ουράνιο». Παρόμοια με το ουράνιο, η αγορά θα μπορούσε σύντομα να διολισθήσει σε έλλειμμα, το οποίο δεν θα γινόταν αντιληπτό στην αρχή λόγω των υψηλών επιπέδων αποθήκευσης. Μετά από μια καθυστέρηση, η τιμή θα περάσει σε κατάσταση ράλι, δηλαδή θα αυξηθεί απότομα.
Σύμφωνα με τον Ρόζεντσβαιγκ, η παραγωγή φυσικού αερίου από τα δύο σημαντικότερα σχιστολιθικά κοιτάσματα φυσικού αερίου των ΗΠΑ, το Marcellus, ανατολικά της Δυτικής Βιρτζίνια, και το Haynesville, μεταξύ Λουιζιάνας και Τέξας, έχει φθάσει σε ένα οροπέδιο.
Η ποσότητα αερίου που παράγεται ως υποπροϊόν της εξόρυξης πετρελαίου θα μειωθεί επίσης σταδιακά. Σε αυτό προστίθεται η αυξημένη ζήτηση από την ΕΕ.
Το αποτέλεσμα είναι πως «λόγω των τάσεων προσφοράς και ζήτησης, το φυσικό αέριο της Βόρειας Αμερικής αντιμετωπίζει διαρθρωτικό έλλειμμα για πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια». Αυτό σημαίνει ότι η προσφορά δεν θα είναι πλέον σε θέση να καλύψει τη ζήτηση μακροπρόθεσμα.
Στα τέλη του περασμένου έτους, η παραγωγή φυσικού αερίου στις ΗΠΑ είχε φθάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Εκτός από τη συμβατική εξόρυξη φυσικού αερίου, η πηγή ενέργειας εξάγεται επίσης από μικροσκοπικούς πόρους σε σχιστόλιθο ή ψαμμίτη με τη χρήση fracking.
Το σχιστολιθικό αέριο κυριαρχεί πλέον στην παραγωγή φυσικού αερίου στις ΗΠΑ.
«Η επανάσταση του σχιστολιθικού φυσικού αερίου έδωσε στην αγορά φυσικού αερίου της Βόρειας Αμερικής ένα διαρθρωτικό πλεόνασμα», λέει ο Ρόζεντσβαιγκ.
Χωρίς τα κοιτάσματα σχιστολιθικού φυσικού αερίου, οι ΗΠΑ θα αντιμετώπιζαν οξεία έλλειψη φυσικού αερίου, καθώς η παραγωγή συμβατικού φυσικού αερίου έχει μειωθεί απότομα.
Τώρα, ωστόσο, η εξόρυξη σχιστολιθικού αερίου έχει φτάσει τελικά στο αποκορύφωμά της, λέει. Ως παράδειγμα αναφέρει το κοίτασμα Marcellus, το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στις ΗΠΑ και ένα από τα μεγαλύτερα στον κόσμο.
Σύμφωνα με τις αναλύσεις του Ρόζεντσβαιγκ, πάνω από το μισό του πεδίου έχει ήδη αξιοποιηθεί. Η παραγωγή τώρα μειώνεται. Ταυτόχρονα, δημιουργούνται νέες δυνατότητες εξαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Ο διαχειριστής κεφαλαίων προειδοποιεί ότι εάν η τιμή του φυσικού αερίου στις ΗΠΑ τριπλασιαστεί, αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα το συνολικό κόστος για τη βιομηχανία και τους καταναλωτές των ΗΠΑ να ανέλθει στο 1% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, δηλαδή σχεδόν 300 δισεκατομμύρια δολάρια.
Μια πιθανή συνέπεια θα ήταν ότι η κυβέρνηση θα περιόριζε τις εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου προκειμένου να αμβλύνει την αύξηση των τιμών για τις εγχώριες επιχειρήσεις και τους καταναλωτές – αν και η Ευρώπη εξαρτάται από τις προμήθειες των ΗΠΑ.
Δυσοίωνες προοπτικές
Ωστόσο, άλλοι αναλυτές εμπορευμάτων δεν συμμερίζονται τις απόψεις του Ρόζεντσβαιγκ. Ο Ραφαέλ Γκαλάρντο (Raphaël Gallardo), επικεφαλής οικονομολόγος της γαλλικής εταιρείας διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων Carmignac, λέει πως «η θεωρία ότι η παραγωγή φυσικού αερίου θα φτάσει σύντομα στο αποκορύφωμά της θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με προσοχή».
Ακόμη και αν η αύξηση της παραγωγής στις ΗΠΑ μειωθεί, πολλά νέα έργα πρόκειται να δρομολογηθούν στη Μέση Ανατολή, τα οποία θα αυξήσουν την παγκόσμια προσφορά φυσικού αερίου.
Ο αναλυτής της UBS, Τζιοβάνι Σταουνόβο (Giovanni Staunovo) επισημαίνει επίσης πιθανές αυξήσεις στην παραγωγή, για παράδειγμα στο Κατάρ. Αυτές θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ελάφρυνση της αγοράς φυσικού αερίου από το 2026. «Έχουν υπάρξει συχνά προβλέψεις ότι η παραγωγή φυσικού αερίου θα κορυφωθεί, αλλά ο χρόνος πάντα αναβάλλεται». Μέχρι στιγμής, δεν έχουν υπάρξει περιορισμοί στην παραγωγή στις ΗΠΑ.
Η ζήτηση έχει ήδη τιμολογηθεί
Αν και η ζήτηση για εξαγωγές έχει αυξηθεί μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, δεν έχει οδηγήσει ακόμη σε τρομακτική άνοδο των τιμών στις ΗΠΑ.
«Οι εξαγωγές είναι μάλλον ένας σημαντικός παράγοντας ως προς το γιατί οι τιμές στις ΗΠΑ δεν έχουν πέσει ακόμη χαμηλότερα και δεν έχει επιτευχθεί η μέγιστη αποθηκευτική ικανότητα», λέει ο Σταουνόβο.
Επιπλέον, αυτή η αυξανόμενη ζήτηση έχει ήδη τιμολογηθεί: Το συμβόλαιο μελλοντικής εκπλήρωσης με παράδοση τον Ιανουάριο του 2026 ισοδυναμεί σήμερα με περισσότερα από 14 δολάρια ανά μεγαβατώρα (4,18 δολάρια ΗΠΑ ανά εκατομμύριο BTU). Η μακροπρόθεσμη τοποθέτηση, δηλαδή το στοίχημα στην άνοδο των τιμών, είναι επομένως πιο πιθανή από την άποψη του επενδυτή.
Οι παράγοντες κινδύνου
Υπάρχουν επίσης διάφοροι παράγοντες κινδύνου για τις εξαγωγές:
- Η έναρξη λειτουργίας ενός από τους έξι σημαντικούς τερματικούς σταθμούς υγροποιημένου φυσικού αερίου στις ΗΠΑ καθυστερεί επί του παρόντος: καθώς ένας από τους εμπλεκόμενους επενδυτές έχει πτωχεύσει, ο τερματικός σταθμός Golden Pass στο Τέξας δεν θα τεθεί σε λειτουργία το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους όπως είχε προγραμματιστεί.
- Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε στις αρχές του έτους ότι δεν θα εγκρίνει πλέον κανένα νέο έργο υγροποιημένου φυσικού αερίου. Ένας ομοσπονδιακός δικαστής ήρε αυτή την απαγόρευση εγκρίσεων στις αρχές Ιουλίου. Ωστόσο, οι ρυθμιστικοί κίνδυνοι για τις νέες εξαγωγικές δυνατότητες παραμένουν, σύμφωνα με τον Σταουνόβο.
Παρ’ όλα αυτά, ο ειδικός σε θέματα εμπορευμάτων είναι συγκρατημένα αισιόδοξος για την τιμή του αμερικανικού φυσικού αερίου και αναμένει μικρή αύξηση των τιμών. Ο αναλυτής της UBS βλέπει δυνατότητες ζήτησης στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. «Μια έρευνα ChatGPT καταναλώνει πολλές φορές περισσότερη ενέργεια από μια αναζήτηση στο Google». Αυτή η πρόσθετη ενεργειακή απαίτηση πρέπει να καλυφθεί.
Διαβάστε ακόμη
