Η Πανελλήνια Ένωση Συνδέσμων Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΠΕΣΕΔΕ) προέβη σε διαμαρτυρία με θέμα «Εξωθεσμικοί όροι στις διακηρύξεις έργων του ΤΑΙΠΕΔ», την οποία απέστειλε στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών κ. Ν. Παπαθανάση και το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Στην διαμαρτυρία τους, η ΠΕΣΕΔΕ ζητά την άμεση απόσυρση των διακηρύξεων, καθώς θεωρεί ότι περιλαμβάνουν όρους που δεν είναι σύμφωνοι με το θεσμικό πλαίσιο.

Αναλυτικά η διαμαρτυρία: 

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Αξιότιμη κυρία Πρόεδρε

Η Χώρα μας, εφόσον επιθυμεί να είναι και να λειτουργεί ως ένα σύγχρονο Ευρωπαϊκό Κράτος, με όλες τις εκφάνσεις του νομικές, οικονομικές και κοινωνικές, πρέπει, κατ ΄ ελάχιστον, να έχει εξασφαλίσει ότι οι «συμβάσεις» του Δημοσίου θα διέπονται από κανόνες διαφάνειας, ισονομίας και υγιούς ανταγωνισμού, όπως ακριβώς ορίζουν οι βασικές Αρχές των Ευρωπαϊκών Οδηγιών και όπως αυτές εφαρμόζονται στα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κατά συνέπεια, οποιαδήποτε εξαίρεση από το θεσμικό πλαίσιο του ν4412/2016 για τις Δημόσιες Συμβάσεις και προσπάθεια παράκαμψης των διαδικασιών που αυτό ορίζει δημιουργεί κενό Δικαίου και παραβίαση όλων των βασικών Αρχών των Ευρωπαϊκών Οδηγιών.

Με την τροποποίηση του ιδρυτικού νόμου του ΤΑΙΠΕΔ (3986/2011) στους σκοπούς του Ταμείου προστέθηκε η ωρίμανση Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας που έχουν ενταχθεί στο «Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας» (Πρόγραμμα) του ν. 4799/2021 (Α’ 78), η διενέργεια των σχετικών διαγωνιστικών διαδικασιών και η παρακολούθηση της εκτέλεσης των σχετικών συμβάσεων δημόσιων έργων. Το γεγονός ότι το ΤΑΙΠΕΔ αποτελεί ΝΠΙΔ και λειτουργεί με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας δεν σημαίνει ότι μπορεί να εξαιρεθεί από το θεσμικό πλαίσιο των Δημοσίων Συμβάσεων. Εξάλλου, σύμφωνα με τους σκοπούς ίδρυσής του, λειτουργεί για την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος.

Σύμφωνα με το ν.4412/2016, το άρθρο 18 προβλέπει ρητά την υποχρέωση τήρησης των γενικών αρχών του δικαίου των δημοσίων συμβάσεων, οι οποίες ισχύουν ανεξαρτήτως του είδους ή της αξίας της υπό ανάθεση σύμβασης. Σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο, εκτός των άλλων, οι αναθέτουσες αρχές οφείλουν:

  •  Να αντιμετωπίζουν τους οικονομικούς φορείς ισότιμα και χωρίς διακρίσεις.
  • Να ενεργούν με διαφάνεια.
  • Να τηρούν την αρχή της αναλογικότητας
  •  Να τηρούν την αρχή της ελευθερίας του ανταγωνισμού.
  • Να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα, ώστε να διασφαλίζεται η αποτελεσματικότητα των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων και η χρηστή δημοσιονομική διαχείριση των διατιθέμενων προς το σκοπό αυτό δημοσίων πόρων.

Το ΤΑΙΠΕΔ, το τελευταίο χρονικό διάστημα, έχει προβεί στην προκήρυξη πλήθος διακηρύξεων συμβάσεων έργων και προμηθειών, χωρίς όμως να ακολουθεί τις διαδικασίες που προβλέπονται από τον ν4412/2016, όπως ακολουθούν όλες οι υπόλοιπες Αναθέτουσες Αρχές. Για παράδειγμα, η συντριπτική πλειοψηφία των συμβάσεων έργων που προκηρύσσονται από το ΤΑΙΠΕΔ απαιτούν και την υποβολή μελέτης από τον υποψήφιο Ανάδοχο. Όμως, η εθνική νομοθεσία προβλέπει τις περιπτώσεις που δύναται να χρησιμοποιηθεί το σύστημα μελέτης – κατασκευής. Το είδος των έργων που δημοπρατούνται από το Ταμείο δεν εμπίπτουν σε αυτές. Το κόστος, δε, που καλείται να αντιμετωπίσει ο yΑνάδοχος αποτελεί αποτρεπτικό στοιχείο συμμετοχής στην διαγωνιστική διαδικασία. Σε άλλες περιπτώσεις, χρησιμοποιούν το κατ’ αποκοπήν τίμημα και πάλι καταχρηστικώς. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι υποψήφιοι Ανάδοχοι καλούνται να υποβάλλουν οικονομικές προσφορές χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα αντικειμενικής εκτίμησης του κοστολογίου υλοποίησης του έργου. Σε όλες, δε, τις περιπτώσεις των έργων οι αρχικοί προϋπολογισμοί δεν ακολουθούν τα εθνικά τιμολόγια εργασιών. Στην πραγματικότητα, όλα τα έργα είναι παρανόμως υποκοστολογημένα. Όλα τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα την πολύ μικρή συμμετοχή των εργοληπτικών επιχειρήσεων στους εν λόγω διαγωνισμούς. Σε πλείστες περιπτώσεις δεν υπάρχει υποβολή καμίας οικονομικής προσφοράς και το Ταμείο υποχρεώνεται στην συνεχή παράταση των ημερομηνιών υποβολής οικονομικής προσφοράς. Εν τέλει, δεν επιτυγχάνεται η επιτάχυνση των διαδικασιών που αποτελεί και την δικαιολογία για την χρήση εξωθεσμικών διαδικασιών.

Η Ομοσπονδία μας διαμαρτύρεται έντονα και θεωρεί απαραίτητη την ΑΜΕΣΗ αλλαγή στην πολιτική των διακηρύξεων των έργων του ΤΑΙΠΕΔ. Είναι επιτακτική η παρέμβαση του Υπουργείου και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, όπως επιτάσσει η χρηστή Διοίκηση και ο ρόλος σας. Εάν διαπιστώνετε ότι υπάρχουν βαριές γραφειοκρατικές διαδικασίες, οι οποίες καθυστερούν την υλοποίηση των δημόσιων συμβάσεων, η λύση δεν είναι η εξαίρεση και η παράκαμψη των διαδικασιών. Θεωρούμε ότι η μέχρι τώρα πολιτική του ΤΑΙΠΕΔ είναι καταχρηστική, δημιουργεί κενό Δικαίου και παραβίαση όλων των βασικών Αρχών των Ευρωπαϊκών Οδηγιών. Η στοχοθέτηση και ο βηματισμός μίας κοινωνίας καθορίζεται από την Πολιτεία. Χρειάζεται να γίνει πολύ σοβαρή προσπάθεια από την Πολιτεία, σε συνεργασία με τους παραγωγικούς κλάδους, προκειμένου να αντιμετωπισθούν τα δομικά προβλήματα της χώρας μας. Είναι απολύτως βέβαιο ότι, εάν δεν δρομολογηθούν οι απαιτούμενες διαρθρωτικές αλλαγές και εκσυγχρονιστικές παρεμβάσεις, το αναπτυξιακό αποτύπωμα, που θα αφήσει το τεράστιο ανεκτέλεστο έργων, θα είναι για ακόμη μία φορά ισχνό και πρόσκαιρο.

Ζητάμε την ακύρωση όλων των διαγωνιστικών διαδικασιών που δεν ακολουθούν το θεσμικό πλαίσιο της χώρας.
Περιμένουμε να ανταποκριθείτε άμεσα στο αίτημά μας και παραμένουμε στην διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση.