Τους τελευταίους μήνες του 2023, παρατηρήθηκε έντονα το φαινόμενο ισχυρές επενδυτικές εταιρείες να παίρνουν μία απόσταση από τους όρους των ESG. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, όπως αναφέρει το Forbes, αποτελεί η BlackRock, καθώς προ ολίγων ημερών προχώρησε σε μια φαινομενικά παράδοξη κίνηση, αφού ο διευθύνων σύμβουλός της, Λάρι Φινκ  αποφάσισε να εξαφανίσει από το λεξιλόγιο της εταιρείας τον όρο ESG. Αυτή η κίνηση μάλιστα έρχεται μετά από ένα κύμα αντιδράσεων που προκλήθηκαν από συντηρητικούς κύκλους αλλά και από παράγοντες του χρηματοπιστωτικού συστήματος, που θεωρούσαν ότι δουλειά του CEO της BlackRock δεν ήταν να ασχολείται με τις πράσινες επενδύσεις όπως έκανε μέχρι πρόσφατα ο Λάρι Φινκ, αλλά αντίθετα να μεγιστοποιεί τις οικονομικές αποδόσεις της εταιρείας.

Είναι εύκολο να καταλάβει ωστόσο κανείς το γιατί συμβαίνει αυτό. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το Forbes, εν μέσω αυξημένου ελέγχου του λεγόμενου «woke capitalism» (αφυπνισμένος καπιταλισμός), οι πελάτες αμοιβαίων κεφαλαίων των ΗΠΑ μέχρι σήμερα έχουν αποσύρει 13 δισεκατομμύρια δολάρια από ESG κεφάλαια. Παράλληλα, περίπου 150 νομοσχέδια κατά του ESG έχουν κατατεθεί από νομοθέτες των ΗΠΑ μέχρι ήδη τους πρώτους μήνες του 2024.

Αυτή η νέα συνθήκη έχει ήδη ως αποτέλεσμα, πολλές εταιρείες να υιοθετούν σήμερα την πρακτική της «πράσινης σιωπής», με την οποία σταματούν σταδιακά να επικοινωνούν προς τα έξω τις πρωτοβουλίες βιωσιμότητας που λαμβάνουν. Ακόμη, ένα μέρος των εταιρειών αυτών αναβάλλουν οποιαδήποτε συζήτηση για πρωτοβουλίες βιωσιμότητας έως ότου αισθανθούν πιο ασφαλείς να τις υλοποιήσουν.

Ωστόσο, παρά το γεγονός πλέον ότι οι όροι ESG παραγκωνίζονται, οι βασικές αρχές της εταιρικής βιωσιμότητας που υποστηρίζουν τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές και διοικητικές πρωτοβουλίες δεν πρόκειται να εξαφανιστούν. Στην πραγματικότητα, το 2024, όπως αναφέρει το Forbes, θα πιέσει περισσότερο τις επιχειρήσεις να υιοθετήσουν μέτρα που θα προστατεύουν το περιβάλλον, θα φροντίζουν την ασφάλεια των εργαζομένων και θα έχουν ως προτεραιότητα τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η πραγματική πρόκληση που αντιμετωπίζουν τώρα οι εταιρείες, καθώς ισορροπούν ανάμεσα στις απαιτήσεις συμμόρφωσης με τους πράσινους κανονισμούς και τον έλεγχο των επενδυτών, είναι να απομακρυνθούν από το συναίσθημα και τις πολιτικές προεκτάσεις του ESG. Αντίθετα, πρέπει να συνδέσουν τις πρωτοβουλίες βιωσιμότητας τους με μετρήσιμους επιχειρηματικούς δείκτες. Πραγματικά, στο τρέχον περιβάλλον, oι εταιρείες πρέπει να δείξουν αποδεικτικά στοιχεία, με αριθμούς, που συνδέουν τη στρατηγική βιωσιμότητας τους με πραγματικούς επιχειρηματικούς κινδύνους και ευκαιρίες.

Για παράδειγμα, οι πρωτοβουλίες βιωσιμότητας που εστιάζουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου πρέπει να συνοδεύονται από «σκληρά» δεδομένα σχετικά με τους πιθανούς επιχειρηματικούς κινδύνους. Ομοίως, οι εταιρικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση των ζητημάτων που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού ή τη βελτίωση της ασφάλειας των εργαζομένων σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις, θα πρέπει να συνοδεύονται από συγκεκριμένα στοιχεία που δείχνουν πώς αυτές οι προσπάθειες βελτιώνουν τα κέρδη, σε αντίθεση με τις επιπτώσεις που μπορεί να προκαλέσουν στην εταιρεία.