Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εγχώριο επίπεδο έχουν βρεθεί τα έργα δέσμευσης, χρήσης ή αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (CCUS -Carbon Capture and Usage or Storage). Το έργο «Prinos CO2 Storage» είναι το μοναδικό που αναπτύσσεται στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ συνολικά στον ευρωπαϊκό Νότο μόνο τρία τέτοια σχέδια, σε Πρίνο, Ραβένα, Πυρηναία, βρίσκονται σε εξέλιξη. Το ελληνικό project εντάχθηκε και επίσημα στη νέα λίστα των Έργων Κοινού/Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος (PCI/PMI) της ΕΕ, μετά τη δημοσίευση της σχετικής απόφασης στις αρχές του μήνα στην επίσημη εφημερίδα της ΕΕ.
Όπως ανέφερε η διευθύνουσα σύμβουλος και country manager της Energean στην Ελλάδα, Κατερίνα Σάρδη, μιλώντας στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών «προχωράμε με το πρώτο έργο υπόγειας αποθήκευσης CO2 στην Ελλάδα, ενώ εξετάζουμε την υλοποίηση αντίστοιχων έργων στο εξωτερικό. Ο σχεδιασμός της Energean περιλαμβάνει την κατασκευή αποθήκης σε εξαντλημένο κοίτασμα του Πρίνου, με δυναμικότητα απορρόφησης 2,5 με 3 εκατ. τόνων CO2 κατ’ έτος σε πλήρη λειτουργία.
Η Εnergean έχει προθεσμία έως τον Αύγουστο του 2025 για να ολοκληρώσει τη διερεύνηση του δυναμικού αποθήκευσης CO2. Η πρώτη φάση, για δυναμικότητα περίπου 1 εκατ. τόνων ετησίως αναμένεται να ξεκινήσει το 2026, με σταδιακή επίσπευση του CO2, ενώ η β’ φάση θα ακολουθήσει το 2028. Για την κατασκευή της αποθήκης στον Πρίνο έχει δεσμευθεί επιδότηση της τάξης των 150 εκατ. ευρώ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Στο εξαντλημένο κοίτασμα του Πρίνου, σύμφωνα με την πρόσφατη εγκριτική απόφαση για τη νέα λίστα έργων PCI, θα αποθηκεύεται CO2, όχι μόνον από βιομηχανίες της Ελλάδας αλλά και από τη Βουλγαρία, την Κροατία, την Κύπρο, την Ιταλία και τη Σλοβενία. Το CO2 θα μεταφέρεται στον Πρίνο με αγωγό, ενώ από τις άλλες χώρες η μεταφορά θα γίνεται με πλοίο.
Πριν λίγες εβδομάδες πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες και η πρώτη επίσημη συνάντηση της ομάδας ειδικών και εμπειρογνωμόνων (CCS Expert Group) για έργα δέσμευσης και αποθήκευση άνθρακα. Στόχος είναι να δοθούν κατευθύνσεις στην Κομισιόν αναφορικά με το απαραίτητο ρυθμιστικό και κανονιστικό πλαίσιο ώστε να προχωρήσουν τα έργα και να επιτευχθούν οι ευρωπαϊκοί στόχοι που προβλέπουν αποθήκευση 50 εκατ. τόνων CO2 το χρόνο έως το 2030 και 450 εκατ. τόνων έως το 2050.
Η δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα από τα καυσαέρια/απαέρια της βιομηχανίας είναι ο ταχύτερος τρόπος για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος του τομέα αυτού, τουλάχιστον μέχρι την ανάπτυξη εναλλακτικών τεχνολογιών βασισμένων στις ΑΠΕ και το υδρογόνο. Το δεσμευόμενο CO2 μπορεί να χρησιμοποιείται για σύνθεση συνθετικών καυσίμων μέχρι το 2040 σύμφωνα με την Ενωσιακή πολιτική (ώστε να μειωθεί η χρήση νέων ορυκτών καυσίμων στις μεταφορές). Μπορεί επίσης να αποθηκεύεται σε στεγανούς γεωλογικούς σχηματισμούς. Στο πλαίσιο αυτό, εξετάζεται η διευκόλυνση επενδύσεων για δέσμευση CO2 που εκπέμπεται από βιομηχανικές εγκαταστάσεις, κυρίως διυλιστήρια και τσιμεντοβιομηχανίες.
