Με τη συμμετοχή της υφυπουργού Ενέργειας Αλεξάνδρας Σδούκου πραγματοποιείται σήμερα η συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας στις Βρυξέλλες, με θέμα τη συνέχιση της εξοικονόμησης φυσικού αερίου, την ενεργειακή κατάσταση στην Ουκρανία, τη διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού των χωρών μελών της ΕΕ για τον επόμενο χειμώνα 2024-2025 και τη μείωση των ρωσικών εξαγωγών LNG.
Οι υπουργοί θα ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με τον τρόπο διασφάλισης της ασφάλειας του εφοδιασμού και την προετοιμασία για τον χειμώνα του επόμενου έτους. Σε αυτό το πλαίσιο, θα επιδιώξουν πολιτική συμφωνία σχετικά με μια σύσταση για τη συνέχιση συντονισμένων μέτρων μείωσης της ζήτησης για φυσικό αέριο.
Το Συμβούλιο θα συζητήσει επίσης την ευελιξία ως εργαλείο για την ενεργειακή μετάβαση. Οι υπουργοί θα ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με τρόπους αύξησης της ικανότητας ευελιξίας και για την κάλυψη των απαιτήσεων της σταδιακής κατάργησης των ορυκτών καυσίμων.
Η Προεδρία θα προσκαλέσει διαδικτυακά τον ουκρανό υπουργό Ενέργειας German Galushchenko, προκειμένου να ενημερώσει για τη συνολική ενεργειακή κατάσταση στην Ουκρανία.
Επιπλέον, η Επιτροπή θα ενημερώσει τους υπουργούς σχετικά με την πρόοδο των κρατών μελών προς την κατεύθυνση επίτευξης των στόχων του 2030 για την ενέργεια και το κλίμα.
Κατά τη διάρκεια του γεύματος, οι υπουργοί θα συζητήσουν την κατάσταση του τομέα της ηλιακής ενέργειας στην Ευρώπη.
Η συνέντευξη Τύπου με την Τίνε Βαν ντερ Στράτεν, Υπουργό Ενέργειας του Βελγίου και την Ευρωπαία Επίτροπο Κάντρι Σίμσον πραγματοποιηθεί στις 17:30.
Εξοικονόμηση αερίου
Η πολιτική μείωσης της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% ετησίως υιοθετήθηκε από την ΕΕ το καλοκαίρι του 2022 στο πλαίσιο των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης που εντάθηκε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ως αποτέλεσμα των έκτακτων μέτρων η ισχύς των οποίων λήγει η ΕΕ μείωσε συλλογικά τη ζήτηση φυσικού αερίου κατά 18% μεταξύ Αυγούστου 2022 και Δεκεμβρίου 2023, εξοικονομώντας περισσότερα από 100 bcm φυσικού αερίου, ενώ κατά την εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αλλά και του Συμβουλίου Κορυφής τα μέτρα αυτά ήταν απαραίτητα για τη διατήρηση του σταθερού εφοδιασμού, αλλά και για τη σταθεροποίηση των αγορών ενέργειας στην ΕΕ και τη μείωση των τιμών.
Η κατανάλωση φυσικού αερίου το τρίτο τρίμηνο του 2023 συνέχισε την πτωτική της τάση και ήταν κάτω από το εύρος κατανάλωσης της περιόδου 2017-2023. Η ζήτηση φυσικού αερίου μειώθηκε κατά 14% το τρίτο τρίμηνο του 2023 σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο του έτους κυρίως λόγω της μείωσης των αναγκών για θέρμανση τους καλοκαιρινούς μήνες.
Kαθώς ο κανονισμός του 2023 πρόκειται να λήξει, και αυτή τη στιγμή δεν είναι πλέον απαραίτητη μια νομικά δεσμευτική μείωση της ζήτησης, οι υπουργοί Ενέργειας θα επιδιώξουν να καταλήξουν σε μια πολιτική συμφωνία για πρόταση σύστασης της Επιτροπής.
Απαιτείται συνεχής μείωση της ζήτησης για την ασφάλεια της προσφοράς δεδομένης της γεωπολιτικής κατάστασης και των εξελίξεων στην παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου. Μη δεσμευτικά θα συνεχίσει η σύσταση στα κράτη μέλη να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου κατά 15% (σε σύγκριση με την περίοδο αναφοράς από 1ης Απριλίου 2017 έως 31 Μαρτίου 2022).
Οι στόχοι για το 2030
Η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον θα ενημερώσει για την πρόοδο των χωρών της ΕΕ όσον αφορά την επίτευξη των στόχων 2030 της ΕΕ για την ενέργεια και το κλίμα και θα ζητήσει από τους υπουργούς να υιοθετήσουν τις συστάσεις της Κομισιόν στα ενημερωμένα εθνικά σχέδια ΕΣΕΚ που θα πρέπει να υποβάλουν έως τις 30 Ιουνίου.
Οι στόχοι του 2030 περιλαμβάνουν μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά τουλάχιστον 11,7%, διασφαλίζοντας ότι το μερίδιο της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές είναι τουλάχιστον 42,5%, βελτιωμένη ενεργειακή απόδοση, καθώς και μέτρα για τη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από τις εισαγωγές ενέργειας.
Οι υπουργοί Ενέργειας της Αυστρίας, της Τσεχίας, της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας θα παράσχουν πληροφορίες σχετικά με τις επιπτώσεις του τέλους ουδετερότητας αποθήκευσης αερίου και την ανάγκη καλύτερου συντονισμού σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Το τέλος ουδετερότητας υπολογίζεται ως διαφορά μεταξύ του κόστους του διαχειριστή συστήματος μεταφοράς και των εσόδων από εργασίες εξισορρόπησης.
Η χρέωση ουδετερότητας αποθήκευσης αερίου από την 1η Ιουλίου 2023 είναι 1,45 EUR/MWh. Η χρέωση από την 1η Ιανουαρίου 2024 και μετά είναι 1,86 EUR/MWh.
Ανάγκη ενίσχυσης της ευελιξίας
Θέμα συζήτησης είναι και οι τρόποι αύξησης της ευελιξίας των συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας όσο αυξάνεται η συμμετοχή των ΑΠΕ.
Με το πέρασμα από τα ορυκτά καύσιμα στις ΑΠΕ το ευρωπαϊκό ενεργειακό σύστημα πρόκειται να υποστεί μια σημαντική μετάβαση καθώς θα εξαρτάται από πηγές ενέργειας μηδενικού άνθρακα. Σε αυτό το πλαίσιο, η ευελιξία είναι ένα κρίσιμο στοιχείο γιατί οι ανάγκες του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ θα πρέπει να το κάνουν ικανό να προσαρμόζεται στις διακυμάνσεις της παραγωγής και κατανάλωση ενέργειας.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία της Ενέργειας, οι ρυθμιστικές αρχές, το ευρωπαϊκό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας θα χρειαστεί περισσότερο από το διπλάσιο της τρέχουσας ποσότητας των πόρων ευελιξίας έως το 2030, προκειμένου να συμβαδίσει με τις εξελισσόμενες ανάγκες.
Οι υπουργοί θα συζητήσουν τρόπους αξιοποίησης, ενεργοποίησης και παροχής κινήτρων για λύσεις ευελιξίας, βάσει του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου και βάσει του νέου σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Το ρωσικό LNG
Τέλος θα συζητηθεί στο πλαίσιο του Συμβουλίου το αίτημα της Λιθουανίας για επείγουσες νομικές ενέργειες για να σταματήσουν οι ρωσικές εισαγωγές LNG στην ΕΕ.
