Με γρήγορους ρυθμούς θα προχωρήσουν οι απαραίτητες διαδικασίες το επόμενο διάστημα, με σκοπό τα απαραίτητα έργα για τον Κάθετο Διάδρομο να πάρουν έγκριση από την Κομισιόν, πριν την αλλαγή φρουράς που θα φέρουν οι Ευρωεκλογές, κάτι που θα επιφέρει μεγάλες καθυστερήσεις.
Ο Κάθετος Διάδρομος (Vertical Corridor) θα επιτρέψει τη μεταφορά αερίου από τον Νότο προς τον Βορρά και αντίστροφα, βάζοντας την Ελλάδα στο επίκεντρο στον ενεργειακό χάρτη του μέλλοντος, και εξασφαλίζοντας την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Σημειώνεται ότι είναι καθοριστική η εξασφάλιση χρηματοδότησης από ευρωπαϊκές και άλλες πηγές για να γίνουν τα έργα αυτά, όπως και η διευκόλυνση και η καθοδήγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ωστόσο είναι κρίσιμο να προωθηθούν οι σχετικές αποφάσεις τους επόμενους μήνες καθώς οι ευρωεκλογές και η αλλαγή φρουράς στην Κομισιόν, θα παγώσουν τέτοιους είδους αποφάσεις.
Σημειώνεται ότι ο/η Πρόεδρος της Κομισιόν προτείνεται από τους αρχηγούς των κρατών μελών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αφού ληφθεί υπόψη το αποτέλεσμα των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Για να εκλεγεί πρόεδρος, ο/η υποψήφιος/-α πρέπει να στηριχθεί από την πλειοψηφία των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Για την υλοποίηση όμως των έργων για τον κάθετο διάδρομο είναι απαραίτητες οι ευλογίες της Κομισιόν για να προχωρήσει η ωρίμανσή του. Το έργο είναι κρίσιμο τόσο για την ασφάλεια εφοδιασμού των Δυτικών Βαλκανίων μέχρι την Ουκρανία, όσο και για την ενίσχυση της Ελλάδας ως εξαγωγικού προορισμού LNG.
Η θετική υποδοχή της Επιτρόπου Ενέργειας Κάντρι Σίμσον στον Κάθετο Διάδρομο, είναι μια καλή αρχή όμως όλα θα εξαρτηθούν από το διάδοχό της.
Μεταφορά αερίου από Ελλάδα στην Ευρώπη
Η πλήρης ενεργοποίηση του Κάθετου Διαδρόμου, μέσω της κατάλληλης αναβάθμισης των δικτύων των παραπάνω χωρών, θα επιτρέψει τη μεταφορά αερίου από τον Νότο προς τον Βορρά και αντίστροφα, μέσα από Ευρωπαϊκά συστήματα μεταφοράς φυσικού αερίου και LNG, αξιοποιώντας τις ενισχυμένες δυνατότητες των νέων και υπό ανάπτυξη FSRUs. Η δυναμική αυτή δύναται να επεκταθεί περαιτέρω με τη χρήση των εν λόγω υποδομών για ανανεώσιμα αέρια και υδρογόνο.
Στην σύνοδο για την Ενεργειακή Συνδεσιμότητα της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης (Central and South Eastern Europe Energy Connectivity) που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα τις προηγούμενες μέρες τονίστηκε η σημασία των διασυνοριακών και διευρωπαϊκών έργων στο φυσικό αέριο και στην ηλεκτρική ενέργεια για να ενισχυθεί η ενεργειακή αυτονομία της ΝΑ Ευρώπης και να αναβαθμιστεί η γεωπολιτική της σημασία.
Ο Vertical Corridor είναι πλέον το βασικό εργαλείο ανάσχεσης της ρωσικής ενεργειακής παρουσίας στην περιοχή, αλλά για να γίνει εκτός από το τμήμα που ξεκινά από το Αιγαίο με τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό και συνεχίζει με το σκέλος Βουλγαρία – Ρουμανία χρειάζεται και το κομμάτι με Ουκρανία και με Μολδαβία.
Το Μνημόνιο Συνεργασίας που υπέγραψε ο ΔΕΣΦΑ με τους Διαχειριστές επισφραγίζει και διευρύνει την εντατική συνεργασία που έχουν αναπτύξει οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς αερίου και LNG από την Ελλάδα, όπως ο ΔΕΣΦΑ και η Gastrade, τη Βουλγαρία (ICGB, Bulgartransgaz), τη Ρουμανία (Transgaz) την Ουγγαρία (FGSZ) και τη Σλοβακία (EUStream),. Η υπογραφή του αμφότερων των χωρών μνημόνιο συνεργασίας στο περιθώριο της συνόδου των υπ. Ενέργειας της ΝΑ Ευρώπης (CESEC), τους φέρνει πιο κοντά στον Κάθετο Διάδρομο, όμως ακόμη υπάρχει δρόμος μπροστά.
Οι Διαχειριστές που υπογράφουν το Μνημόνιο Συνεργασίας εκφράζουν τη δέσμευσή τους για την προώθηση έργων PCI και άλλων απαραίτητων έργων, από κοινού ή μεμονωμένα, για την ενεργοποίηση του Καθέτου Διαδρόμου, σημειώνοντας ταυτόχρονα την πρόθεσή τους να υποστηριχθούν μεταξύ τους.
Πλέγμα έργων αξίας 500 εκ. ευρώ: Πρώτο βήμα market test για τον καθορισμό των έργων
Ουσιαστικά ο Κάθετος Διάδρομος είναι μια σειρά από έργα, που μαζί με την έναρξη από τον Μάρτιο της εμπορικής λειτουργίας του FSRU Αλεξανδρούπολης, δυναμικότητας 5,5 bcm, αναμένεται να επιταχύνουν την προσπάθεια ενεργειακής απεξάρτησης της ΝΑ Ευρώπης από την Μόσχα.
Τέτοια έργα είναι ο διασυνδετήριος αγωγός IBS μεταξύ Σερβίας και Βουλγαρίας, καθώς επίσης υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου, όπως στο Chiren της Βουλγαρίας και στο Bilciuresti της Ρουμανίας.
Στα επόμενα βήματα, είναι η ταυτόχρονη πραγματοποίηση δεσμευτικού market test για την κατανομή δυναμικότητας στα μεταξύ τους σημεία διασύνδεσης σύμφωνα με τον Κανονισμό CAM (ΕΕ) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στη συνέχεια, βάσει του ενδιαφέροντος των χρηστών, θα προσδιορίσουν και θα διαστασιολογήσουν τα πλέον κατάλληλα και στοχευμένα έργα επαύξησης δυναμικότητας που απαιτούνται για την ικανοποίηση της ζήτησης κατά μήκος της διαδρομής του Κάθετου Διαδρόμου.