Ο αμφιλεγόμενος τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου στο Μουκράν (Mukran) στο νησί Ρούγκεν (Rügen) της Γερμανίας άρχισε να λειτουργεί δοκιμαστικά το Σάββατο (24.02.24).

Η Κρατική Υπηρεσία Γεωργίας και Περιβάλλοντος της Δυτικής Πομερανίας χορήγησε την άδεια, ανακοίνωσε η εταιρεία εκμετάλλευσης Deutsche ReGas.

Το ειδικό πλοίο «Energos Power» έχει ήδη φτάσει στο βιομηχανικό λιμάνι, σημειώνει η Handelsblatt. Εκτός από το Βίλχελσχάβεν (Wilhelmshaven), το Λουμπμιν (Lubmin), το Μπρουνσμπίτελ (Brunsbüttel) και το Στάντε (Stade), η Γερμανία έχει τώρα μια άλλη τοποθεσία για την εκφόρτωση υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).

Συνεπώς η εγκατάσταση στο Μουκράν – Ρούγκεν αποτελεί τον 5ο τερματικό σταθμό εκφόρτωσης LNG στη γερμανική επικράτεια.

Tην ίδια ώρα, μελέτες που δημοσιεύτηκαν νωρίτερα κατά τον προηγούμενο μήνα (Shell, ICIS) δείχνουν η παγκόσμια αγορά είναι επί του παρόντος καλά εφοδιασμένη με φυσικό αέριο, αλλά ούτε η προσφορά ούτε η ζήτηση είναι σταθερές.
Παράλληλα, η κατάσταση των τιμών στην αγορά φυσικού αερίου είναι απίθανο να επιδεινωθεί περαιτέρω στο άμεσο μέλλον.

Τι σημαίνει η νέα εγκατάσταση στο Μουκράν

«Αυτό εξασφαλίζει την ενεργειακή ανεξαρτησία της Γερμανίας και την παραγωγική ικανότητα πολλών εταιρειών», δήλωσε ο Επίτροπος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης για την Ανατολική Ευρώπη, Κάρστεν Σνάιντερ (Carsten Schneider, SPD), στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters το περασμένο Σάββατο (24.02.24).

«Το γεγονός ότι ο τερματικός σταθμός θα μπορούσε να κατασκευαστεί και οι απαραίτητες γραμμές να τοποθετηθούν μέσα σε λίγους μήνες είναι απόδειξη του νέου ρυθμού στη Γερμανία και θα πρέπει να αποτελέσει πρότυπο για περαιτέρω έργα υποδομής».

Στόχος της δοκιμαστικής λειτουργίας είναι η δοκιμή και η θέση σε λειτουργία όλων των χερσαίων και θαλάσσιων συστημάτων, ανακοίνωσε η εταιρεία.

Το «Energos Power» είναι το πρώτο από τα δύο σκάφη επαναεριοποίησης που σχεδιάζονται για τον τερματικό σταθμό. Την άνοιξη του τρέχοντος έτους, το «Neptune» θα εγκαταλείψει επίσης το λιμάνι του Lubmin και, μετά από απαραίτητες εργασίες ανακαίνισης, θα αρχίσει να λειτουργεί στο Mukran το καλοκαίρι.

Στο πλοίο «Energos Power» βρίσκεται υγροποιημένο αέριο, το οποίο έχει πλέον έρθει από τη Νορβηγία και παραλήφθηκε πριν από λίγες ημέρες από το δεξαμενόπλοιο LNG «Maran Gas Marseille» στο Montoir της Γαλλίας.

Η Deutsche ReGas είναι πλέον σε θέση να συμβάλλει περισσότερο στην ασφάλεια του εφοδιασμού στη Γερμανία, ιδίως στην Ανατολική Γερμανία, καθώς και στις γειτονικές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, εξήγησε ο Στέφαν Κνάμπε (Stephan Knabe), Πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου. Η Deutsche ReGas λειτουργεί σήμερα τον μοναδικό ιδιωτικά χρηματοδοτούμενο πλωτό τερματικό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Γερμανία στο Lubmin.

Τόσο στο Lubmin όσο και στο Mukran, σχεδιάζεται επίσης η κατασκευή των λεγόμενων ηλεκτρολυτικών κυψελών υδρογόνου προκειμένου να είναι δυνατή η εισαγωγή υδρογόνου σε μεταγενέστερη ημερομηνία.

Οι εισαγωγές LNG θα αντικαταστήσουν τις προηγούμενες προμήθειες φυσικού αερίου από τη Ρωσία

Για μήνες, υπήρχε διαφωνία σχετικά με την εγκατάσταση εκφόρτωσης LNG στα ανοικτά του Rügen, η κατασκευή της οποίας είχε αποφασιστεί από το ομοσπονδιακό υπουργικό συμβούλιο τον Μάιο του 2023. Ενώ οι περιβαλλοντολόγοι και οι τοπικοί πολιτικοί είχαν παραπονεθεί, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Δικτύων τόνισε ότι οι εισαγωγές LNG μέσω της Βαλτικής Θάλασσας αποτελούσε την απαραίτητη ασφάλιση για τα σημεία συμφόρησης του εφοδιασμού με φυσικό αέριο.

Η γερμανική κυβέρνηση είχε αποφασίσει να κατασκευάσει δυνατότητες εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου στις γερμανικές ακτές για να αντικαταστήσει τις προηγούμενες προμήθειες φυσικού αερίου από τη Ρωσία.

Εκτός από το αέριο αγωγών από τη Νορβηγία, για παράδειγμα, οι εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου των ΗΠΑ έχουν αυξηθεί σημαντικά. Αυτό απαιτεί τις εγκαταστάσεις εκφόρτωσης στην ακτή, από τις οποίες το παρεχόμενο φυσικό αέριο τροφοδοτείται στη συνέχεια στους αγωγούς.

Μέχρι να καταστούν διαθέσιμοι σταθεροί τερματικοί σταθμοί, η Γερμανία θα χρησιμοποιεί πλωτούς τερματικούς σταθμούς αποθήκευσης και επαναεριοποίησης (FSRU).

«Το υγροποιημένο φυσικό αέριο μπορεί να είναι μόνο ένας ενδιάμεσος σταθμός στο δρόμο προς την κλιματική ουδετερότητα, γι’ αυτό και αυτή η υποδομή έχει επίσης σχεδιαστεί για τη μεταφορά πράσινου υδρογόνου στο μέλλον», δήλωσε ο Σνάιντερ, Επίτροπος για την Ανατολική Ευρώπη, ενόψει του εργοστασίου στο Mukran.

«Αυτή είναι επίσης μια μεγάλη ευκαιρία για την ενεργειακή κατάσταση του Μεκλεμβούργου-Δυτικής Πομερανίας».

Η μεγάλη εικόνα

Την ίδια ώρα που η Γερμανία «τρέχει» το πρόγραμμα απεξάρτησης της από το φυσικό αέριο της Ρωσίας (και) μέσω της εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου, ενδιαφέρον έχει να δει κανείς τη «μεγάλη εικόνα», όπως αυτή αποτυπώνεται σε δύο πρόσφατες σχετικές μελέτες υγροποιημένου φυσικού αερίου.

Αυτές δείχνουν ότι η παγκόσμια αγορά είναι επί του παρόντος καλά εφοδιασμένη με φυσικό αέριο, αλλά ούτε η προσφορά ούτε η ζήτηση είναι σταθερές, συμπεραίνει η Handelsblatt.

Παράλληλα, η κατάσταση των τιμών στην αγορά φυσικού αερίου είναι απίθανο να επιδεινωθεί περαιτέρω στο άμεσο μέλλον.

Για παράδειγμα, η ενεργειακή εταιρεία Shell δημοσίευσε το «LNG Outlook 2024» στα μέσα του τρέχοντος μήνα. Σύμφωνα με αυτή, η παγκόσμια ζήτηση για υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) θα αυξηθεί κατά περισσότερο από 50% έως το 2040 – περίπου το ίδιο με την προσφορά.

Οι προοπτικές LNG που δημοσιεύθηκαν νωρίτερα από την εταιρεία αναλυτών ICIS αναμένουν επίσης αύξηση της ζήτησης, αλλά με μικρότερη ανάπτυξη από την πλευρά της προσφοράς.

Και οι δύο εκθέσεις αποφεύγουν συγκεκριμένες προβλέψεις τιμών για το 2024. Ωστόσο, η ICIS δεσμεύεται για τουλάχιστον ένα πράγμα: η επιστροφή των τιμών του φυσικού αερίου στα προ Covid επίπεδα δεν αναμένεται για το 2024.

Έτσι κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει με προηγούμενες χαμηλές τιμές 5 έως 10 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί να υπολογίζει σε τιμές ρεκόρ που προκλήθηκαν από την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία: Πιο πρόσφατα, η τιμή στο χρηματιστήριο συναλλαγών TTF διαμορφώθηκε στα 25 ευρώ ανά μεγαβατώρα, δηλαδή μόνο στο 1/10 των υψηλών.

Αξίζει μια ματιά σε αυτές τις μελέτες σε δύο σημεία: Το πρώτο αφορά τη ζήτηση του LNG και το δεύτερο την προσφορά, δηλαδή την παραγωγή του:

1. Η πλευρά της ζήτησης: Η Κίνα γίνεται η κύρια κινητήρια δύναμη (της ζήτησης) LNG

Η Shell προβλέπει παγκόσμια αύξηση της ζήτησης LNG από 7 έως 20 εκατομμύρια τόνους έως το 2024. «Η Κίνα είναι πιθανό να κυριαρχήσει στην αύξηση της ζήτησης LNG αυτή τη δεκαετία, καθώς η Κίνα επιδιώκει να μειώσει τις εκπομπές CO2 στον βιομηχανικό τομέα μεταβαίνοντας από άνθρακα σε φυσικό αέριο», λέει ο Στιβ Χιλ (Steve Hill), εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Shell Energy.

Για την Ευρώπη, από την άλλη πλευρά, η πλειοψηφία των προβλέψεων που συνοψίζονται στην έκθεση υποθέτουν ακόμη και συρρίκνωση της ζήτησης για LNG.

Ήδη από το 2023, οι ευρωπαϊκές εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου ήταν μόνο στο επίπεδο του προηγούμενου έτους.

Αυτό είναι αξιοσημείωτο, δεδομένου ότι το 2022, σημαντικοί όγκοι φυσικού αερίου αγωγών από τη Ρωσία εξακολουθούσαν να έρχονται μέσω του αγωγού Nord Stream 1 το πρώτο εξάμηνο του έτους. Αυτοί οι όγκοι έπρεπε να αντικατασταθούν πλήρως με υγροποιημένο φυσικό αέριο το 2023 – επομένως αναμένονταν υψηλότερες εισαγωγές σε απόλυτους όρους.

Αντίθετα, η ICIS αναμένει ότι οι εισαγωγές LNG στην ΕΕ συν το Ηνωμένο Βασίλειο θα αυξηθούν κατά 15% το 2024. Το ινστιτούτο υποθέτει ότι η ζήτηση φυσικού αερίου θα ανακάμψει προς το τέλος του έτους.

Σύμφωνα με την έκθεση, ωστόσο, διάφοροι παράγοντες θα πρέπει να αλληλεπιδρούν. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η χαμηλή ζήτηση οφείλεται επίσης στο πρόσφατο υψηλό ενεργειακό κόστος για τη βιομηχανία, σε συνδυασμό με την κακή οικονομική κατάσταση. Επιπλέον, οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου είναι καλά γεμάτες και οι προηγούμενοι χειμώνες ήταν ήπιοι, πράγμα που σήμαινε ότι απαιτήθηκε λίγη θέρμανση.

Μακροπρόθεσμα, οι προβλέψεις για την Ευρώπη δείχνουν μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου. Ωστόσο, ένας σημαντικός παράγοντας εδώ είναι πόσοι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο θα κατασκευαστούν πραγματικά τα επόμενα χρόνια.
Ενόψει της προγραμματισμένης σταδιακής κατάργησης του άνθρακα, εμπειρογνώμονες στον τομέα της ενέργειας επιβεβαιώνουν την ανάγκη της Γερμανίας για νέους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο τουλάχιστον 25 γιγαβάτ, ορισμένοι μιλούν ακόμη και για 50 γιγαβάτ.

Ωστόσο, στη στρατηγική της για τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που παρουσιάστηκε στις αρχές Φεβρουαρίου, η γερμανική κυβέρνηση αρχικά δεσμεύτηκε μόνο να θέσει σε διαγωνισμό σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο ισχύος έως δέκα γιγαβάτ. Επιπλέον, οι νέοι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούν με φυσικό αέριο πρόκειται να λειτουργούν με υδρογόνο αντί για φυσικό αέριο στο μέλλον.

2. Η πλευρά της προσφοράς: Πρόσθετη προμήθεια LNG θα προέλθει κυρίως από τις ΗΠΑ

Οι προμηθευτές πρόσθετων όγκων LNG είναι πιθανό να προέρχονται από την Αφρική και τη Ρωσία, αλλά κυρίως από τις ΗΠΑ. Το γεγονός ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα σταματήσει ορισμένα έργα εξαγωγής LNG που σχεδιάζονται για το μέλλον για λόγους προστασίας του κλίματος δεν φαίνεται να το αλλάζει αυτό.

Η ICIS υποθέτει ότι η παγκόσμια ζήτηση LNG θα αυξηθεί κατά 5%, δηλαδή σε 423 εκατομμύρια τόνους, αλλά η προσφορά θα αυξηθεί μόνο κατά περίπου 1% σε 416 εκατομμύρια τόνους. Ο λόγος για αυτό είναι ότι μόνο ένας μικρός αριθμός νέων έργων υγροποίησης φυσικού αερίου είναι πιθανό να ολοκληρωθούν και οι παλαιότερες μονάδες είναι επίσης πιθανό να καταγράψουν πτώση.

Από το 2025, από την άλλη πλευρά, ένας μεγάλος αριθμός νέων εργοστασίων θα έρθει στην αγορά – πρώτα από τις ΗΠΑ, τον Καναδά και το Μεξικό, και αργότερα επίσης από το Κατάρ.

Το νέο έργο LNG της Ρωσίας στην Αρκτική παραμένει παράγοντας αβεβαιότητας. Ενώ το εργοστάσιο είναι πιθανό να λειτουργήσει, δεν είναι σαφές πόσο LNG θα είναι σε θέση να εξάγει υπό το πρίσμα των κυρώσεων.