Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, αντιμετωπίζοντας το υψηλό ενεργειακό κόστος που επηρεάζει τόσο τα νοικοκυριά όσο και τις επιχειρήσεις. Για να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις κατά μέτωπο, η Κομισιόν παρουσίασε σήμερα την Καθαρή Βιομηχανική Συμφωνία (Clean Industrial Deal), στην οποία περιλαμβάνεται το Σχέδιο δράσης για προσιτή ενέργεια (Action Plan for Affordable Energy) με συγκεκριμένα μέτρα για τη μείωση του ενεργειακού κόστους, και την προσέλκυση ζωτικής σημασίας επενδύσεων.
Μέχρι το 2025 το σχέδιο αυτό αναμένεται να αποφέρει εξοικονόμηση 45 δισεκατομμυρίων ευρώ, ποσό που θα αυξηθεί σε 130 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως μέχρι το 2030 και θα φθάσει τα 260 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως μέχρι το 2040. Οι εξοικονομήσεις αυτές όχι μόνο θα ελαφρύνουν την οικονομική επιβάρυνση των πολιτών, αλλά και θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών βιομηχανιών, εξασφαλίζοντας ένα πιο ανθεκτικό και βιώσιμο ενεργειακό μέλλον.
Οι οκτώ βασικές δράσεις του σχεδίου:
1.Να γίνουν οι λογαριασμοί ηλεκτρικής ενέργειας πιο προσιτοί
Μία από τις κύριες προτεραιότητες του σχεδίου είναι η μείωση των τελών δικτύου, των φόρων (όπως ο ΦΠΑ) και των εισφορών, διασφαλίζοντας ότι οι λογαριασμοί ηλεκτρικής ενέργειας αντικατοπτρίζουν το πραγματικό κόστος ενέργειας. Οι καταναλωτές θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να στραφούν σε φθηνότερους και καθαρότερους προμηθευτές ενέργειας, εξοικονομώντας δυνητικά έως και 200 ευρώ ετησίως.
2. Μείωση του κόστους προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας
Η ΕΕ στοχεύει να αυξήσει τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις, να ενισχύσει την ευελιξία του ενεργειακού δικτύου και να επιταχύνει τις άδειες καθαρής ενέργειας. Οι επενδύσεις σε διασυνοριακά δίκτυα θα ενισχύσουν τη διασυνδεσιμότητα, καθιστώντας τις τιμές της ενέργειας πιο σταθερές. Με επενδύσεις 2 δισ. ευρώ ετησίως σε διασυνοριακά δίκτυα, οι πολίτες θα μπορούσαν να επωφεληθούν από 5 δισ. ευρώ ετησίως.
3. Βελτίωση των αγορών φυσικού αερίου για δικαιότερες τιμές ενέργειας
Μια ειδική ειδική ομάδα εργασίας για την αγορά φυσικού αερίου θα διασφαλίσει τον δίκαιο ανταγωνισμό, ενώ η ΕΕ θα αξιοποιήσει τη συλλογική αγοραστική της δύναμη για να εξασφαλίσει καλύτερες τιμές εισαγωγής, μειώνοντας την οικονομική επιβάρυνση των καταναλωτών και των βιομηχανιών.
4. Εξοικονόμηση ενέργειας μέσω της αποδοτικότητας
Η αύξηση της πρόσβασης σε λύσεις χρηματοδότησης για προϊόντα ενεργειακής απόδοσης και η προώθηση συσκευών μεγαλύτερης διάρκειας ζωής και υψηλής απόδοσης θα οδηγήσουν σε σημαντική μείωση του κόστους. Μόνο η μείωση της αστάθειας των τιμών των ορυκτών καυσίμων αναμένεται να βοηθήσει τους Ευρωπαίους καταναλωτές να εξοικονομήσουν περισσότερα από 120 δισ. ευρώ ετησίως από τους λογαριασμούς ενέργειας.
5. Εξασφάλιση προσιτής ενέργειας για τις βιομηχανίες
Ενισχύοντας τη συνεργασία μεταξύ των ενεργοβόρων βιομηχανιών, των παραγωγών καθαρής ενέργειας και του δημόσιου τομέα, το σχέδιο θα παρέχει μεγαλύτερη διαφάνεια και σταθερότητα στην τιμολόγηση της ενέργειας. Αυτό θα στηρίξει τις επενδυτικές αποφάσεις, θα μειώσει το κόστος παραγωγής και τελικά θα μειώσει τις βιομηχανικές τιμές ενέργειας.
6. Ολοκλήρωση της Ενεργειακής Ένωσης (Energy Union)
Το σχέδιο δίνει έμφαση στην πλήρη ολοκλήρωση των ενεργειακών αγορών, στην προώθηση του εξηλεκτρισμού, στην απαλλαγή της θέρμανσης και της ψύξης από τις ανθρακούχες εκπομπές και στην ψηφιοποίηση του ενεργειακού τομέα. Με την επιτάχυνση του εξηλεκτρισμού κατά 40% έως το 2030, αξιοποιώντας τις καθαρές τεχνολογίες στις μεταφορές και την παραγωγή υδρογόνου, η ΕΕ θα μπορούσε να εξοικονομήσει 32 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως από το κόστος του ενεργειακού συστήματος.
7. Εγγύηση της ενεργειακής ασφάλειας και της σταθερότητας των τιμών
Με την παγκόσμια αστάθεια να αποτελεί απειλή για τον ενεργειακό εφοδιασμό, η ΕΕ θα εφαρμόσει ένα επικαιροποιημένο πλαίσιο ενεργειακής ασφάλειας για την προστασία από κινδύνους όπως οι γεωπολιτικές συγκρούσεις, οι κυβερνοεπιθέσεις και τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
8. Προετοιμασία για μελλοντικές κρίσεις των ενεργειακών τιμών
Η ΕΕ θα αναπτύξει συστήματα επιβράβευσης των καταναλωτών που μειώνουν την κατανάλωση ενέργειας κατά τις ώρες αιχμής, συμβάλλοντας στη διατήρηση προσιτών τιμών ενέργειας. Η προσωρινή αύξηση της ικανότητας διασυνοριακής διασύνδεσης θα παρέχει επίσης πρόσβαση σε φθηνότερες πηγές ηλεκτρικής ενέργειας, μειώνοντας τη μεταβλητότητα των τιμών και τις τοπικές αιχμές των τιμών.
Ερωταπαντήσεις σχετικά με το σχέδιο δράσης της ΕΕ
Γιατί χρειαζόμαστε αυτό το σχέδιο δράσης;
Με 46 εκατομμύρια Ευρωπαίους να πλήττονται από την ενεργειακή φτώχεια και τις τιμές λιανικής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας να έχουν σχεδόν διπλασιαστεί για τις βιομηχανίες, ο οικονομικός αντίκτυπος είναι σοβαρός, απειλώντας τόσο την ανταγωνιστικότητα όσο και την παγκόσμια θέση της ΕΕ. Για να αντιμετωπιστεί αυτό, το σχέδιο δράσης για προσιτή ενέργεια αποσκοπεί στη μείωση του ενεργειακού κόστους για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τις βιομηχανίες. Θα προσφέρει βραχυπρόθεσμη ανακούφιση στους λογαριασμούς ενέργειας, ενώ παράλληλα θα προωθήσει μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας, της σταθερότητας και της ανθεκτικότητας έναντι μελλοντικών κλυδωνισμών των τιμών.
Τι ανεβάζει το ενεργειακό κόστος στην ΕΕ;
Το ενεργειακό κόστος στην ΕΕ καθορίζεται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της εξάρτησης από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα, η οποία οδηγεί σε αστάθεια των τιμών και αβεβαιότητα του εφοδιασμού. Το ενεργειακό σύστημα της ΕΕ επηρεάζεται επίσης από την αναποτελεσματικότητα και την έλλειψη πλήρους ενσωμάτωσης στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας. Ενώ η Ευρώπη διαθέτει ένα ιδιαίτερα ολοκληρωμένο δίκτυο, απαιτούνται περαιτέρω βελτιώσεις στις διασυνδέσεις, τις υποδομές και την ευελιξία για την καλύτερη αξιοποίηση φθηνότερων και καθαρότερων πηγών ενέργειας. Τέλος, τα τέλη δικτύου, οι φόροι και οι εισφορές συμβάλλουν σημαντικά στους λογαριασμούς ενέργειας, με τις δαπάνες αυτές να αναμένεται να αυξηθούν καθώς απαιτούνται επενδύσεις στον εκσυγχρονισμό του δικτύου και στην ολοκλήρωση των ενεργειακών συστημάτων.
Ποια είναι τα οφέλη από την ενοποίηση της αγοράς ενέργειας;
Η ολοκλήρωση της Ενεργειακής Ένωσης προσφέρει σημαντικά οφέλη, όπως μείωση του ενεργειακού κόστους και ενίσχυση της οικονομικής σταθερότητας για την ΕΕ. Μια πλήρως ολοκληρωμένη αγορά ενέργειας θα μειώσει τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, θα μειώσει τον κίνδυνο αποβιομηχάνισης και θα επιτρέψει την καλύτερη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Για παράδειγμα, η βελτίωση της διασυνοριακής δυναμικότητας και της ευελιξίας θα μπορούσε να αποτρέψει τις αιχμές των τιμών και να μειώσει το κόστος συμφόρησης του δικτύου, το οποίο θα μπορούσε να φθάσει τα 26 δισ. ευρώ έως το 2030. Η επένδυση σε διασυνοριακά δίκτυα, με 2 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, θα προσέφερε οφέλη ύψους 5 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο. Η Επιτροπή στοχεύει στην ολοκλήρωση της Ενεργειακής Ένωσης μέσω πρωτοβουλιών που εστιάζουν στον εξηλεκτρισμό, την ψηφιοποίηση και την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. Αυτό περιλαμβάνει μια στρατηγική επενδύσεων σε καθαρή ενέργεια, τον εξορθολογισμό της αδειοδότησης πυρηνικής τεχνολογίας και την προώθηση των μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων.
Διαβάστε ακόμη
